1. Орталық нерв жүйесі құрылымының жалпы жоспары, құрылымы, бөлімдері және маңызы мен қызметтері 1



Pdf көрінісі
бет23/64
Дата15.04.2023
өлшемі1,44 Mb.
#83236
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   64
Байланысты:
физиология рк 2

Пресинапстық 
тежелу 
ұзаққа 
созылған 
мембраналық 
деполяризацияның 
пресинапстық терминалда дамуы мүмкіндігімен байланысты, бұл тежелудің дамуына 
әкеледі. Деполяризация фокусында қозудың таралу процесі бұзылып, импульстар 
деполяризация аймағынан өте алмайды. Демек, синапстық саңылауға медиатордың 
жеткілікті мөлшерде шығуы болмайды және постсинапстық нейрон қоздырылмайды. 
Орталық жүйке жүйесінде көптеген ингибирлеуші нейрондар, атап айтқанда Реншоу 
жасушалары бар. Бұл тежегіш нейрондар арнайы тежегіш медиаторларды синтездейді 
және тежелу реакциясын жүзеге асырады. Ингибирлеуші нейронды активтендіру 
афферентті нейрондарда терминальды мембрананың деполяризациясын тудырады, бұл 
әрекет потенциалын өткізу процесін қиындатады. Мұндай аксональды синапстарда 
гамма-аминобутир қышқылы немесе басқа ингибиторлық нейротрансмиттер медиатор 
қызметін атқарады. Деполяризация - бұл хлор иондары үшін мембрананың 
өткізгіштігінің жоғарылауының салдары, нәтижесінде бұл иондар жасушадан кетеді. 
Постсипаптикалық тежелу жүйке ұшымен бөлінетін тежегіш медиатор 
постсинаптикалық мембрананың қасиеттерін жүйке жасушасы әрекет потенциалын 
жасай алмайтындай етіп өзгерткен кезде дамиды. Постсипаптикалық ингибирлеу 
постсинаптикалық мембранада пайда болатын ұзақ деполяризация немесе 
гиперполяризациядан туындауы мүмкін, бұл медиатордың калий және хлорид 
каналдарын ашатын рецепторлармен өзара әрекеттесуіне байланысты. Ең көп таралған 
тежегіш медиаторлар – гамма-аминобутир қышқылы және глицин. Глицин арнайы 
тежегіш жасушалармен (Реншоу жасушалары) осы жасушалардан басқа нейронның 
мембранасында түзілген синапстарда бөлінеді. Постсинапстық мембрананың 
рецепторына әсер етіп, глицин оның CI- иондарына өткізгіштігін арттырады, ал хлор 
иондары 
жасушаға 
концентрация 
градиентіне 
сәйкес 
енеді, 
нәтижесінде 
гиперполяризация 
дамиды. 
Постсинапстық 
мембранаға 
гамма-аминобутир 
қышқылының әсерінен хлор иондарының клеткаға енуі немесе клеткадан калий 
иондарының бөлінуі нәтижесінде постсинапстық тежелу дамиды. Нейрондық 
тежелудің дамуы кезінде K + иондарының концентрация градиенттерін Na + / K + 
сорғысы, ал СI– - СI иондары - сорғымен сақтайды. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   64




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет