1. Орталық нерв жүйесі құрылымының жалпы жоспары, құрылымы, бөлімдері және маңызы мен қызметтері 1



Pdf көрінісі
бет25/64
Дата15.04.2023
өлшемі1,44 Mb.
#83236
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   64
Байланысты:
физиология рк 2

Постсипаптикалық тежелу жүйке ұшымен бөлінетін тежегіш медиатор 
постсинаптикалық мембрананың қасиеттерін жүйке жасушасы әрекет потенциалын 
жасай алмайтындай етіп өзгерткен кезде дамиды. Постсипаптикалық ингибирлеу 
постсинаптикалық мембранада пайда болатын ұзақ деполяризация немесе 
гиперполяризациядан туындауы мүмкін, бұл медиатордың калий және хлорид 
каналдарын ашатын рецепторлармен өзара әрекеттесуіне байланысты. Ең көп таралған 
тежегіш медиаторлар – гамма-аминобутир қышқылы және глицин. Глицин арнайы 
тежегіш жасушалармен (Реншоу жасушалары) осы жасушалардан басқа нейронның 
мембранасында түзілген синапстарда бөлінеді. Постсинапстық мембрананың 
рецепторына әсер етіп, глицин оның CI- иондарына өткізгіштігін арттырады, ал хлор 
иондары 
жасушаға 
концентрация 
градиентіне 
сәйкес 
енеді, 
нәтижесінде 
гиперполяризация 
дамиды. 
Постсинапстық 
мембранаға 
гамма-аминобутир 
қышқылының әсерінен хлор иондарының клеткаға енуі немесе клеткадан калий 
иондарының бөлінуі нәтижесінде постсинапстық тежелу дамиды. Нейрондық 
тежелудің дамуы кезінде K + иондарының концентрация градиенттерін Na + / K + 
сорғысы, ал СI– - СI иондары - сорғымен сақтайды. 
Қайтымды постсинапстық тежелу - бұл ингибирлеуші интернейрондар (Реншоу 
жасушалары) оларды нервтендіретін жүйке жасушаларына әсер ететін тежелу. 
Қайталанатын постсинапстық тежелудің мысалы ретінде жұлынның моторлы 
нейрондарындағы тежелуді айтуға болады. Тежелудің бұл түрі, мысалы, жүру кезінде 


25 
аяқ-қолдың қозғалысын үйлестіру үшін қажет болатын қаңқа бұлшықеттері - иілгіштер 
мен экстензорлардың кезектесіп қысылуын және босаңсуын қамтамасыз етеді. 
Латеральді постсинапстық тежелу ингибирлеуші интернейрондардың қозған 
орталықтан импульстармен белсендіріліп, сол функциялары бар көрші жасушаларға 
әсер ететіндей байланыста болуына байланысты. Нәтижесінде, осы көрші жасушаларда 
бүйір деп аталатын өте терең тежелу дамиды, өйткені қалыптасқан тежелу аймағы 
қозған нейронға қатысты бүйірінде орналасқан және сол арқылы басталады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   64




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет