Иіс сезу анализаторы иіс сезу рецепторларының жиынтығынан, иіс сезу жүйкесінен және иіс сезу орталығынан құралады. Иіс сезу анализаторы – негізгі және вомероназальді бөліктерден тұрады. Бұлардың әр қайсысы үш бөлікке: шеткі (иіс сезу мүшесі), аралық (өткізгіш жолдары), орталық (гипокампты орналасқан) болып бөлінеді. Иіс сезу бөлігіне мұрын сүйегінің астын және мұрын пердесінің бетін тыстап жатқан кілегейлі қабықтың сезімтал аймағы жатады. Вомероназальді (Якобсонов) бөлігінің түрі жұп эпителиальді түтікше түрінде болып келген, түтікшкнің бір ұшы тұйық, ал екінші ұшы мұрын қуысына ашылады. Адамда бұл мүше мұрын пердесінің 1/3 алдыңғы бөлігінің дәнекер ұлпасында орын алады (сошник пен шеміршек перденің арасында).
Иіс сезу анализаторынын өткізгіш жолдары; бұл жолдын бiрiншi нейроны - ерекше нейросенсорлы жасушалар, мұрынның шырышты кабыгының иіс сезу аймагында орналаскан. Олардың аксондары торлы сүйектiң торлы табакшасы арқылы мұрынның шырышты қабығынан бас сүйек куысына кiредi . Екiншi нейрондардын аксондары иіс сезу ұшбұрышында үшiншi нейрондардың денесіне келетін иіс сезу жолын түзеді . Одан талшықтар латералды және медиалды жолақтар аркылы иic сезу миының қыртысына барады - парагиппокамп жанындағы қатпардың iлмегiне және гиппокампқа. Иіс сезу жолының ерекшелiгi , алғашында хабар қыртысқа түседi , сол жерде сарапка салынып , кейiннен гана кыртысасты орталықтарына - емiзiктi денелерге барады.
