Ãàçåò
1932
æûëäàí
áàñòàï
øûғàäû
№21
(5409)
23 мамыр
2015 жыл
Àóäàíäûқ қîғàìäûқ-ñàÿñè ãàçåò³
Н Ұ Р А
С Ǿ З А Т А С Ы - А Ќ И Ќ А Т
Вопрос - ответ
В наступивший весенний период 2015 года поступают мно-
гочисленные обращения жителей пос.Киевка по вопросам
ремонта водопроводных сетей, вывозу мусора и расчистке
внутрипоселковых дорог.
По данному вопросу сообщаем:
- по расчистке внутрипоселковых автомобильных дорог пос.
Киевка ( в том числе в зимний период), Вам необходимо об-
ращаться в аппарат акима пос. Киевка (аким Пронин И.Ю.)
по телефону: 21385;
- по вывозу мусора обращаться в ТОО «Нуратал-2013» по те-
лефону:22555 (директор Искаков Н.У.);
- по ремонту водопроводных сетей и водоразборных коло-
нок пос. Киевка обращаться в КГП «Каратал» (директор Ос-
панов К.Т.) по телефонам: 22792, 21598.
ГУ «Отдел жилищно-коммунального хозяйства, пасса-
жирского транспорта и автомобильных дорог Нуринского
района».
Поздравляем вас с профессиональным праздником!
Это праздник людей, которые своим трудом приумножают, бережно сохра-
няют великое культурное наследие нашей страны, способствуют укреплению
духовно-нравственных основ общества.
Президент страны Нурсултан Абишевич Назарбаев в Послании народу Ка-
захстана «Стратегия «Казахстан-2050». Новый политический курс состоявше-
гося государства» отметил, что мы вступаем в такой период развития нашей
государственности, когда вопросы духовности будут иметь не меньшее значе-
ние, чем вопросы экономического, материального порядка.
Мы признательны всем, кто заботится о культуре нашего района, за внима-
ние и бережное отношение к культурному наследию, искусству, народному
творчеству.
Уверены, что профессионализм всех работников культуры и искусства и
впредь будут оказывать самое благотворное влияние на формирование духовно-
нравственных ориентиров жителей района, в том числе молодого поколения.
Желаем вам крепкого здоровья, счастья, благополучия и, конечно же, новых
творческих свершений!
Аким Нуринского района Секретарь районного маслихата
К. Бексултанов
Б. Шайжанов
Уважаемые работники культуры и
искусства!
Сіздерді шын жỳректен кєсіби мерекелеріџізбен ќўттыќтаймыз! Сіздер
ауданымыздыџ басты нышаны – ǿнеріміз бен мєдениетімізді, ѓасырлар бойы
атадан балаѓа мўра болѓан асыл ќазынамызды ǿскелеџ ўрпаќќа жеткізу жо-
лында аянбай еџбек етіп келесіздер. «Ǿнер – ўлттыџ жаны», – дейді халыќ
даналыѓы. Кез келген ел ǿнерімен, мєдениетімен танылып, баѓаланатыны аныќ.
Нўра ауданыныџ мєдениет бǿлімініџ єрбір мерекедегі ќойылымдары,
шыѓармашылыќ табыстары шын мєнінде маќтауѓа тўрарлыќ. Демек, сіздер, ǿз
ǿнерлеріџізбен елдіџ рухын кǿтеріп, адамзат баласына шексіз ќуаныш, зор
маќтаныш сыйлап келесіздер, халќымыздыџ мєдени талѓамы мен танымын
ќалыптастырып, єлемніџ єлеуметтік-рухани ќўндылыќтарын аудан
тўрѓындарына паш етіп отырсыздар.
Сіздерді, барша мєдениет пен ǿнер ќызметкерлерін аудан єкімшілігі мен мас-
лихаты атынан шын жỳректен ќўттыќтаймыз. Аудан мєдениетініџ одан єрі
гỳлденуіне, ǿнеріміздіџ асќаќтауына ќызмет етіп, халќымызды шыѓармашылыќ
табыстарыџызбен ќуанта беріџіздер!
