2 Тоқ ішектеегі астың қортылу процесі


Ішек сөлің биохимиялық қурамы



бет2/2
Дата03.12.2023
өлшемі302,22 Kb.
#133882
1   2

3 Ішек сөлің биохимиялық қурамы


Ішек сөлі — аш ішектің ішкі сілемейлі қабығындағы көптеген ұсак бездерден бөлінеді. Аш ішекте астың одан әрі корытылуы өттің және ішек сөлінің әсерінен жүреді. ішек сөлі - түсі күңгірттеу сұйыктык. Ересек адамда төулігіне шамамен 2 литрдей ішек сөлі бөлінеді, оның реакңиясы да сілтілі. ішек сөлінің әсерінен қарыннан тамакпен бірге келген қышкылды орта жойылады. ішекке карыннан түскен тағамның әсерінен ішек сөлі үздіксіз бөлініп тұрады. ішек сөлінің құрамында су, ағзалық, бейағзалык заттар және 20-дан астам ферменттер болады. Олар түрлі тағамдарды ыдыратып, денеге сіңуіне жағдай жасайды. Ішек сөлінің бөлінуі рефлекстік және гуморальдық жолдармен реттеледі.

4ТОҚ ІШЕКТІҢ РЕНТГЕНОГРАФИЯСЫ: ИРРИГОСКОПИЯ ЖӘНЕ ИРРИГОГРАФИЯ


Ішектің рентгендік зерттеуі оның жағдайын диагностикалау әдісі ретінде кеңінен қолданылады. Зерттелетін орган қуыс болғандықтан, жүргізілетін процедура тек контраст агентін қолданғанда ғана ақпараттық болуы мүмкін
Ирригография процедурасын орындау рентгендік сәулелену кезінде алынған кескінді арнайы пленкаға бекітуді қамтиды, ал ирригоскопия кезінде кескін монитор экранында және нақты уақытта қос нүктені зерттеуде көрсетіледі. Дайындау техникасы мен әдістері жағынан ешқандай айырмашылықтар жоқ.
Ирригоскопияның өзі екі түрлі болуы мүмкін - бұл контраст әдісіне байланысты:

  • классикалық барий клизмасы сұйық күйде контраст агентін енгізуді қамтиды;

  • қос контрастпен ирригоскопия: бұл жағдайда науқасқа алдымен ішектің қабырғаларын жабатын сұйық контраст енгізіледі, содан кейін ішек қуысына газ немесе ауа біртіндеп беріледі.

ТАЗАРТУ КЛИЗМАСЫН ҚОЮ ІС-ӘРЕКЕТІНІҢ АЛГОРИТМЫ.

Мақсаты:нәжістен және газдан тоқ ішектің төменгі жағын ішек қозғалысын күшейту және нәжісті жұмсарту арқылы тоқ ішектің төменгі жағын нәжістен және газдан босату.

Көрсеткіші:

-іш қату;

-дәрілік (емдік), қоректік және тамшылы клизмалар алдында;

-пациентті асқазан- ішек жолдарын, зәр бөлу мүшелерін және кіші жамбас астауында орналасқан мүшелерді рентгенмен зерттеу алдында дайындау;

-операцияларға дайындау;

-тоқ және тік ішектерге эндоскопиялық зерттеулер жүргізу алдында дайындау.

Қарсы көрсеткіші:

-асқазаннан немесе ішектен қан кету;

-тік ішекте немесе тоқ ішекте жедел қабыну немесе ойық жара болу;

-тік ішектің қатерлі ісіктері;

-тік ішек айналасында жара болу немесе тік ішектің түсіп кетуі;

-қанайтын геморрой;

-асқазан- ішек жолдарына операциядан кейінгі алғашқы күндері.

Жабдықтау:

-қолғап, халат, алжапқыш

-таза Эсмарх кружкасы

-клеенка, жаялық,тегене,судно

-вазелин немесе глицерин

-штатив

-судно

-су термометрі, 1,5-2 литр көлемде сумен құмыра.

-залалсыздандырылған ұшына кигізетін түтік және залалсыздандырылған бикстегі салфетка

- корнцанг

-зарарсыздандыратын ерітінді құйылған ыдыс

-қолданылған материалдарға арналған ыдыс.

