С.гормонның реттеуші ферментке әсер ету механизмін және гормоналды сигналды трансмембраналық беру жүйесін сипаттаңыз.
Гормондар (бастапқы делдалдар) жасуша мембранасының бетіндегі рецепторлармен байланысып, бастапқы делдалдың сигналын жасуша ішіндегі арнайы молекулалардың концентрациясының өзгеруіне-қайталама делдалдарға айналдыратын гормон рецепторларының кешенін құрайды. Екінші реттік делдалдар келесі молекулалар болуы мүмкін: цАМФ, цГМФ, ИФ3, ДАТ, Ca2+, NO.
57 СҰРАҚ.Адам түскі астан кейін 30 минуттан кейін, негізінен көмірсулардан тұратын шұғыл физикалық жұмыс жасайды (мысалы, қауіптен қашады). Неліктен бұл жағдайда қаңқа бұлшықеттерінде гликоген синтезі тоқтап, оның ыдырауы ынталандырылатынын түсіндіріңіз?
А.гликоген синтезінің сызбасын жазыңыз. Гликогеннің "тұқымына" бір глюкоза молекуласын қосқан кезде энергияны жұмсауға байланысты реакцияларды көрсетіңіз.
Ол глюкозаны Глюкокиназа(бауырда) және басқа тіндердегі гексокиназа фосфолизінен басталады.
Г люкоза Атф-Адф Глюкоза-6-фосфат глюкоза-1-фосфат
г люкоза-1-фосфат УТФ Н3РО4 УДФ-глюкоза
Жаңа гликоген молекуласының пайда болуы гликогеннің "тұқым" болуын талап етеді. Қалдықтар қолданыстағы гликоген тізбегіне 1-4 гликозидті байланыс арқылы қосылады және осылайша полисахаридтер тізбегін көбейтеді. Реакция гликогеносинтетазамен катализденеді. Бұл гликоген синтезінің шектеулі кезеңі. Әрі қарай молекула тармақталады.
(С6Н10О5)n УДФ-гл Удф (С6Н10О5)n+1
глюкозаның бір қалдығын полисахарид тізбегіне қосу үшін 1 моль АТФ және 1 моль УТФ пайдаланылады;
В.гликогенолиз тізбегін жазыңыз және глюкоза-1-фосфаттың СО2 және Н2О бұлшықеттерінде одан әрі тотығу кезінде синтезделетін АТФ мөлшерін көрсетіңіз.
глюкоза-6-фосфатаза бауыр
Г ликоген фосфорилаза–глюкоза-1-фосфат – глюкоза-6-фосфат глюкозақан
Гликогеннің ыдырауы (гликогенолиз) Гликогеннің ыдырауы немесе оның мобилизациясы дененің глюкозаға деген сұранысының артуына жауап ретінде жүреді. Бауыр гликогені негізінен тамақтану аралықтарында ыдырайды, сонымен қатар бауыр мен бұлшықеттердегі бұл процесс физикалық жұмыс кезінде жеделдейді. Гликогеннің ыдырау процесі 2 жолмен жүреді: 1 жол - фосфоролиз, 2 жол - гидрея.-Бірінші жол - фосфоролиз көптеген ұлпаларда болады. Бұл жағдайда фосфор қышқылдары экстремалды глюкоза молекулаларына қосылады және сонымен бірге олар глюко3о-1-фосфаттар түрінде бөлінеді. Фосфорилаза реакциясын жеделдетеді. Гликоген өте тармақталған молекула болғандықтан, көптеген глюкоза бар, фосфоролиз тез жүреді,
( С6Н10О5)н фосфорилаза (С6Н10О5)н-1 + Гл-6- ф
Н3Ро4
Содан кейін глюкоза-1-фосфат жасуша мембранасына енбейтін және ол түзілген жерде ғана қолданылатын глюкоза-6-фосфатқа айналады. Бауыр мен бұлшықеттердегі гликогеннің ыдырауы оларды бір-бірінен ерекшелендіретін бір жауапқа ие. бауырда глюкоза-б-фосфатаза ферментінің болуына байланысты бұл ферменттің бауырда болуы глюкозаның тамақ арасында қанға глюкозаның бөлінуіндегі және оның басқа мүшелермен қолданылуындағы негізгі қызметін анықтайды. Осылайша, бауыр гликогенін жұмылдыру қандағы глюкозаның тұрақты деңгейін сақтайды. Бұл жағдай басқа органдардың және әсіресе мидың жұмысының алғышарты.
Достарыңызбен бөлісу: |