2 дәріс Жануарлар ауруларының оның ішінде жануарлар мен ададмдарға ортақ аурулардың алдын алу ережелері және жою шаралары


жүргізілетін ветеринариялық іс-шаралар тәртібі



бет66/141
Дата03.12.2023
өлшемі0,5 Mb.
#133572
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   141
Байланысты:
лекция вет сан правила (ЕТ танбалау бар)

жүргізілетін ветеринариялық іс-шаралар тәртібі
558. Диктиокаулездің ерекше алдын алудың негізгі шарасы жануарлардың ауруының алдын алуды және қоздырғыштың инвазиясының сыртқы ортада сейілуін қамтамасыз ететін химиялық және биологиялық дәрі-дәрмектерді қолдану болып табылады.
559. Жаппай немесе профилактикалық гельминтті жоюдың алдында қатты әсер ететін және бірінші рет қолданылатын дәрі-дәрмектер және қолдану әдістері жануарлардың шағын тобында (15-20) алдын ала сыналады. 2-3 тәулік ішінде асқынулар болмаған жағдайда барлығына жаппай гельминтті жою жасалады.
560. Жануарларды дегельминтизациялау үшін Қазақстан Республикасында және (немесе) Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттерде тіркелген ветеринариялық препараттар мен олардың дәрілік нысандары қолданылады.
Ескерту. 560-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 27.01.2020 № 18 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

561. Ірi қара малдың диктиокаулезi анықталған шаруашылық жүргізуші субъектiде:


