2. Негізгі нормативтік құжаттар



Pdf көрінісі
бет5/22
Дата21.12.2023
өлшемі1,79 Mb.
#142049
түріБілім беру бағдарламасы
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22
Көктемгі тексеру
(қар ергеннен кейін) ғимараттар мен аумақтардың техникалық жай-
күйін тексеруден, келесі қысқа дейін жою қажет кемшіліктерді анықтаудан және
ғимараттарды ағымдағы және күрделі жөндеу бойынша алдағы жұмыстардың көлемін
нақтылаудан тұрады.
Күзгі тексеру
жазда орындалған жұмыстарды және ғимараттардың қысқа дайындығын
тексеру үшін жылыту маусымы басталғанға дейін жүргізіледі.
Ағымдағы жөндеу
ғимараттың бөліктерін және оның жабдықтарын уақытынан бұрын
тозудан сақтайды және ұсақ зақымданулар мен ақауларды жояды.
Ол профилактикалық
және күтпеген болып бөлінеді.
Профилактикалық ағымдағы жөндеу (жоспарлы-ескерту)
әрбір ғимаратта үш жылда бір рет жүргізіледі. Бұл ретте жөндеу аралық мерзім ішінде
ғимараттардың жарамды жай-күйін қамтамасыз ететін барлық қажетті жұмыстар
орындалады. Күтпеген (авариялық) ағымдағы жөндеу кенеттен туындаған ақауларды шұғыл
жою болып табылады.
Профилактикалық ағымдағы жөндеу
қалыпты техникалық пайдаланудың негізі болып
табылады. Оны жүргізу үшін әдетте ғимараттардың ағымдағы жөндеуіне жіберілетін барлық
қаражаттың 75-80% - ы жоспарланады, қалғаны күтпеген ағымдағы жөндеуге резервтеледі.
Бұл ретте алдын алу жақсырақ қойылса, соғұрлым апат аз болады.
Қаланың (кварталдың, шағын ауданның) белгілі бір бөлігі шегіндегі жекелеген
ғимараттар функционалдық және қала құрылысы тәуелділігімен байланысты. Сондықтан
жекелеген ғимараттарды күрделі жөндеу немесе қайта жаңарту туралы мәселені жалпы
шағын ауданды қайта жаңартудан тыс шешуге болмайды.
Қалыптасқан аумақтарда тұрғын үй қорын қайта құру оны жаңа құрылыста қабылданған
абаттандыру деңгейіне жеткізе отырып, қайта құруды көздейді. Қайта құру нәтижесінде қала
құрылысы, санитарлық-гигиеналық және сәулет-жоспарлау талаптары, инженерлік
жабдықтар және қайта жаңғыртылатын аумақтарды абаттандыру бөлігінде қазіргі заманғы
нормаларды қанағаттандыратын тұрғын аудандар, шағын аудандар, ірілендірілген орамдар,
үйлер топтары және жекелеген ғимараттар алынуы тиіс.
Конструкцияны пайдалану процесінде физикалық және моральдық тозуды сынайды.
Конструкциялардың физикалық (материалдық) тозуы — табиғи факторлардың әсерінен
олардың бастапқы техникалық қасиеттерін жоғалтуы.
Ғимараттың және оның жекелеген бөліктерінің табиғи тозу дәрежесі оның құрылысы
кезінде пайдаланылған материалдардың физикалық-техникалық қасиеттеріне,
конструкциялардың сипаты мен геометриялық өлшемдеріне, 
Ү АтМГУ 131-03-22 Пәннің оқу-әдістемелік кешені (ПОӘК). Бірінші басылым
7


