Сертификаттауобъектілері. Сертификаттау жұмыстарын жүргізу үшін келесі шарттар орындалуы тиіс:
- сертификаттау объектілері анықталуы;
- талаптарына сәйкестігін анықтауға арналған нормативтік құжаттардың түрлері мен категориялары бекітілуі;
- сәйкестікті растайтын сынақтарды жүргізу реті мен ережелері қалыптастырылуы;
- сертификаттау жұмыстарын жүргізуге жағдай жасалуы, яғни сәйкес салада аккредиттелген сертификаттау органы мен сынақ зертханалары болуы.
Сертификаттау объектілері өнім, көрсетілетін қызмет, процесстер, жұмыстар және сапа жүйелері(өндіріс).
Бірінші кезеңде елде шығарылатын және әрдайым шетелге импортталатын өнімнің түрін анықтау жөн. Келесі кезеңде ҚР орналасқан сынақ зертханаларында сыналатын өнімдерді реттеу. Міндетті сертификаттауға жататын объектілер түрлерін анықтау үшін, өндірілетін және тұтынылатын өнімге талдау жүргізу және өнім үлкен көлемде шығарылып, үнемі импортталуын; өнім немесе қызметтің техникалық сипаттамасын анықтайтын, ҚР жұмыс жасайтын нормативтік құжаттың (ГОСТ немесе СТ РК) қажеттілігі шарттарын ескеру қажет. Қазақстан Республикасында міндетті сертификаттауға жататын өнімнің тізімі мен сәйкестік декларациясымен расталатын өнім тізімі бар. Соңғы тізім өнім қауіпінің дәрежесін, сертификаттау жұмыстарының шығынын азайту жағын ескере отырып жасалған.
Теміржол көлігінің құраушы бөлшектерінің көп бөлігі қазіргі таңда Ресей мен Украинадан экспортталады. Әрине, бүкіл өнім өндіруші мемлекетте берілген сәйкестік сертификатымен беріледі. Егер мұндай өнім міндетті сертификатталатын өнімдер қатарына кірсе, қазастандық сертификатты қоысмша алу мүмкіндігі туады. Мұндай сертификатты алу процедурасы ҚР СТ 3.9-да келісілген және ол – шетел сертификатын растаудан сынауды толық қайталауға дейін түрлі болуы мүмкін. Мұндай шешім сертификаттау органымен қабылданады.
Негізі сертификаттау бойынша орган өнімді шығарушы мен тұтынушыдан ерікті болуы тиіс. Бірақ өндірістің бөлек салалары сертификаттау бойынша өз органдарын ұйымдастыруды қалайды.
Сертификаттауды қолдану салалары Қазақстан Республикасы заңнамасымен міндетті және ерікті сертификаттау түрлері қарастырылған.
Өнімнің (процестердің, жұмыстың, қызметтің) сәйкестігін ҚР территориясында растау ерікті және міндетті сипатта. Міндетті сертификаттау қоршаған ортаның, адам өмірі мен денсаулығын және мүлкінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін өнім мен қызметке таратылады. Осы тауарларға заң жүзінде бекітілген талаптар ішкі нарықта барлық өндірушілер мен елге шеттен әкелушілермен орындалуы тиіс. ҚР міндетті сертификаттауға жататын, сәйкестік декларациясымен сәйкестігі расталатын тауар мен қызмет түрлерінің тізімдері Мемстандарт ұсынуымен ҚР үкіметінің қаулысымен регламенттеледі және арнайы реестрде тіркеледі. Міндетті сертификаттауға жататын өнім тізіміне машина жасау, электротехника, прибор жасау, медициналық техника, ауылшаруашылық және тамақ өнеркәсібі тауарлары, шикізат пен ағаш өңдеу өнімдері, демалу ағзаларын қорғау құралдары, ыдыстар, пиротехникалық бұйымдар, ветеринарлық, биологиялық препараттар, сондай-ақ көрсетілетін қызмет тізіміне жолаушы тасымалдау, байланыс, туристік және экскурсиялық, сауда, қоғамдық тамақтану кіреді. Сәйкестікті міндетті түрде растау екі пішімде өткізіледі: өндіруші кәсіпорын сәйкестік декларациясын қабылдайды; міндетті сертификаттау жүргізіледі.
Тізімге кірген отандық немесе импортталған өнім сатылуға тек сәйкестік сертификаты немесе сәйкестік декларациясы бар болған жағдайда ғана рұқсат етіледі.