Іс-әрекетінің алгоритмы:

1.Процедураның мақсаты мен орындалу тәртібін түсіндіріңіз, пациенттің келісімін алыңыз. Егер пациенттің жағдайы келсе, процедураны клизма жасайтын арнайы бөлмеде орындаңыз.

2.Халатыңызды ауыстырып, алжапқышты киіп, қолға гигиеналық деңгейде антисептикпен өңдеу жүргізіңіз. Қолыңызға қолғапты киіңіз.

3.Эсмарх кружкасын штативке бекітіңіз, кушеткадан 1 м. деңгейде, резеңке түтікі корцангпен жабыңыз.

4.Судың t өлшеңіз ол 18-20º, Эсмарх кружкасын 1,5-2 литр сумен толтырыныз.

5. Бикстен заласыздандырылған түтікшені алып және оған вазелин майын жағыңыз, Эсмарх кружкасының резеңке түтігіне жалғаңыз.

6. Түтікшені төмен қаратып резеңке түтіктігінің корцанты ашыныз, оны суға толтырыңыз.

7.Корцангты қысып, ұшына кигізілген түтікшемен қоса резеңке түтікті штативке бекітіңіз.

8.Кушеткаға клеенка мен жаялықты шеттерін төмен қарай тегенеге түсіре жайыңыз ( егер пациент суды ұстай алмай қалған жағдайға).

9.Пациентке кушетканың шетіне қарай сол жақ қырымен жатуды ұсыныңыз, аяғын ішіне тарта бүгіп (іштің еттері босап, тоқ ішекке судың өтуі жеңілдейді).Егер, пациентке қозғалуға болмайтын болса, онда оны арқасына жатқызыңыз.

10.Сол қолыңыздың бірінші, екінші саусағымен жамбас арасын аша отырып, оң қолыңызбен ақырындап айналмалы қозғалыстар жасай отырып түтікшені тік ішекке енгізіңіз, алдымен кіндікке қарай 3-4см. тереңдікте, ал содан соң құйымшаққа параллельді 8 10см. тереңдікте.

11.Корцангты ашып , түтікшені ұстай отырып, тік ішекке суды жіберіңіз. Судың тез кетпеуін қадағалаңыз, егер су тез кетсе ол ауырсыну сезімін тудырады. Эсмарх кружкасындағы су деңгейін қадағалаңыз.

12. Кружканың түбінде су аз ғана қалғанда жауып, түтікшені алып шығыңыз.

13. Жамбасты қысып, пациентке ішектегі суды 5 -10 минутқа ұстап тұруды ұсыныңыз,(мүмкіндігінше), нәжістің жақсы жібіп, сұйылуы үшін.

14.Судно беріңіз немесе пациентті унитазға отырғызыңыз.

15.Клизманың нәтижесін тексеріңіз. Сумен бірге нәжістер шықса, онда клизма сәтті болғаны.

16.Егер клизма сәтті болмаған жағдайда процедураны 1 -2 сағаттан соң қайта қайталаңыз.

17. Түтікшені және Эсмарх кружкасын зарарсыздандырыңыз.

18. Қолғапты шешіп,қолды жуу.

Ескерту:

Атониялық іш қату кезінде су температурасы 12- 20 градус болу керек, спастикалық іш қату кезінде -37 -42 градус.

Егер су ішекке кетпей жатса, кружканы жоғары көтеріңіз, немесе ұшындағы түтікті қозғап, жағдайын өзгертіңіз: оны тереңдете енгізіңіз немесе 1-2см. кейін қарай шығарыңыз. Егер бұл көмектеспесе, онда ол нәжіспен бекітіліп қалған. Онда түтікті алып, қатты ағынды сумен жуу керек, немесе басқасына айырбастап, тік ішекке түтікті қайта енгізіңіз.

Газ болған жағдайда және іш кебу сезімі пайда болған жағдайда Эсмарх кружкасын кушеткадан төмен түсіріңіз, газ шыққан соң қайтадан біртіндеп көтеріңіз.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет