Физико-химиялық әдіс Физико-химиялық әдістер ағынды суды майды дисперсті, каллоидтық және
еріген заттардан тазарту үшін қолданылады. Ағынды судағы ластағыштардан құтылу үшін іс жүзіңде пайдаланылатын физикалық-химиялық әдістерге - каогуляция, флотация, электролиттік ірілендіру, су буымен айдау, сорбция, экстракция, гиперфильтрация, эвапорация, десорбция, дезодорация, дегазация, электрохимиялық тәсілдер (электролиз, электро-каогуляция, электрофлотация, электродиализ), ультрадыбыспен суды өндеу, т. б. жатады. Бұл әдістер қатарымен жүретін физикалық және химиялық процестерге негізделген. Физико-химиялық әдістерге радиаңиялық, ион алмасу, тотығу-тотықсыздану
және т.б. әдістер жатады. Радиациялық тазалауда иондалған сәулелену әсерінен улы заттар залалсызданады. Ион алмасу арқылы тазалауда суды тек ластатқыштардан ғана тазартып қоймайды, сондай-ақ қайта пайдалану үшін бағалы химиялық қосылыстарды жеке іріктеп, жинап та отырады. Бұл әдісте ластаушылармен ион алмасу реакциясына түсетін иониттер (балшықты минералдар, фторапатиттер, ион алмасу шайырлары) қолданылады.
39. Химиялық-технологиялық процестің материалдық және жылу балансын құру принциптерін келтіріңіз. Материалдық жəне энергетикалық баланс жаңа өндіріске жоба жасағанда жəне істеп тұрған өндірістің жұмыстарына талдау жасау үшін жасалынады.
Материалдық баланс масса сақталу заңына негізделген.
Барлық тұйықталған жүйеде реакцияға түсетін заттың массасы реакция нəтижесінде алынған заттың массасына тең болады. Егер осыны кез келген технологиялық үдерістің материалдық баланысы- на сəйкестесек: технологиялық операцияға түсетін заттың массасы – кіріс, операция нəтижесінде алынған барлық заттың массасына – шығыс тең немесе заттардың кірісі ∑В оның шығысына ∑В тең. Материалдық баланс – технологиялық үдерістің айнасы. Периодтық үдерістер үшін материалдық баланс бір операцияға есептеліп, ал үздіксіз үдерістер үшін бірлік уақытқа арналып жасалады. Материалдық баланс барлық үдеріске немесе оның жеке бір саты- ларына құрылады. Материалдық баланс қатты, сұйық жəне газдың массасына жеке-жеке түрде беріледі.