Сол себептен де Сіздерге мереке ќарсаџында мыќты денсаулыќ, сарќылмас
кỳш-ќуат, шыѓармашылыќ табыстар тілейміз!
Нўра ауданыныџ єкімі
Аудандыќ маслихат хатшысы
Ќ.Бексўлтанов
Б.Шайжанов
Ќўрметті мєдениет жєне ǿнер
ќызметкерлері!
Мєдениет жєне ǿнер
ќызметкерлерініџ кєсіби мере-
кесі ќарсаџында Нўра
аудандыќ мєдениет ỳйініџ ди-
ректоры Жỳнісбеков Ќуаныш
Ǿміржанўлы Ќараѓанды
облысы єкімініџ сыйлыѓымен,
«Ауыл мєдениетініџ ỳздік
ќызметкері» номинациясы бо-
йынша дипломымен марапат-
талды. Ỳйлестірушілік пен
ў й ы м д а с т ы р у ш ы л ы ќ
ќабілетініџ арќасында
жўмысына жол таба білген
маманѓа сєттілік тілейміз.
Ауданымыздыџ мерейін ỳстер
етер жеџісті кỳндер мол
болѓай!
Ǿз тілшімізден
Бєрікелді!!!
Мерекелік марапат
Кеше Тассуат ауылында су
тасқынынан зардап шеккен ауыл
тұрғындарына арналған жәрмеңке
өтті.
Тассуат ауылының орталық
көшесінде әуезді музыканың
ырғағымен халық жиналуда.
Аудандық мәдениет үйі
өнерпаздарының орындауында
орындалған әуезді әнге елітіп, билеп те
жүргендері бар. Жалғыз ғана
тасуаттықтар емес, Кертінді, Көбетей,
Майоровка, Заречный ауылдарының
да әкімдері су тасқынының зардабын
көрген тұрғындарымен осы
жәрмеңкеде. «Актив», «Билайн» ұялы
байланысы Тассуат ауылында еркін
жұмыс атқарады. Сонымен қатар
«Қазақтелеком» АҚ осы жәрмеңке
күніне арнап осы сауда алаңына сым-
сыз интернет орнатып қойыпты.
Аудан бойынша 80-нен астам тұрғын
үй су астында қалды. Арнайы комис-
сия шешімімен жарамсыз деп
танылған үй иелеріне күзге дейін жаңа
үй тұрғызып беру көзделіп отыр. Ал
тұруға жарайды деп танылған
үйлердің қайта жөндеу жұмыстарына
50 мыңнан 500 мың көлеміне дейін
үкіметтен ақша бөлініп, иелеріне
берілді.
Осы жәрмеңкеде Майоровка
ауылының әкімі Ерболат Абаевты
кездестірдік:
- Мен осы жәрмеңкеге ауылдан
бес отбасын алып келдім.
Жәрмеңкеде қажетті заттың бәрі
бар секілді. Су тасқынынан за-
рдап шеккен отбасылар
материалдық жәрдемақысын
толығымен алған. Бүгін, міне,
үйлеріне қажетті заттарын алуға
осында келді. Өзімізбен бірге жүк
көлігін де ала келдік. Көлік
жағынан бізге көмекті
Д.С.Қоспабаев басқарып
отырған Қарағанды облыстық
көлікті бақылау инспекциясы
мемлекеттік мекемесі ұсынып отыр,-
деді. Аталмыш мекеме Майоровка
ауылын қызыл су тасыған мезгілден
бүгінгі күнге дейін қарамағына алып,
мүмкіндігінше көмек қолын беруде
екен.
Жәрмеңкеде «12 месяцев» сауда үйі
құрылыс материалдарын ұсынса,
«Сулпак» сауда үйі тұрмысқа қажетті
техниканың түр-түрін ұсынды. Соны-
мен қатар үй жиһаздарын «Восток»
жиһаз фабрикасы, «Атланта» жиһаз
цехы, «Расулов» ЖК, «Ибраева С.К.»
ЖК-лер ұсынды. Халық өз талғамынан
шыққан затты саудаласа отырып,
көліктеріне тиеп жатты. Ұсынылған
тауарлар нарық бағасынан 30-50
пайыз шамасында төмен деп жауап
берді Қарағанды облыстық кәсіпкерлік
басқармасының бас маманы Қуат
Шәріпов.
