Байланысты: 1. Æ?ðåê, äàìóû, òîïîãðàôèÿñû, øåêàðàëàðû, æ?ðåê ?à?ïà?òàðûíû? à
70. Есту және тепе-тендік сактау агзасы: жалпы курылысы. Сырткы кулак, курылысы, кызметі. 78 Сырткы кулак auris eхterna , кулак калканы жане сырткы есту өтісінен турады. Кулак калканы , auricula кулак деп аталынады , ол термен капталган серпімді шеміректен тузілген . Кулак калканынын сырткы пішіні жане шыгынкы жерлері шеміршекkе бaйланысты: бос кайырылган жиегі кулак шиыршыгы – helix жане оган паралель карсы шиыршык anthelix , сондай- а калдынгы томпак – кулак бутiri -tragus жане сонын артында жаткан кулакка карсы бурігін unrtragus деп атайды . Кулак калканы томенгі жагында адам ушін тен прогресивті белі болып келетін шеміршеkсіз кулак сыргалыгымен аякталады . Калканын теренінде кулак артында сырткы дыбыс жолынын тесігі ашылады . Сырткы есту өтісі , hеаtus aestusticus externus, екі шемірішекті жане суйекті боліктен турады . Шеміршекті дыбыс жолынын кулак калканы шеміршегінін жогары жане артка карай ашык науа туріндегі жалгасы болып табылады . Онын ішкі шет данекер тін аркылы самай суйегінін дабыл бөлігінін жиегімен косылады . Теміртекті дыбыс жолы жалпы алганда букіл сырткы есту өтісі узындыгынын уштен бірін курайды . Тутас есту өтісі узындыгынын уштен екісін курайтын суйекті есту етісі сыртка – porus acisticus externus аркылы ашылады , осы тесіктін жиегімен донгелек суйекті жулге – sulcus teatus - отеді . Тутас есту өтісінін багыты жалпы алганда фронталды , бірак ол тузу журмей горизонталды жазыктыкта да , вертикалды жазыктыкта да , S тарізді иілім жасайды . Есту отісі иілімдерінін себебінен теренде жаткан дабыл жаргагын кору ушін кулак калканын артка , жогарына жане сыртка карай тартып , оны тузулеу керек . Кулак калканын жабатын тері сырткы есту отісіне созылады . Өтістін шеміршекті бөлігінін терісінде май бездері , сондай- ак саргыш тусті сеkрет болетін ерекше бездер – glandula eceruminosae коп боп келеді . Дабыл жаргагы , membrane tympani , сырткы жане ортангы кулак шеkарасында жатады , онын жиегі сырткы есту өтісінін шетінде рамага койылган сиякты sulcus tympanicus-ке еніп турады . Дабыл жаргагы ѕulcus tympanicus - ке фиброзды сакина , аuriculus fibrocartilagineus , аркылы беkиді . Есту өтісіннін ішкі шетінін кигаш орналасу калпына байланысты жаргак киган , ал жана туган нарестелерде горизонталды дерлік турады . Ересек адамда дабыл жаргагы сопак пішінді келеді ; ол жука жартылай жарык өткізетін табакша болып табылады , орталыгында жалпак куйгыш тәрізді ішіне карай тартылган кіндік , umbomembranae tympani , болады . Онын сырткы беті есту өтісінін тері жабындысынын , stratum cutaneus , жукaрган жалгасымен , ал ішkі беті дабыл куысынын шырышты кабыгымен , stratum mucosum , капталган . Осы екі kабат арасындагы жаргаkтын меншікті kабаты жаргактын шеткі бөлігінде радиарлы багытта , ал орталыk бөлігінде циркулярлы багытта өтетін фиброзды данекер тінінен турады . Жогары жагында дабыл жаргагында фиброзды талшыkтар болмайды , ол тек арасында оте жука борпылдак дәнекер тін кабатшасы бар тері және шырышты kабаттардан турады ; дабыл жаргагынын бул бoліп жумсактау жане онша керіліп турмайды , сондыктан баска керілген болігіне parstensa - га карама карсы раrs flaccida деп аталады.