2. Омыртқа жотасының жалпы құрылысы, бөліктері, иілімдері
Жамбас сүйектері. Жамбас тұтас. Жыныстық және жас шамалық ерекшеліктері
жүктеу/скачать 1,83 Mb. Pdf көрінісі
|
Анатомия сессия жауап 2021 Erkebulan
| 12.Жамбас сүйектері. Жамбас тұтас. Жыныстық және жас шамалық ерекшеліктері.
Әйел жамбасының размерлері. Уник – 83,85 Жамбас - қаңқа жүйесінің ең ұзын, күшті және ауыр сүйегі.Жамбастың екі жағында екі буын бар, олар жамбас буыны және тізе буыны Жамбас сүйектері латынша cingulum membri inferiors деп аталады. Бұл сүйектерге Жамбас белдеуі, мықын, шат және отырықшы сүйектер жатады. Мықын Сүйек (osilii)- жамбас сүйегін құрайтын сүйектер арасында ең үлкен. Оның қалың бөлігі - дене және ондағы тегіс жұқа пластина - Қанат(ala) деп аталады. Мықын сүйектері жақсы сезілетін және онда жоғарғы шеті-мықын тарағы (cristailiaca)болады. Шонданай сүйегі, os ischii, жамбас сүйегі ойығының төменгі бөлігінде орналасқан. Денеге арналған төменгі бағыты бойынша шонданай сүйектің төменгі бұтағы һтеді. Шат сүйегі, os pubis, ұршықтық ойыспен жанасатын денесін және екі тармағы-оң және сол жақтарының жоғарғы және төменгі сүйектері бір-бірімен оның өсуінің көмегімен қосылады. Үлкен жамбастың (pelvis major) ашық алдыңғы қабырғасы бар, бүйірінен — мықын сүйегінің қанаттарымен, ал артынан-құйымшақ сүйегінің негізімен және төменгі бел омыртқаларымен шектеледі. Үлкен жамбастың төменгі шекарасы болып табылатын жамбас сүйегінің тарақшасымен және мықын сүйегінің доға тәрізді сызығымен шекаралық сызық (linea terminalis) өтеді. Шекара сызығынан төмен цилиндрлік пішінді қуыс болатын кіші жамбас (pelvis minor) орналасқан. Кіші жамбастың бүйір қабырғалары мықын сүйектері денесінің төменгі жағынан, ершең сүйектерімен, алдыңғы қабырғалары - -алдыңғы сүйектермен, ал артқы жағы — sacrum және coccyx тан түзілген. Әйелдің жамбас пен ер адамның жамбас арасындағы айырмашылық. Еркек пен әйелдің жамбас сүйектерінің басты айырмашылығы - ер адамның жамбас сүйектері әйелдерге қарағанда аз бұрышта орналасқан. Ер адамның жамбас сүйегі-ер адамның қаңқасындағы ең ұзын, серпімді және ауыр сүйек. Ерлердің жамбастары әйел жамбастарына қарағанда ауыр. Сондай-ақ, ерлердің жамбастары әйелдің жамбастарына қарағанда ұзағырақ және күшті. Әйелдер жамбасы кең және төмен, бүйірінде қанаттары бар мықын сүйектері. Алдыңғы сүйектердің төменгі бұтақтары кең доға бойынша, ал кіші жамбас кең цилиндр түрінде болады. Еркек жамбас сүйегі жұқа және тығыз болады, әйел жамбасымен салыстырғанда ауыр, ұзын және қалыңырақ болып келеді. Ерлердің кіші жамбасының жоғарғы және төменгі апертуралары сегізкөз сүйегінің аса көрнекті мүйізінің есебінен, сондай-ақ кіші жамбас шығысының жарығына күрт шығып тұратын құйымшақ есебінен әйелдердің тиісті апертурасынан мөлшері мен пішіні бойынша айтарлықтай ерекшеленеді. Еркек ацетабулумы әйелдерге қарағанда әлде қайда үлкен. Әйел жамбасындағы шоқыр еркек жамбасына қарағанда кеңірек. Әйел жамбасында жамбас кірісі сопақша болса, ал еркек жамбас кірісі жүрек тәрізді келеді.Ер кісілердің жамбас қуысындағы шатастылық бұрышы 90º-100º құраса, ал әйел кісілерде 70º-75º-қа тең болады. Үлкен жанбас қуысының қылқан аралық қашықтығы distantia spinarum, мықын сүйегінің алдыңғы жоғары қылқанның аралық қашықтығы әйел кісілерді 23-25 см болып келсе, ал еркісілерде 21-23 см-ді құрайды. Жамбас қуысының ортан жіліктің ұршық аралық қашықтығында, dictan inter trochanterica, еркісілерде әртүрлі болып келеді, әйел кісілерде шамамен 28-29 см құрайды. Әйел жамбасының сүйектері ер жамбасының сүйегіне қарағанда жұқа, тегіс және салыстырмалы массивті емес, Әйелдерде кіші жамбас қуысы кең, оның сұлбасы бойынша цилиндрге жақындайды, ортасында иілген; ер жамбас қуысы аз, ол книзаны тарылады, әйелдер жамбасы көлемі мен кеңірек, бірақ ерлерге қарағанда тереңірек. Бұл ерекшеліктер босану процесі үшін маңызды. жүктеу/скачать 1,83 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|