37
сенген. 1760 жылы Котунго алғаш рет тірі ұлудың сұйықтыққа толғанын көрсететін зерттеу
жүргізді. Бұрын ішкі құлақтағы сұйықтықтың болуы өлгеннен кейінгі ағзаның өзгеруі деп
саналды. 1851 жылы Корти жарық микроскопты қолданып, коклеяның күрделі құрылымын
сипаттады.
Бұл
Гельмгольцке 1863 жылы
резонанстық теория ұсынуға мүмкіндік берді.
Ол механикалық
резонанс құбылыстары коклеяда пайда болады, нәтижесінде ондағы күрделі дыбыстар жай
тондарға ыдырайды деп есептеді. Серпімді талшықтары бар спиральды мембрананың коклеяның
түбі мен шыңында әр түрлі ені болуы (негізі тар, жоғарғы жағы кең) Гельмгольцке оны әртүрлі
бөліктер резонанс тудыратын формация деп санауға мүмкіндік берді. әр түрлі биіктіктегі
дыбыстарға.
Гельмгольцтің теориясы құлақтың негізгі қасиеттерін нақтылады, яғни
дыбыс қаттылығының,
дыбыс деңгейі мен тембрінің анықтамасы. Резонанс теориясы бойынша кез-келген таза тонның
спиральды мембранада қабылдаудың өзіндік шектеулі аймағы болады.
Жоғары тондарды ұлудың
негізгі бұралуы, төмен тондарды - шың аймағында қабылдайды. Алайда ұлудың сұйық ортасында
дірілдің сөнуі қалай жүрмейтіні белгісіз болып қалды.
1870 жылы телефон өнертабысымен құлақ электромеханикалық түрлендіргіш ретінде жұмыс
істейді деген жаңа теория пайда болды.
Оның айтуынша, құлақ дыбыстық энергияны электрлік
жүйке импульстарына айналдырады, содан кейін олар мида декодталады.
Орыс ғалымы
П.П.Лазарев теорияны алға
тартты, оған сәйкес шаш жасушаларын механикалық
қоздырғанда оларда химиялық реакция пайда болады, оның күші ыдырайтын заттың мөлшеріне
байланысты болады (есту пурпурасы), ал иондар бөлініп шығады жүйке қозу процесі.
1940 жылы
Бекеси модельдерде және теңіз шошқаларының ұлуларында спираль мембрананың
Достарыңызбен бөлісу: 
