1-том қазақ әдебиетінің тарихы фольклорлық кезеңІ
. Ауырған адам, ҽдетте, ортада аяқ жағын отқа қарата жататын 3
жүктеу/скачать 3,82 Mb.
|
| 2
. Ауырған адам, ҽдетте, ортада аяқ жағын отқа қарата жататын 3 , не отыратын. Бақсы 2-2,5 қадам мҿлшерінде оған қарама-қарсы отырады. Астына кілем тҿселеді (жоқ болса: сырмақ, кҿрпе). Сырқаттың ҥстіне мата жауып қоятын 4 . Мата жабу салты Орта Азия шаманизмінде кең ҿріс алғаны 1 Басқа кейбір халықтарда бақсы ойынын тас қараңғы ҥй ішінде ҿткізетін де салт болған. Қараңыз: Алексеенко Е.А. Шаманство у кетов // Проблемы истории общественного сознания аборигенов Сибири. Л., 1981. С. 119; Прокофьева Е.Д. Материалы по шаманству селькупов. – Сонда. С. 67-68. 2 Қараңыз: А.Н. Баксы // Иллюстрированный семейный листок. 1860. № 99-100. С. 388. Ойын кезінде есікті жауып тастап, ешкімді кіргізбейтін жҽне шығармайтын сахалар ҽдеті туралы мына еңбекпен танысыңыз: Виташевский Н.А. Из наблюдений над якутскими шаманскими действиями // Сборник Музея антропологии и этнографии. СПб., 1918. Т.V. Вып. I. С. 165. 3 Щетинин Д. Врачевания у киргиз // Тургайская газета. 1895. № 45; Рыбаков С. Баксы (киргизские кудесники) // Оренбургский листок. 1897. № 24. 4 Савва Большой кҿрген ауру келіншектің ҥстіне бірінші кҥні жҧп-жҧқа аппақ жібек, шыт жабылса, ҥшінші кҥні ақ кенеп жабылған. Қараңыз: Большой С. Записки о приключениях в плену у киргиз-кайсаков в 1803 и 175
белгілі 1 . Бақсы сарыны. «Сарын» терминін ғылыми ҽдебиетте тҧңғыш қолданған Шоқан Уҽлиханов болатын. Ол бақсының ойыны кезінде қобыздың сҥйемелімен орындалатын ҿлеңді «сарын» дейтінін 1854-1855 жылдар шамасында жазған 2 . Алайда, «сарын» сҿзі халықтық терминологияда бақсыға қатыссыз да қолданыла беретінін ескерген жҿн. Айталық, осы термин ҥйлену салтына қатысты фольклор қҧрамында да жүктеу/скачать 3,82 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|