Біздің ауданнан бұрын бұл сауда ке-
руені Бұхар жырау мен Абай
аудандарында болған екен.
Ол жақта да көктемгі
тасыған судың зардабынан
үй мүлкінен айырылған
халық ризашылықтарын біл-
діріп, керуен тауарларын ба-
рынша саудалаған көрінеді.
Сонымен қатар бұл
жәрмеңкеде Саран
қаласынан жеміс-жидекпен
«Абубулаев» ЖК, нан
өнімдерімен «Татьяна» ЖШС,
шұжық өнімдерімен «Сафо-
нов» ЖК халыққа тауарла-
рын ұсынса, жергілікті
кәсіпкер Акперов Тахир
жәрмеңкеге жиналған
қауымға кәуап пісіріп
ұсынды.
Ауыл халқы осындай үлкен
жәрмеңке ұйымдастырып, нарық
бағасынан төмен бағамен ең қажетті
деген заттардың басын қосып,
ауылдық жерге алып келгеніне аудан
әкімі Қ.Бексұлтанов бастаған
ауданның атқарушы билік өкілдеріне
рахметтерін жаудыруда.
Т.Пішенбаева
Жәрмеңке жарасты өтті
Мезгіл мәселесі
2 бет
23 мамыр 2015 жыл
Н Ў Р А
6 мая 2015 года под председательством
заместителя акима района Р.К. Кутжано-
вой прошло очередное заседание комис-
сии по делам несовершеннолетних.
На повестку дня было вынесено рас-
смотрение вопросов пропаганды здоро-
вого образа жизни, профилактики
табакокурения и наркомании среди несо-
вершеннолетних, рассмотрение материа-
лов в отношении несовершеннолетнего
Н., 1998 г.р. а также в отношении неблаго-
получной семьи гр. К., 1972 г.р.
С информацией по вопросам пропа-
ганды здорового образа жизни, профилак-
тики табакокурения и наркомании среди
несовершеннолетних выступила заведую-
щая кабинетом ЗОЖ ЦРБ А. Сартаева.
Члены комиссии рассмотрели материалы
о недобросовестном выполнении роди-
тельских обязанностей и правонаруше-
ниях среди школьников.
С представлением группы ювенальной
полиции ОВД района в отношении несо-
вершеннолетнего Н., 1998 г.р., учащегося
11 класса СШ, совершившего хищение
мяса у своего родственника – односель-
чанина, ознакомила присутствующих
председатель комиссии Р. Кутжанова.
Директор школы Р. пояснил, что Н. ранее
нарушений не совершал. В семье ше-
стеро детей. Н. активно участвует во всех
мероприятиях, после окончания школы
желает учиться в колледже, вину свою
осознает. Семья многодетная, неполная.
Мать одна воспитывает детей, не рабо-
тает, подсобного хозяйства нет, семья
живет в достатке. В семье работает стар-
ший сын, две старшие дочери живут в г.
Астане.
В ходе обсуждения приняли участие
классный руководитель, старший брат не-
совершеннолетнего Н. Заслушан и сам
подросток, заявивший, что по окончании
школы будет работать на стройке в г.
Астане, где живут его сестры. Кражу со-
вершил, не думая о последствиях, никто
его не заставлял.
Выступившие председатель и члены ко-
миссии отметили, что в школе недоста-
точно уделяется внимание правовому
воспитанию среди учащихся, наблюда-
ется правовая безграмотность. К оконча-
нию школы выпускник Н. не определился с
будущей профессией. Высказано предло-
жение о направлении его для обучения в
многопрофильный колледж п. Киевка, где
он может получить средне-специальное
образование по востребованным специ-
альностям в селах нашего района. Поднят
вопрос о работе психолога, низком уровне
профориентационной работы в школе.
Высказано мнение о том, что коллективу
школы необходимо активизировать ра-
боту по данному направлению.
На заседание комиссии была также при-
глашена гражданка К., мать несовершен-
нолетней Г. Как рассказала психолог СШ
К., семья находится в социально - опас-
ном положении. Несовершеннолетняя Г.
