2. Кестені толтыру «Лейкоцитарлы формула»; лейкоцитарлы формуланың жылжуы
Лейкоцитарлы формула дегеніміз- лейкоцит түрлерінің проценттік арақатынасын айтамыз немесе оны лейкограмма деп атайды. Лейкограмма лейкоцит атының бірінші атымен белгіленіп,көбінесе кесте ретінде көрсетіледі.
Лейкоциттердің жалпы саны:
|
Гранулоциттер
|
Агранулоциттер
|
|
|
Нейтрофилдер:70%
|
|
|
Эозинофилдер
|
Базофилдер
|
Жас:
миелоциты
метамиелоцитер
|
Таяқша ядролы
|
Сегментядролы
|
Лимфоциттер
|
Моноцитер
|
0-1%
|
1-5%
|
0-1%
|
1-5%
|
45-65%
|
20-40%
|
2-10%
|
Лейкоцитарлы формуланың жылжуы
Оңға – егер сегмент ядролы лейкоциттер саны көбейіп,жас нейтрофилдер азайса,лейкокрамманың оңға жылжығаны.Бұл лейкопоэздың нашпрлағанын көрсетеді.
Солға-қанда метамиелоциттер пайда болып жас нейтрофилдер көбейсе,лейкограмманың солға жылжығаны.Бұл лейкопоэздың күшейгенін көрсетеді.
Қан түзуші жүйе физиологиясынан БӨЖ тапсырмалары
Хаттама құрастыру:
Тақырыбы: Гемостаз
№ 1. Тапсырма .Тромбоциттер, қызметтері.
Тромбоциттер дегеніміз – Тромбоцит (тһромбоцyтес, грек, тһромбос - тромбы, кyтос - жасуша) — қанның ұюын қамтамасыз ететін қанжасушасы.
Тромбоциттер саны - Қалыпты жағдайда ересек адамның 1 мм қанында 180 – 320 мың тромбоцит кездеседі.
Тромбоциттердің қызметтері
1. Фибринолиз (ұйыған қанды еріту) және қан ұю үрдістеріне белсене қатысады;
2. Олардың құрамында қанды тоқтататын биологиялық белсенді заттар бар;
3. Қорғаныс – тромбоциттер бактерияларды желімдеу және фагоцитоз арқылы қорғаныс қызметін атқарады;
№ 2. Тамырлы –тромбоцитарлы гемостаз.
Кезені
|
Үдерістін сипаттамасы
|
- қантамырының рефлекстік жолмен уақытша тарылуы
|
үзілген
(жыртылган) қан тамырын қандагы тромбоциттен босаи шыкқан серотонин
мен адреналин тарылтады.
|
- тромбоциттер жабысуы (адгезиясы)
|
Тамырдың жыртылган (үзілген)
жеріндегі оң зарядты, коллаген талшықтарына теріс зарядты тромбоциттер
жабысады да тромбоциттер үймесі болады. Ьірақ бұл қанды ұзак уақыг
тоқтага алмайды.
|
-тромбоциттер агрегациясы.
|
Жыртылган, үзілген қан тамырынан,
жарылған эритроциттен жэне тромбоциттен бөлініп шықкан АДФ, серотонин,
адреналин эсерінен тез бүзылатын, нашар бекіген, тек тромбоциттерден
түратын жүмсак тыгын пайда болады. Бүл тығын арқылы плазма ағып
тұрады. Агрегация механизмі әбден анықталмаган. Тромбоцит
мембранасында АДФ, серотонин, адреналинге арналган рецепторлар болады,
олармен химиялық заттар әрекеттесіп, тез бұзылатын комплекс құрады деген
болжамдар бар. АДФ тромбоцит мембранасыиан есіктер (жалған аяқ -
псевдоподий) шыгаруына себепкср болады. Бір тромбоциттегі белок-актин
жіптері екінші бір тромбоцитгегі белок-миозиндермен АДФ аркылы
байланысады.
|
тромбоциттердің бүзылмайтын тұрақты агрегациясы
|
Белгілі бір қан
тамыры жарақатганған соң 5-10 секунд өтісііЛен тіндік протромбиназаның
эсерімен тромбин пайда болады. Осы тромбиннің әсерімен тромбоциттер бірбіріне жабысып, агрегат қүрады. Бүдан кейін оньщ қүрылысы бүзылады,
аірегат бірегей коймалжың қоспага айналады. Тромбоцит мембраналары
бүзылады да тромбоциттік түрткілер қанға өтеді. Ақырында тромбоциттерден
тұратын тромб (ұйынды) пайда болады.
|
- тромбоциттерден түратын тромбаның тыгыздалуы (ретракциясы)
|
Тромбостенин жиырылуы нәтижесінде жарақаттанған қан тамырына
бекітілген тромб нығыздалады да қан ағуын тоқтатады.
Тромбоциттік гемостаз өте жіңішке капиллярдан аққан қанды ғана
тоқтата алады, көлемі үлкен кан қысымы жоғары тамырдан акқан қанды
тромбоциттік тромб токтата алмайды. Соңгы жағдайда кан кетуін қан
үйытатын жүйе - коагуляциялық гемостаз ғана тоқтата алады.
|
№ 3. Коагуляциялық гемостаз.
Достарыңызбен бөлісу: |