1 раздел Основные понятия информатики
Операциялық мүмкіндіктері
жүктеу/скачать 1,69 Mb.
|
билет по ИКТ каз для ДОТ ответы
- Бұл бет үшін навигация:
- Компьютерлік желінің өндіргіштігі
- Хабарды жеткізу уақыты
- Емтихан билеті №7
| Операциялық мүмкіндіктері –деректерді өңдеудің негізгі әрекеттер тізімі. Компьютерлік желінің құрамына енетін компьютерлер, пайдаланушыларға осы желіде жұмыс істеуге барлық мүмкіндіктерді беруі керек. Компьютерлік желілерді біріктірудің басты тиімділігі болып пайдаланушының желі ресурстанына толық ену мүмкіндігі саналады. Компьютерлік желілер көптеген компьютерлерде деректерді параллельді өңдеу мүмкіндігін береді және қажетті ресурстардың көшірмесін жасап, есептерді шешу уақытын қысқартады, жүйенің сенімділігін және нәтиженің анықтылығын көрсетеді.
Компьютерлік желінің өндіргіштігі пайдаланушының есебін шешуге қатысатын компьютерлердің қосындысы. Компьютерлердің өндіргіштігі олардың процессорларының нақты өндіргіштігін көрсетеді. Хабарды жеткізу уақыты желіге хабарды жіберген мезеттен адрестерге хабардың барған мезетінің статистикалық орташа уақыты алынады. 3. а) 10000111001010111 (2)=Х(8)= Х (16); б) 7681 (8)= Х (2); в) А5А8 (16)= Х (2); Кафедра меңгерушісі _________________М.М. Коккоз Әзірлеген ____________________ Жаркимбекова А.Т. Әзірлеген ____________________ Кадирова Ж.Б. Бекітілген: 12.11.2019 ж. № 7 хаттама Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі Қарағанды мемлекеттік техникалық университеті Емтихан билеті №7 Ақпараттық технологиялар және қауіпсіздік кафедрасыАқпараттық-коммуникациялық технологиялар пәні Барлық білім беру бағдарламалары үшін 1. Интерфейстер даму песпективалары. 2. Локальдік және глобальдік желілер. Жергілікті желі - компьютерлердi бiрiктiру үшiн қолданылады. Компьютерлiк желiлер компьютерлерден басқа да желiлiк құрылғылардан тұрады. Бұл құрылғы желi арқылы жiберуге арналған ақпаратты түрлендiруге мүмкiндiк бередi. Ақпарат - желiлер арқылы берiлетiн сигналдарғa түрлендiрiледi (кодтау процесi), осыдан кейiн сигнал қайта түрлендiрiледi (декодтау процесi). Компьютерлер, жергiлiктi желiге желiлiк тақша деп аталатын интерфейстiк блок - желiлiк адаптер арқылы қосылады. Желiлiк адаптер – компьютердің байланыс желiсiмен сәйкестендірiлуiн қамтамасыз ететін құрылғы. Кең таралған адаптерлерге: Ethernet, Token Ring жене ArcNett типтерi жатады. Адаптердiң әр типi деректердi тара¬ту жене желiмен қатынасудың нақты бiр технологиясына сейкес келедi. Ақпарат байланыс тораптары арқылы сандық түрде берiледi. Байланыс желiсiнiң сымды жене сымсыз түрлерi бар. Желiлік құрылғыларға - концентратор мен коммутаторлар жатады. Олар дерек алмасу сапасын жақсартады жене дepeктepдi таратудың әр түрлi стандартын қолданатын желiнiң әр түрлi бөлiктерін бiрiктiредi. Кабельді тікелей жалғау екі компьютердi желiгe қосудың Direct СаЫе Connection (DCC) - тiкелей кабельдiк жалгау деп аталатын қарапайым әpi тиiмдi тәсiлi бар. Бұл жағдайда қосымша желілік құрылғылардың қажетi жоқ: компьютерлер бiр-бiрiнe параллель немесе тiзбектi порттары арқылы қосылады. Тiкелей жалғауда компьютерлердiң бiрi - жетекшi, екiншici жетекте болады. Жетекшi компьютерден жетектегi компьютердiң бумаларына, дискiсiне, принтерiне қатынacы қамтамасыз етiледi. Жетектегi компьютердiң дискілерi мен оған қосылған принтері жетекшi компьютерге қатысты желiлiк болып қалады. Жетекші компьютерден дepeктepдi бiр компьютерден екiншi компьютергe жiберудi басқаруға болады. Тiкелей кабельдік жалғаудың кемшiлiгi - дерек тасымалдау жылдамдығьның баяулығы. Сол себептi