обучается в школе с 4-го класса, к учебе
особого интереса нет, дополнительные за-
нятия не посещает, не проявляет активно-
сти в общественной жизни класса и
школы. В школу приходит неопрятной,
полностью предоставлена сама себе, од-
ноклассники не желают с ней общаться. У
девочки обнаружен педикулез, в квартире
- антисанитария и полное отсутствие
условий для проживания и обучения.
Участковый инспектор ГЮП ОВД района
Ж. Шомбина пояснила: в период проведе-
ния ОПМ «Подросток» выявлено, что в
доме проживают 6 человек, пятеро взрос-
лых и несовершеннолетняя дочь хозяйки -
Г., включая троих посторонних мужчин.
Все находятся и спят в одной комнате на
2-х кроватях, т.е. здесь полное отсутствие
морально - этических условий и гигиены.
В доме давно не делался ремонт. Для
дочери нет отдельной комнаты для заня-
тий и ночлега. С матерью неоднократно
проводились профилактические беседы,
но все тщетно.
Выступили члены комисии З.А. Даутова,
Т. Юнгенштейн с предложениями о лише-
нии гр. К. родительских прав, а также об
определении девочки на обучение в спе-
циальную школу – интернат в связи с со-
стоянием ее здоровья.
Секретарь комиссии Р.Е. Бекпаева со-
общила, что несовершеннолетняя Г. на
основании заключения медико- психолого-
педагогической комиссии обучалась с пер-
вого класса в специальной
школе-интернате для умственно-отсталых
детей по вспомогательной программе, но
обучение прекратила.
В этот же день было проведено комис-
сионное обследование жилищно – быто-
вых условий семьи, в ходе которого
многие ранее изложенные факты под-
твердились.
Отвечая на вопросы комиссии, гр. К. рас-
сказала, что дочь действительно обуча-
лась в школе - интернате. Но поскольку
было тяжело на выходные дни забирать
Г., пришлось вернуть ее домой и продол-
жить обучение в одной из СШ райцентра.
Завершая заседание, председатель ко-
миссии Р.К. Кутжанова отметила, что вос-
питание, содержание и обучение детей
является неукоснительной прямой обя-
занностью родителей, также как и ответ-
ственность за складывающиеся детские
судьбы, их поведение в начале жизнен-
ного пути. В обоих случаях комиссией при-
няты соответствующие решения, согласно
действующему законодательству РК, всем
задействованным структурам даны соот-
ветствующие поручения для исполнения,
согласно повестке дня.
Д. Швецов
Защита прав несовершеннолетних
Детям нужен присмотр
«Нұр Отан» партиясының Қарағанды облыстық филиалы жанындағы сыбайлас
жемқорлыққа қарсы жөніндегі Қоғамдық кенестің жұмыс жоспары бойынша Нұра
ауданы əкімінің табыс пен мүлік туралы декларациясын жариялаймыз:
Бексұлтанов Құдайберген Бексұлтанұлы – Нұра ауданының əкімі – 5 428 050 теңге.
19 мамыр күні аудан əкімдігінің мəжіліс
залында аудан əкімі Қ.Бексұлтановтың
басшылығымен аппараттық жиын өтті.
Жиынға аудандық ІІБ бастығы Б.Зеитов,
аудан əкімінің орынбасары
Д.Бекмағамбетов пен аудандық бөлім бас-
шылары мен БАҚ қатысты.
Күн тəртібіне сай алдымен аудандық
мəдениет жəне тілдерді дамыту бөлімі
бастығының міндетін атқарушы
Ж.Нұрмағанбетов пен аудандық ветери-
нария бөлімінің бастығы С. Əбеновтің
басшылық жасап отырған бөлімдерінің
жұмысы жайлы жəне жергілікті мемлекет-
тік органдарда «Айқын» жобасының
жүзеге асырылуы туралы аудан əкімдігінің
құжаттамалық қамтамасыз ету бөлімінің
басшысы Д.Ермекова баяндады.
Əр басшының баяндамасынан соң
атқарылып жатқан жұмыстар пысықталды.
