Мембраналық ас қорыту. Ішектің кілегей қабатының ішінде өтетін өте күрделі ас қорыту мен сіңіру үрдістері мембраналық ас қорыту немесе контактты ас қорыту деп аталады. Мембраналық ас қорытуды, оның сыр сипатын тәжірибе жүзінде тұңғыш рет А.М.Уголев ашты. Мұның мәні: пробиркадағы сұйық күйінде алынған амилаза фермент- іне крахмал қосып, сол ферменттің крахмалды біркелкі шапшаңдық- пен ыдырататынын көруге болады. Енді осы пробиркаға аш ішектің шырышты қабығының кішкене ғана кесіндісі салып жіберсе крахмал- дың ыдырауы 10 есе артады. Бұл - мембрана бетіндегі ферменттердің гидролиздеу күші өте жоғары деген сөз.
Сонымен мембраналық ас қорытуды қорыта келе А.М. Уголев төрт түрлі жағдайды атап көрсетеді.
l) Мембрана бетінде тіркелген ферменттер анағұрлым күштілеу келеді, олардың ішінде ұйқы безінің күрделі ферменттері де бар.
2). Микробүрлер мен микротүтіктер ішектің қоректік заттармен жанасатын беткейін ұлғайтып, олардың сіңуін жеңілдетеді. Сондықтан оларды қоректік заттар тасымалдайтын конвейер деуге де болады.
3) Адсорбцияланған ферменттер ұзақ уақыт күшін жоймайды.
4) Гликокаликс микробтарға бөгет жасайды.
87. Тері рецепторлары (ауырсыну, температуралық, тактильді) және олардың қалыпты тіршілік әрекетін қамтамасыз етудегі рөлі