«Сафи Өтебаев атындағы Атырау мұнай және газ университеті» КеАҚ
Пәннің оқу-әдістемелік кешені (ПОӘК) «Ғимаратты жаңғырту технологиясы» 
Айманова Г.Р.
ғимараттың жергілікті жерде орналасу ерекшеліктеріне, пайдалану жағдайларына және басқа
да факторларға байланысты болады.
Тәжірибе қалыпты пайдалану жағдайларында ғимараттардың көптеген конструкциялары
Нормативтік қызмет мерзімі ішінде өзінің физикалық-техникалық қасиеттерін толық
аяқтамайтынын көрсетеді.
Ғимараттың моральдық тозуы деп оның техникалық прогрестің әсерінен туындайтын
функционалдық немесе технологиялық мақсатына сәйкес келмеуі түсініледі.
Моральдық тозу, әдетте, физикалық қарағанда ерте келеді. Мысалы, ескі құрылыстың
тұрғын аудандарында негізгі конструкциялардың жай-күйі бойынша ұзақ уақыт бойы өмір
сүруі мүмкін, бірақ моральдық тозуынан қайта құрылымдауды қажет ететін көптеген үйлер
бар.
Тұрғын үйлердің моральдық тозу белгілеріне: 
- пәтерлер жоспарлануының қазіргі талаптарға және нормаларға сәйкес келмеуі (бір пәтерде
бірнеше отбасы тұрады, өту және қараңғы бөлмелер бар); 
- үйдің инженерлік жабдықтарының заманауи талаптарға және нормаларға сәйкес келмеуі; 
- тұрғын кварталдар құрылысының тығыздылығы; тұрғын кварталдарды абаттандыру мен
көгалдандырудың жеткіліксіздігі.
Моральдық тозу факторының маңыздылығы туралы бірінші буынның толық жиналмалы
ғимараттарымен қалыптасқан жағдай куәландырады. Олардың негізгі құрылымдық
элементтері беріктіктің жеткілікті жоғары қорын сақтап қалды,алайда жоспарлау және экс-
плуатациялық сипаттамалар тұрғын үй стандартының қазіргі заманғы талаптарына сәйкес
келмейді.
Күрделі жөндеу — бұл ауыстыру немесе қалпына келтіруге бөлек бөлшектерді,
конструкциялар мен жабдықтарды, олардың тозуы мен бұзылуына. Ол кешенді және
іріктелген болуы мүмкін.
Кешенді күрделі жөндеу ғимараттардың табиғи және моральдық тозуын жояды. Сондай-
ақ, жаңа құрылыста қабылданған заманауи талаптарға, абаттандыру мен инженерлік
жабдықтардың деңгейіне дейін жеткізіледі, яғни бұл абаттандыруды жаңғырту және арттыру
арқылы күрделі жөндеу.
Тұрғын үйді жаңғырту-қазіргі заманғы талаптарға сәйкес келетін, тұрғын үйге
қоныстандыру үшін пәтерлерге үлкен коммуналдық пәтерлерді қайта жоспарлау. Жаңғырту
жұмыстары әдетте үйді қайта жаңартумен немесе күрделі жөндеумен бір мезгілде
жүргізіледі.
Тұрғын үйді абаттандыруды арттыру-бұл оның инженерлік жабдықтарын қазіргі заманғы
деңгейге жеткізу: ванна, Ыстық сумен жабдықтау, үйді лифт және қоқыс құбырымен
жабдықтау және т. б.
Бұл жұмыстар қайта құрумен немесе күрделі жөндеумен бір мезгілде және дербес,
жекелеген немесе кешенді іс-шаралар түрінде жүргізілуі мүмкін. Ішінара күрделі жөндеу тек
физикалық тозуды жояды. Бұл ретте, тұрғын үйге қоныстандыру үшін қайта төлем
жүргізілмейді, бірақ пәтерлердің инженерлік жабдықтарына жеке жақсартулар орындалуы
мүмкін, яғни бұл қайта жоспарлаусыз, бірақ абаттандыруды арттыру мүмкін болатын күрделі
жөндеу.
Бұзылуға жататын үйлерде күрделі жөндеу қаражаты есебінен олар қоныс аударғанға
дейін тұратындардың қауіпсіз санитарлық жағдайын қамтамасыз ететін, яғни жөндеу деп
аталатын жұмыстар жүргізілуі мүмкін.
Тұрғын үйді қайта жаңарту-оның көлемдерінің (қондырма, жапсаржай) немесе
жағдайының (орын ауыстыру, ғимараттарды көтеру) өзгеруіне, сондай-ақ ғимараттың жалпы
немесе оның жекелеген бөліктерінің мақсатын өзгертуге (бүкіл тұрғын үйді немесе тек
бірінші қабатты қоғамдық ғимаратқа немесе мекемеге қайта жабдықтау) байланысты қайта
орнату. 
Ү АтМГУ 131-03-22 Пәннің оқу-әдістемелік кешені (ПОӘК). Бірінші басылым
8


«Сафи Өтебаев атындағы Атырау мұнай және газ университеті» КеАҚ
Пәннің оқу-әдістемелік кешені (ПОӘК) «Ғимаратты жаңғырту технологиясы» 
Айманова Г.Р.
Әр түрлі ұғымдардың айқын анықтамасы пайдалану және жөндеу-құрылыс ұйымдарына
өз қызметін негізгі міндет — тұрғын үй қорын сақтау және оның абаттандырылуын
арттыруға бағыттауға көмектеседі.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет