1. Мәліметтер базасы түсінігі, мәліметтер базасымен басқару жүйелері қызметі Мәліметтер қоры (МҚ)


Реляциялық алгебра мен реляциялық есептеу



бет10/14
Дата19.12.2023
өлшемі49,17 Kb.
#141115
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14
23. Реляциялық алгебра мен реляциялық есептеу
Деректермен айла-шарғы жасау үшін реляциялық үлгіде екі формальды аппарат қолданылады:

  • жиын теориясына негізделген, реляциялық алгебра;

  • бірінші ретті баяндауыштарды есептеуге негізделген, реляциялық есептеу.

Реляциялық алгебра мен реляциялық есептеу механизмдері ұқсас, яғни реляциялық алгебраның кез келген мүмкін өрнектері үшін реляциялық есептеудің ұқсас формуласын тұрғызуға болады және керісінше.
Бұл екі формальды аппарат процедуралық деңгеймен ажыратылады. Реляциялық алгебра өрнектері алгебралық операциялар (жоғарғы деңгейдегі) негізінде тұрғызылады және соған сәйкес, арифметикалық және логикалық өрнектер түсіндіріледі, реляциялық алгебра өрнектерінде сонымен қатар процедуралық түсіндірілуі болады. Басқаша сөзбен айтқанда, реляциялық алгебра тілінде ұсынылған, сұраныс олардың үлкендерінің және мүмкін жақшалардың болуының есебінен қарапайым алгебралық операциялардың тізбегі ретінде жүзеге асырылуы мүмкін.
Реляциялық есептеу формуласы үшін бір мағыналы интерпретация (сәйкес нақты әрекеттер тізбегі), жалпылама йтқанда, жоқ. Формула тек шарттарды орнатады, олармен қатынастарды шешімдендіретін кортеждерді қанағаттандыру қажет. Сондықтан реляциялық есептеу тілдері аса процедуралы емес немесе ресми түрде айтылған болып табылады. Көрсетілген аппараттардың көмегімен жүзеге асырылған, операциялар маңызды қасиетке ие: олар қатынастар жиынымен тұйықталған. Бұл, реляциялық алгебра өрнектері мен реляциялық есептеу формулалары реляциялық ДҚ қатынастарының үстінде анықталатынын және есептеу нәтижесі де қатынас болып табылатынын білдіреді. Нәтижесінде кез келген өрнек немесе формула қатынас ретінде түсіндіріледі, бұл оларды басқа өрнектер мен формулаларда қолдануға мүмкіндік береді.


24. Сұраныстар түрлері. Сұраныс ұйымдастыру ережелері
Сұрау (запрос) – белгiлi бiр ақпараттарды алуға талап болып табылады. Сұрау бiр 
немесе бiрнеше кестелерден құрылады. Сұраудың нәтижесi таңдау (выборка) деп 
аталады. Мәлiметтер қорында таңдау сақталмайды; ол әрбiр рет сұрауды орындағанда 
жаңадан құрылады да оны жапқанда жоғалады. Сонымен, ақпараттарды таңдау үшiн бiрiншiден, қандай ақпарат керек болып тұрғандығын; одан кейiн ол ақпарат қай 
кестеде сақталғандығын бiлу керек.
Сұраныстың негiзгi типтерi:
- Стандартты таңдаулар; 
- Орындау үшін әрекеттер; 
- Қосу үшін сұраныс. Кестедегі іріктелген жазбаларды немесе ағымдағы мәліметтер 
қорындағы сұранысты басқа кесте соңына қосуға болады;
- Жою үшін сұраныс; 
- Жаңарту үшін сұраныс. Берілген жазбаларды шартты қанағаттандыратын ыңғайлы 
жағдайға өзгертуге болады;
- Жаңа кесте құру үшін сұраныс; 
- Параметрлік сұраныс. Көбіне пайдаланушыға құрылған сұраныс бойынша іс 
жүргізуге (жұмыс жасауға) тура келеді бірақ кей жағдайларда таңдау кезінде біршама 
өзгешеліктер болады


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет