1.Әлеуметтану



бет5/12
Дата18.01.2023
өлшемі46,09 Kb.
#61766
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
8. Әлеуметтанулық теория
Әлеуметтік теория әлеуметтану, философия, психология немесе антропология сияқтыпәндерденалынғанбілімжиынтығыарқылықазіргіқоғамдардакездесетінәртүрлііс-әрекеттер мен мінез-құлықтүрлерінетүсініктеметабуғатырысады.
Оныңбастымәселелерініңбірі - соңғыонжылдықтардапайдаболғанқазіргізаманғыбатыстықмәдениеттіталдауүшінәртүрлімәдениеттерарасындағыайырмашылықтардытүсіну.
Тарихитұрғыданалғандаәлеуметтік теория өтеевроцентристікболды, яғниолбарлыққоғамдардыбатыстықтұрғыданқарастырды.
Алайда, соңғыуақыттаәлеуметтік теория саласындақоғамдардыңсипаттамаларынәртүрлікөзқарастұрғысынанзерттеугетырысатынжаңатармақтарпайдаболды.
Әлеуметтік теория бүкілтарихбойыдамыды, өйткеніолзерттегенқоғамдар мен оны жасаутәсіліөзгерді.
Осы себептібізәлеуметтіктеорияныңбарлықтүрлерінеқолданылатынсипаттамаларжиынтығытуралыайтаалмаймыз; уақытөтекелепайдаболғанәртүрліағымдардызерттеупайдалы.

9. Әлеуметтанулық зерттеу дизайны
Қоғамдар, қатынастар және әлеуметтік мінез-құлық туралы біз білетін көптеген нәрсе әртүрлі әлеуметтанулық теориялардың арқасында пайда болды. Әлеуметтану студенттері әдетте осы әртүрлі теорияларды зерттеуге көп уақыт жұмсайды. Кейбір теориялар ұнамсыз болып қалды, ал басқалары кеңінен қабылдануда, бірақ олардың барлығы біздің қоғам, қарым-қатынас және әлеуметтік мінез-құлықты түсінуімізге зор ықпал етті. Осы теориялар туралы көбірек біле отырып, сіз әлеуметтанудың өткенін, бүгінін және болашағын тереңірек және байыпты түсіне аласыз.

10. Қоғам, теңдік пен теңсіздік
Қоғамның әлеуметтік құрылымы Қоғамның немсе әлеуметтік топтың ішкі қүрылымы, әлеуметтік топтар, институттар мен олардың арасындағы өзара қатынастардың реттелген жиынтығы. Әлеуметтік құрылым негізінде еңбектің қоғамдық бөлінісі, ерекше қажеттіліктер мен мүдделердің, ережелер мен рөлдердің, өмір салтының және әртүрлі әлеуметтік топтардың болуы жатады. Әлеуметтік құрылым ұғымы "таптық қүрылым" үғымынан әлдеқайда кең, өйткені ол қоғамды тек таптарға емс, сонымен қатар басқа да әлеуметтік топтарға, жіктерге бөледі.
Қазіргі қоғамның әлеуметтік құрылымы өте күрделі және бірқатар құрылымдарды қамтиды: әлеуметтік-аумақтықәлеуметтік-салалықұйымдастырушылық-басқарушылықәлеуметтік аяқталдыәлеуметтік-демографиялықэтникалық
Әлеуметтік теңсіздік деген не? Теңсіздік - экономикалық ресурстарға, әлеуметтік құндылықтар мен саяси билікке қол жеткізу үшін әлеуметтік топтардың (страталар, таптар, касталар, топтардың) әртүрлі мүмкіндіктері. Әлеуметтік теңсіздік-бұл адамдардың өмірлік мүмкіндіктерінің теңсіздігі, яғни олардың әлеуметтік игіліктерге (байлыққа, билікке, білімге, беделге және т. б. шектеулі ресурстарға тең қол жеткізбеуі) Теңсіздік ғылыми және қоғамдық дискурстың мәні болған кезде ғана түсініледі. Сонда теңсіздік өмір сүре бастарды деп айтуға болады
Әлеуметтік теңдік мәдениет құндылығы ретінде Қоғамдағы әлеуметтік теңсіздік немсе әлеуметтік теңсіздіктің ең төменгі деңгейіне қол жеткізу және қолдау философияға, дінге және өзімшілдік деп аталтын өз тамырына кететін еуропалық сананың дәстүрлі құндылығы болып табылады.
Әлеуметтік теңсіздік мәселе ретінде Әлеуметтік теңсіздік мәселе ретінде XVIII ғ. буржуазия көтерілісі кезінде белсенді түрде түсіндіріле баста ты. Осы кезеңде әлеуметтік теңсіздік ашық болған сияқты, сол уақытқа дейін мұқият адам көзінен және тырысқан ақылдан сәтті ужасырынған шындық ретінде табылды.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет