Б Биіктігі 1500м тay шыңындағы атмосфералық қысымның мөлшері: 610мм с.б Биіктігі 2200м таудың шыңындағы атмосфералық қысым 517 мм с.б. тең. Тау етегіндегі қысым: 737мм с.б Е Егерде барометр төбенің етегінде 762 мм с.б., төбенің басында 752 мм с.б. көрсетіп тұрса, төбенің биіктігі: 100 м С Сағат 7-де – 2°; сағат 13-де +10°; сағат 19-да +9° болса, ауаның тәуліктік орташа температурасы: +5°С Мәнмәтіндік тапсырмалар XIX ғ. басына дейін негізгі энергетикалық ресурс түрі – ағаш болып келді. Содан соң оның маңызы біртіндеп төмендей бастады да, көмірді кеңінен пайдалану байқалды. Дегенмен көмірдің басымдылығы ұзаққа созылмады, себебі онын орнына мұнай мен табиғи газ игеріліп, пайдаланылды.
Сан және ғасыр XIX ғ. басына дейін негізгі энергетнкалық ресурс түрі: ағаш Ә Әлемде қоры өте мол отын түрлерінің бірі: көмip Е Ежелден пайдаланылатын, жергілікті маңызға осы мәнде болашағы бар балама энергия көзі: жел К Көмір экспорттаушы аса ірі елдер қатарына кіреді: Аустралия. Колумбия М Мұнай экспорттаушы елдердің ұйымы: ОПЕК Мәнмәтіндік тапсырмалар Теміржолдар XIX ғ. аяғында пайда болған. Негізі теміржолдар желісі кеңес кезеңінде қалыптасты. Оның негізін елдің бірнеше бөліктерін қосатын ірі магистральдар құрайды.
Қ Қазақстан КСРО тарағаннан кейін үлкен теміржол кұрылысын бастаған ТМД-дағы бірінші ел. Біздің елдегі соңғы жылдары салынған ұзындығы 184 км теміржол: Павлодар мен Семей облыстарын қосатын Ақсу Конечная Қазақстан КСРО тарағаннан кейін үлкен теміржол құрылысын бастаған ТМД-дағы бірінші ел. Қазақстанның тәуелсіздік жылдары тарихында ең ірі жоба болып табылатын ұзындығы 402 км теміржол: Хромтау Алтынсарин Қазақстанның батыс және оңтүстік аудандарын байланыстыруда табиғат байлықтарын игеруде, шаруашылық салаларын қалыптастыруда маңызы зор ескі теміржолдың бірі: Орынбор-Ташкент Қазақстанның солтүстігінде тың жэне тыңайған жерлерді игеруге, астық шаруашылыгын дамытуға мүмкіндік берген, ендік бойымен өтетін магистраль: Орта Сібір
