1 модуль. ҰЛттық сананы қалыптастыру контекстіндегі тұЛҒа психологиясы
жүктеу/скачать 0,67 Mb.
|
Дәріс тезистері Психология 2023ж.
- Бұл бет үшін навигация:
- Нормалардың түрлері
| Қызығушылық– бір нәрсе туралы жағдайға қарай білуге құмарлық, дүниедегі заттар мен құбылыстарды танып-білуге бағытталған адамның жеке ерекшеліктерінің бір көрінісі. Адамның іс-әрекетіне, көзқарасы мен талғамына, мұрат-мүддесіне байланысты қызығушылықтары әр түрлі болады. Қызығушылық тұрақты қасиетке айналғанда ғана адам өз іс-әрекетінен жақсы нәтиже шығара алады.
Норма белгіленген стандарт болып табылады, қолданыстағы бағалау және жаңа объектілерді құру стандарт. Нормалар тек адам қажеттіліктері болған кезде және, тиісінше, мақсаттар бар. Табиғатта, адам қызметіне кірмейтін, ешқандай нормалар жоқ. Бұл нормаға сәйкес келеді, демек, тек адамға ғана емес, тек жақсы мақсатқа, яғни адам өмірінің мәнін іске асыру процесіне енгізілген нысанға ғана қызмет ететін объект. Нормалардың түрлері: Статистикалық организмнің жұмыс істеу деңгейінің деңгейіне ауысуы, ол көптеген адамдарға тән. Идеал – адамның мемлекеттің мінсіз үлгісі; субъективті, өздігінен белгіленген стандарты, ол тамаша үлгі үшін қабылданады. Функционалды – адамның жағдайын олардың зардаптары (зиянды немесе зиянсыз) немесе белгілі бір мақсатқа жету мүмкіндігі бойынша бағалау. Әлеуметтік – адамның мінез-құлқын бақылайды, ол оны кейбіреулеріне сәйкес немесе биліктің үлгісіне сәйкес келтіреді. Адам – адамның жағдайын басқалармен емес, адамның әдетте ертеректе қалдырған және оның жеке мақсаттарына, өмірлік құндылықтарына, өмірдің мүмкіндіктері мен жағдайларына сәйкес келетін мемлекетте салыстыруды қамтиды. Норма өзінің сапасын сақтайтын объектідегі сандық өзгерістердің шекараларын белгілейді, жақсы мақсатқа қол жеткізу құралы ретінде қызмет етеді. Нормалардың төменгі шекарасын (ең төменгі), жоғарғы (ең жоғары) және олардың арасындағы «алтын ортаны» (оңтайлы) бөліңіз. Мақсатқа жетудің оңтайлы жолы–ақ идеал деп аталады. Норма – бұл шараның ерекше жағдайы – объектінің сандық өзгеретін сапасы сақталатын аралық (интервал). Кейде норманың шекарасы және шараның шекарасы сәйкес келеді. Нормадағы шектеулер тек қарапайым жағдайларда ғана беріледі. Норма шекараларын анықтау үшін алып сатарлық критерийлер жоқ. тек таза теория ғанаемес, сондай-ақ нақты істер туралы да білу қажет. Түпкі түйін Тұлғадағы дамытатын құндылықтар өрісі: 1) когнитивтік өріс – білім алу барысында «құндылық», «адамгершілік», «өзін-өзі бағалау» адамның өмір жолында осы құндылықтарға қарым-қатынасы мен игеру нәтижесімен айқындалады; 2) интеллектуалдық өріс–адамгершілік құндылықтардың тұлғаға беретін әсерімен сипатталады; 3) мотивациялық өріс –тұлға үшін басты отбасы, психологиялық, материалдық және т.б. құндылықтармен бірге бірлескен іс-әрекетті қалыптастыру; 4) эмоциялықөріс –адамның ішкі және сыртқы фактордарға байланысты психикалық күйлерге арақатынасы. жүктеу/скачать 0,67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|