тiкелей жалғау мекемелерде сирек қолданығранымен, ұурмыстық жағдайда қолдануға ыңғaйлы. Ткелей жалғау арқылы бiрнеше адам қатысып ойнайтын көптегeн компьютерлік ойындар жұмыс iстейдi. Eкiдeн көп бiрнеше компьютердi бiр-бiрiмен байланыстыру үшін тiкелей жалғау жеткiлiксiз. Бұл Жағдайда әрбiр компьютерге желiлік тақша орнатылуы қажет, оларды бiр-бiрiмен кабель арқылы байланыстырып, компьютерлердiң бiрлескен жұмысые басқаруға арналған арнайы программаларды iскe қocy керек. Егер компьютерлер бiр-бiрiнен өте алшақ орналаспаса, олар үшін ортақ желiлік жабдық пайдаланылады да, олар бiр программалық қамтамасыз ету дecтeciмeн басқарыла бередi. Осындай желіні жергілікті желі деп атайды. Жергiлiктi желiнiң eкі түpi бар: клиент-сервер жене бiр деңгейлі (бiр рангiлi), яғни тең дережелi желi. Егер желiде оны басқаруға арнайы бөлiнген файлдық сервер деп аталатын қуатты компьютер бар болса, онда олар клиент-сервер түрiнe жатады. Клиент-сервер желiсiндегi серверден басқа компьютерлер - жұмыс стaнциялары немесе клиенттер, яғни тұтынушылар деп аталады. Сервер - opтақ пайдалануға арналған барлық pecypcтapды қамтитын компьютер. Opтақ ресурстарды пайдалану үшiн сервер қосулы болуы қажет. Серверге принтерлер, модем, оpтақ қолданбалы программалар (мысалы, электрондық пошта), факстар және т.б. қосылады. Желiдегi жұмыстың көп бөлiгiн сервер aтқарады. Клиент-сервер типiндегi желiлер қамтылан ресурстарды толығырақ қолдануға мүмкiндiк бередi. Әдетте, сервер жұмыс өнiмдiлігімен жене қатты дискiдегi aқпарат көлемiнiң үлкендiгiмен ерекшелeнеді. Мұндай желiде барлық ресурстар - дерек жинақтаушы дискiлер (накопители), принтерлер, модем, CD-ROM (компакт-диск) дискілер серверге қосылады. Сол себептi opтaқ ресурстармен жұмыс жасау үшiн алдымен сервермен байланысу қажет. Бiр деңгейлi желiде барлық жұмыс станциясы қайсы бір ¬мағынасында басқалары үшiн сервер қызметiн aтқapaды. Олар ортақтастырылған желi ресурстарын бiрдей қолдана алады және ресурстарды бөлудi бақылап отыратын қyaтты ортақ сервер компьютер болмайды. Бiр деңгейлi желiлердің маңызды ерекше¬лiгi - онымен жұмыс iстey үшiн арнайы программалық жабдықтың қажетi жоқ. Деңгейлерi бiрдей жергiлiктi желiлерде әрбiр жұмыс станциясы басқалары үшін сервердің қызметін атқара береді. Мысалы, бiр компьютерге принтер, басқасына компакт- диск орналастыруға арналған дискжетек (дискiнi айналдырып мәлiмет алатын құрылғы) арқылы басқарылса және қосылуы мүмкiн. Егер мұндай желi Windows 2000 операциялық жүйесi шалғай құрығры ортақ ресурс ретiнде анықталса, онда желiдегi әрбiр тұтынушы осы ресурстардың барлығын пайдалана бередi. Бiрақ принтер қосылған принтер қосылған компьютер iскe қосылмай тұрса, онда желi арқылы басуға мәлiмет шығара алмаймыз. Бiрдей деңгейлi жергiлiктi желiнi құру өте жеңiл және осындай тәсiлмен байланысқан компьютерлер кез келген мәселенi тиiмдi түрде шеше алады. Модеммен жабдықталған кез келген компьютер иесі телефон арқылы провайдермен байланысып, интернет жүйесі қызметін пайдалана алады. Қарапайым модемге қарағанда ADSL модемі сигнал құрмайды, бірден телефон тізбегі арқылы сан түрінде береді. Бұл модемнің тағы бір өзгешілігі Интернетпен байланыста телефон бос болады. ADSL - байланыстың теориялық жылдамдығы(провайдерд ен қолданушыға дейін) 7 Мбайт/с (ал шын мәнінде1 Мбайт/с). Жергілікті желі компоненттері Жергілікті желілер дербес компьютерлерді бір бірімен немесе оларды желі сервері рөлін атқаратын қуатты компьютерлерді байланыстырып тұратын желінің ең қарапайым түрі. Жергілікті желінің барлық клмпьютерлері серверде