1) ағымдағы жылы туған бұзаулар, мал бордақылайтын шаруашылықтарда жасы үлкен бұзаулар қорада немесе оқшауланған байлап бағуда ұстап өсiріледi;
2) диктиокаулез жұқтырған iрi мүйiздi қара малдың өткен жылдың қыркүйек айынан бастап бағылмаған учаскелерде бұзауларды оқшауланған жайылымда-қорада ұстау ұйымдастырылады;
3) көп жылдық дақылды жайылымда бағу, әрбiр ашық қораны (учаскені) 5 тәуліктен аспайтын мерзімге пайдалана отырып, 3-4 айдан соң бастапқы учаскеге қайтара отырып, ұйымдастырылады. Диктиокаул жұқтырған жануарларды көп жылдық дақылды жайылымдарға жаюға рұқсат етілмейді;
4) карантин кезеңiнде шаруашылыққа жаңадан әкелінген жануарлар ларвоскопиялық әдіспен гельминтологиялық тексеруден өткiзіледi. Бүкіл топ бойынша нәтижелер теріс болған жағдайда жануарлар жалпы табынға ауыстырылады;
5) өткен жылы туған бұзаулар жаюға дейін күнтізбелік 20 күн ішінде ларвоскопиялық әдіспен гельминтологиялық тексеруден өткiзіледi;
6) ағымдағы және былтырғы жылы туған бұзаулар ішінара (20-25 бас) бiрiншi рет жайылғаннан кейін күнтізбелік 45-50 күн өткен соң, одан кейін жайылым мерзiмiнiң соңына дейiн әрбiр күнтізбелік 15 күн сайын ларвоскопиялық әдіспен гельминтологиялық тексеруден өткiзіледi;
7) табында бұзаулардың ауруы анықталған жағдайда гельминтті жою жасалып, қамап ұстауға ауыстырылады. Қажеттілігіне қарай гельминтті жою тек күнтізбелік 12 күннен кешіктірілмей қайталанады.
562. Қой мен ешкiнiң диктиокаулезi анықталған шаруашылық жүргізуші субъектiлерде:
1) ларвоскопия әдісімен ішінара гельминтке тексеру жүргiзедi: көктемде (наурыз) бұрын табиғи жайылымда бағылған барлық табындар мен елдi мекендердегі жануарларға - 3; жазда (шiлде-тамыз) барлық саулық табындарда ағымдағы жылы туған қозылар мен лақтарға - 3; күзде, қамап ұстау алдында жаңадан жинақталған жас малдарға және 2 жасқа дейiнгi қой мен ешкiге – 3;
2) табындарда ауру жұқтырған жануарлар анықталған жағдайда көктемде жайылымға шыққанға дейiн бұрын жайылымда бағылған қой мен ешкiлерге (әсiресе төлдегеннен кейiн саулықтар) – 3, жазда (шiлде-тамыз) қозыларды, күзде барлық жануарларға (қамап ұстауға қою кезінде) - 3 гельминтті жою жүргізіледі;
3) жыл бойы жайылымда күтіп-бағу кезінде және айдаудағы қой шаруашылығында жануарларды тексеру және гельминтті жою мерзiмiн, диктиокаулездің өңірлік эпизоотологиясының ерекшелiктерiн ескере отырып, белгілейді;
4) жануарлар диктиокаулезі клиникасымен ауырған кезде оларда жыл мезгiлiне қарамастан тез арада емдік гельминтті жоюды жүргізеді.
563. Төлдегенге дейін 2 апта бұрын және төлдегеннен кейін 2 апта болған буаз сиырлар, қойлар, сондай-ақ, арық малдар, iшi кепкен, остеомаляция белгiлерi бар және басқа да өткір және ауыр түрде ауырған жануарлар гельминтті жоюға жатпайды. Мұндай жануарлар олар сауыққаннан кейiн, жеке гельминтті жоюдан өткiзіледi.
564. Дәрі-дәрмектерді терiге, терi астына, бұлшық етке, көк тамырға, қабақ астына, кеңiрдекке егу кезінде асептика және антисептика ережелерiн қатаң түрде сақтау қажет.
49-тарау. Ірі қара малдың, қойлар мен ешкілердің мониезиозы бойынша ветеринариялық іс-шаралар жүргізу тәртібі
Ескерту. 49-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 27.01.2020 № 18 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
565. Жануарлар мониезиозінің алдын алу және жою мақсатында жануарлардың иесi және ветеринария мамандары ұйымдастырушылық-шаруашылық, ветеринариялық-санитариялық іс-шаралар кешенін жүзеге асыруға міндетті.
566. Жануарлардың мониезиозбен ауыруының алдын алуға бағытталған ұйымдастырушылық-шаруашылық іс-шаралар барлық мал басын толыққанды азықпен, азықтандырудың, суарудың және ұстаудың тиісті жағдайымен қамтамасыз етуді білдіреді.
567. Жануарларды жайылымды немесе қорада байлап ұстау қолданылатын шаруашылық жүргізуші субъектiлерде табиғи шабындықтар мен жайылымдарды жақсарту (жерлерді мелиорациялау, оларды тастардан және бұталардан, орман жайылымдарын шөпшектер мен өсінділерден тазарту), дақылды жайылымдарды жасақтау, сондай-ақ, әрбір күнтізбелік 5-7 күн сайын қораларды ауыстыра отырып, жайылымдарды ұтымды пайдалану бойынша шараларды жүйелi түрде жүзеге асыру қажет.
1-параграф. Жануарлар мониезиозының алдын алу бойынша жүргізілетін ветеринариялық іс-шаралар тәртібі
568. Жануарлардың мониезиоздерді жұқтыруының алдын алу мақсатында жануарлардың иелері мынадай іс-шаралар жүргiзедi:
1) ақуыз, минералды тұздар және витаминдер бойынша теңгерімделген рацион қолданады. Жайылымдық учаскелер микроэлементтерге жұтаң аймақтарда рациондарға тиісті (мыс тұзы, кобальт, йод, молибден және басқа да элементтер) қоспалар қосылады;
2) жануарларды тек қана науалардан азықтандырады;
3) жануарларды су құбырларының, құдықтардың, өзендердің, ағысы жылдам бұлақтардың таза суымен суарады. Тоғандардан және басқа да ағынсыз су қоймаларынан суаруға сүзгiш-құдықтар жасалған жағдайларда рұқсат етіледі. Жануарларды шалшықтардан, несеп төгілген сулардан, арықтардан және шұңқырлардан суаруға жол берілмейді;
4) мал қораларының, науалардың, астаулардың, күтім жасау заттарының, құрал-саймандардың, жабдықтардың, аулалардың, жаю алаңдарының, мал шаруашылығы қораларының маңындағы ашық жерлер мен аумақтардың тазалығын қамтамасыз етеді.
5) Мал қоралар жақсы желдетiлетін, құрғақ, жарық болуға тиіс;
6) мал қораларынан, жаю алаңдарынан және баздардан қи тұрақты түрде зарарсыздандыру үшін арнайы қи қоймаларына шығарылады;
7) әрбiр дегельминтизациядан кейiн мал несебі күнтізбелік 3-5 күн ішінде жиналып, одан кейін дезинвазиялануы керек. Мал қораларына, жаю алаңдарына, жабдықтарға және құрал-саймандарға да дезинвазия жасалады;
8) жануарларды құрғақ жайылымдарда жаяды. Жаю үшін жайылымдардың батпақты, ойпатты және несеппен ластанған учаскелерін пайдалануға рұқсат етілмейді;
9) жануарлардың жас төлдерiн қырат жерлерде, жақсартылған жайылымдарда бағуды жүзеге асырады, ерте (қысқы) туған бұзауларды қорада және байлап бағуда ұстау, сондай-ақ жас төлді мониезиозден еркін өсіруді және сау табындарды жасақтауды қамтамасыз ететін басқа да шаралар қабылдайды.
569. Ветеринария мамандары жылына кемінде 2 рет гельминттiк копроскопиялық әдiстермен барлық iрi қара мал, қой мен ешкi мал басының 10-20 %-ын ішінара тексеруге, өлген немесе етке сойылған жануарларды ашу кезінде мониезиоздың бар-жоғын ескеруге тиіс.
570. Шаруашылыққа жаңадан келіп түскен барлық үй және жабайы жануарлар карантиндеуде ұстайды және мониезиозге гельминттiк копроскопиялық тексерілуі керек. Мониезиоз жұқтырғаны белгіленген кезде, жануарлардың мал басын дегельминтизациялау жүргiзiлiп, оның тиiмдiлiгi тексерiледi.
571. Жаңадан әкелiнген малдарда бұрын шаруашылық аумағында кездеспеген мониезиоз анықталған кезде, жануарлар оқшау ұсталып, мониезиоздерден толық арылғанша дегельминтизация жүргiзіледi.
572. Шаруашылықтан шығарар алдында, iрi қара және ұсақ малды мониезиозге гельминттік копроскопиялық тексеру жасалады. Мониезиоз гельминттері анықталған кезде барлық жануарларға дегельминтизация жасалып, бұдан кейiн оларды шығаруға рұқсат етіледі.
2-параграф. Жануарлардың мониезиозын жою бойынша жүргізілетін


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   141




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет