1. Кіріспе. Негізгі ландшафттар
жүктеу/скачать 128 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Пайдаланған әдебиеттер
| Антропогендік әсері:
Ландшафтардағы антропогендік өзгерістер: 1. Урбанизация: Қалалық аумақтардың кеңеюі, тұрғын және өндірістік аймақтардың салынуы табиғи ландшафттардың өзгеруіне әкеледі. Территорияларды дамыту табиғи экожүйелердің жоғалуына, биоәртүрліліктің азаюына және топырақ сапасының нашарлауына әкелуі мүмкін. 2. Ағаш кесу: Ағаш, құрылыс және ауыл шаруашылығы мақсатындағы ормандарды кесу орман экожүйелерінің деградациясына әкеледі. Бұл топырақ эрозиясына, климаттың өзгеруіне және орман биотопына бейімделген жануарлар мен өсімдіктерге қауіп төндіруі мүмкін. 3. Жерді пайдалану: Ауыл шаруашылығын кеңейту, жаңа жерлерді өңдеу сияқты жер пайдалану мақсаттарын өзгерту табиғи ландшафттарды өзгертуі мүмкін. Бұл табиғи экожүйелердің жоғалуына және топырақ жамылғысының нашарлауына әкелуі мүмкін. Ауыл шаруашылығы мен өнеркәсіптің дамуы: 1. Тыңайтқыштар мен пестицидтерді қолдану:Ауыл шаруашылығы дақылдардың өнімділігін арттыру үшін тыңайтқыштар мен пестицидтерді жиі пайдаланады. Бұл топырақ пен судың химиялық заттармен ластануына әкелуі мүмкін, бұл экожүйеге теріс әсер етеді. 2. Өндірістік шығарындылар: Өнеркәсіптік кәсіпорындар ауа мен суға әртүрлі ластаушы заттарды шығаруы мүмкін. Бұл адам денсаулығы мен қоршаған ортаға әсер ететін ауа мен судың ластануына әкелуі мүмкін. 3. Суару және дренаж: Суару көбінесе ауыл шаруашылығын қолдау үшін қолданылады. Су ресурстарын біркелкі бөлу және бақылаусыз суару топырақтың тұздануына және су сапасының нашарлауына әкелуі мүмкін.Экологиялық мәселелер және оларды шешу шаралары: 1. Судың ластануы: Ағынды суларды ағызу бойынша қатаң ережелерді енгізу, ағынды суларды тазарту жүйелерін дамыту, халықты су ресурстарын дұрыс пайдалануды үйрету қажет. 2. Топырақтың деградациясы: Тұрақты егіншілік әдістерін қолдану, тыңайтқыштар мен пестицидтердің қолданылуын бақылау, сондай-ақ топырақ қабатын қалпына келтіру шараларын жүргізу. 3. Климаттың өзгеруі: Таза технологияларды ілгерілету, жаңартылатын энергия көздеріне көшу және парниктік газдар шығарындыларын азайту климатқа жағымсыз әсерлерді азайтуға көмектеседі. 4. Биологиялық әртүрлілікті жоғалту: Қорықтар мен ұлттық саябақтарды құру, табиғи экожүйелерді қорғау және қалпына келтіру, табиғи ресурстарды заңсыз өндіруді бақылау биоәртүрлілікті сақтауға көмектеседі. Адамның табиғатқа әсерін азайту үшін экологиялық білім беру, тұрақтылыққа бағытталған технологияларды енгізу және басқару стратегияларын әзірлеу маңызды. Қорытынды: Қазақстанның негізгі ландшафттарын зерттеу нәтижесінде бірнеше негізгі қорытындылар жасауға болады. Бастапқыда ел әртүрлі табиғи аймақтары, соның ішінде далалар, шөлдер, таулар мен су бассейндері бар таңқаларлық алуан түрлі аймақ. Бұл алуан түрлі ландшафттар бірегей экологиялық байлықты құрап қана қоймайды, сонымен қатар адам өмірінде маңызды рөл атқарады, ресурстарды қамтамасыз етеді және өмір сүру жағдайларын анықтайды. Болашақ ұрпақтар үшін табиғатты қорғаудың маңыздылығы адам әсерінен болатын өзгерістер мен экологиялық проблемалар контекстінде барған сайын айқын бола түсуде. Ауыл шаруашылығының, өнеркәсіптің және қалалық инфрақұрылымның дамуы экономикалық өсу әлеуетін көтергенімен, қоршаған ортаға теріс салдарлар туғызады. Биоәртүрлілікті сақтау, табиғи экожүйелерді қалпына келтіру және қоршаған ортаны тұрақты басқару болашақ ұрпақтың әл-ауқатын қамтамасыз етудің басым бағыттарына айналуда. Пайдаланған әдебиеттер: Абдуллин, А.А., & Ильясов, Д.А. (2015). Қазақстанның экологиялық проблемалары және оларды шешу жолдары. Еуро-Солтүстік-шығыс ауылшаруашылық ғылымы, (2-2), 9-16. Қазақстанның карталары мен атластары: Географиялық, экологиялық, ресурстық / ред. акад. Төлепова Г.С. Алматы: ҚР Ұлттық ғылым академиясы, 2015 ж. Махмұтова, М. (2018). Қазақстанның табиғи ресурстары және оларды ұтымды пайдалану. Жас ғалым, (55), 11502-11504. Қазақстандағы тұрақты даму: проблемалар мен перспективалар. (2017). Алматы: «Білім» баспасы. жүктеу/скачать 128 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|