жазылған қолданбалы программаларды және притр, факс тәрізді шеткер құрылғыларды ортақ пайдалана алады. Желідегі әрбірдербес компьютер жұмыс станциясы деп аталады. Клиент/сервер желісіндегі сервер дегеніміз осы желіге қосылған басқа компьютер пайдалана алатын файлдар мен қолданбалы программаларды сақтауға арналған жоғары көлемі бар қатты дискісі бар дербес копмьютер болып табылады. Серверлік желілерде компьютерлердің функциялары алдын ала айқындалған. Оның кейбіреулері сервер болып қызмет атқарса, қалғандары тұрақты түрде клиент болып табылады. Компьютерлік желілерді атқаратын қызметтерінің көп түрлілігіне байланысты серверінің бірнеше типтері бар. Олар: желілік сервер, файлдық сервер, баспа сервері, пошталық сервер. Желілік сервер желіні жалпы басқару функциясын және есептеу жұмыстарының негізгі бөлігін атқаратын арнайы компьютер болып табылады. Бұл серверде желіні толық басқаратын операциялық жүйенің негізгі жүйесі сақталады. Файлдық сервер термині негізгі функциясы мәліметтер файлын сақтау, басқару және тасымалдау істерінен тұратын арнайы компьютерге байланысты шыққан. Ол өзінде сақталатын және тасымалданатын файлдарды өңдемейді және өзгертпейді. Баспа сервері ( принт – сервер ) желі адаптері көмегімен мәлімет тасымалдау ортасына қосылған баспа құрылғысы болып табылады. Мұнда желілік баспа құрылғысы басқа желі құрылғысынан тәуелсіз күйде өзі жеке жұмыс жасайды. Аумақтық есептеуіш желілер. Аумақтық есептеуіш желілер (ағылш. Wide Area Network, WAN) өз кезегінде ондаған немесе жүздеген әрі мыңдаған компьютерлерді біріктіретін ауқымды аймақтағы компьютерлік желіні айтамыз. АЕЖ-ге қосылу үшін тұтынушылар мен компьютерлердің орналасқан аймағына негізделмей аймақтық желі барлық қалған қатысушыларымен байланысты нығайтады. АЕЖ-ның ең ұтымды мысалы ретінде Internet-ті атап кетуге болады. Бірақ басқа да желілерді атап өту жөн, ол FidoNet. Кейбір АЕЖ тек жеке ұйымдарға бағытталса, ал кейбіреулері АЕЖ-ң интернет арқылы корпаративті, командалы байланысы ретінде немесе ажыратылған желінің интернет негізінде корпаративтік құрамы ретінде болады. АЕЖ жиірек бөлінген сым тұрпатында, яғни бір жағында АЕЖ-ге маршрутизатор қосылса 2-ші жағына АЕЖ-нің бөлігіне консентратор байланысы болады. Жиірек қолданған хаттама ретінде ТСР/IP, SONET BPH, MPLS, ATM и Frame relay. Алдынғырақ кең ауқымды қолданылған хаттама ретінде х.25-ті атап өтуге болады. Ал, ол өз кезегінде Fram ralay негізі қаланған. АЕЖ-нің ажыратылған қолжетімділіктің негізгі сызбалары. Ажыратылған доступ кең ауқымды түсінік ретінде өз бойына әртүрлі типтегі және нұсқадағы компьютердің байланысы желілер мен қосымшалардың арақатынасы. Егер барлық әрекет ету сызбаларын қарастыратын болсақ, олар ажыратылған доступқа аймақтық каналдар мен аймақтық желілердің әрекеттесуімен туындайтын байланысты құрайды. Сонымен қатар, аймақтық желі доступқа тән байланыстар қатарына симметриялық емес, яғни бір жағынан ауқымды орталық байланыс немесе негізгі компьютер, ал екінші жағынан байланысы шектеуі аймақтық желілі терминал компьютер немесе кішігірім желі типтес ақпараттық ресурстарды жатқызамыз. 3. а) 10000111001010111 (2)=Х(8)= Х (16); б) 7681 (8)= Х (2); в) А5А8 (16)= Х (2); Кафедра меңгерушісі _________________М.М. Коккоз Әзірлеген ____________________ Жаркимбекова А.Т. Әзірлеген ____________________ Кадирова Ж.Б. Бекітілген: 12.11.2019 ж. № 7 хаттама Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі Қарағанды мемлекеттік техникалық университеті жүктеу/скачать 1,69 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|