Аудандық тұтынушылардың құқығын
қорғау басқармасының бастығы Г.Доспо-
лова қаңғыбас ит-мысықтың адамға ша-
буынан құтырма ауруы мен малдан
жұғатын бруциллез дертінің алдын алу
жұмыстары қаншалықты жүріп
жатқандығы туралы сұарды баяндамашы
С.Əбеновтен. Ит-мысықтың адамға
шабуы, əсіресе, Баршын өңірі, Ахмет,
Щербаков ауылдары мен аудан
орталығында кеңінен тіркелуде екен.
С.Əбеновтің айтуы бойынша, ит-
мысықтан қоршаған ортаны залалсыздан-
дыру мақсатында жұмыстар ерте
көктемнен жүргізілген. Алайда бөлінген
қаражат қазіргі таңда толығымен игеріл-
ген, бұл жұмысты жалғастыру үшін
қосымша қаражат қажет көрінеді. Соны-
мен қатар бруциллезге шалдыққан ұсақ
қара мал етін 2 сағат қайнатып, мал иесіне
пайдалануға болатыны да айтылды.
Егерде тапсыратын орынға жеткізуге
мүмкіндік болмаған жағдайда.
Жиын соңында аудан əкімі мал басын
сырғалау мен ауруға ұшыраған мал етін
өткізуге байланысты жəне мəдениет
ошақтарының жұмысы мен аудандық
мəдениет үйі ұжымының кезекті спектакль
бойынша жұмыс жүргізулерін тапсырды.
Тазагүл Пішенбаева
Нұра-Ақпарат
Аппараттық жиыннан
Аудан
əкімдігінің мəжіліс
залында аудандық мəслихат хатшысы
Б.Шайжанов, аудан əкімінің орынбасары
Х.Бековтің қатысуымен аудандық
қоғамдық кеңестің кезекті отырысы өтті.
Кезекті жиынды аудандық қоғамдық
кеңес төрағасы Е.Аринов ашып жүргізді.
Күн тəртібіне сай қаралған мəселелердің
алғашқысы аудан бойынша кіші жəне орта
кəсіпкерліктің дамуы бойынша аудандық
кəсіпкерлер бөлімінің бастығы
Ж.Мұхамеджанов баяндады. Аудан эконо-
микасын көтеру жолында орта жəне кіші
кəсіпкерліктің алатын орны зор. Осы
тұрғыда оқылған баяндамадан бірқатар оң
өзгерістерден хабардар болған қоғамдық
кеңес мүшелері сұрақтар қойып,
көтерілген мəселені пысықтады.
Ақмешіт ауылында нан бағасының ша-
мадан тыс екенін жəне «Шұбаркөл Көмір»
АҚ біздің аудан тұрғындарына
арзандатылған бағамен көмір босатула-
рына мүмкіндігі бар ма?- деп сұрады
қоғамдық кеңес мүшесі С.Омарова.
Көмірді карьердің өз басынан 3000-нан
4000 теңге аралығындағы бағамен алуға
болады. Жеке меншік иелері жеткізу
жұмысымен айналысқандықтан, қара
алтын нарық заңдылығына сай
бағалануда екен. Ж.Мұхамеджановтың
айтуы бойынша, нанды қоса алғанда, ең
қажетті тағамның 33 түріне аудан бо-
йынша бақылау жүргізілуде. Егерде бұл
бақылаудағы тағамдарға шамадан тыс
баға қосылған жағдай болса, 1000 АЕК
айыппұл салынатын көрінеді. Қазіргі
таңда ауылдың өз басында
наубайхананың жоқтығынан нан
К.Мыңбаев ауылынан жеткізілуде. Жол
бағасын, бəрін қоса келгенде, нан 65
теңгеге бағаланып тұрған көрінеді. На-
убайханаларда əлеуметтік ұнның
тапшылығы туындаған кезде ғана нан
бағасы өсетінін де жеткізді.
Сонымен қатар аудан орталығындағы
дəріханалардағы дəрі бағасының
шарықтап тұрғаны да айтылды. Дəрінің де
ең қажетті деген 200 түріне стандартты
баға қойылған көрінеді. Оны дəріханаға
кірген кезде сұрап білулеріңізге болады.
Осы жиын барысында аудан бойынша
ауыл шаруашылығы саласының дамуы да
талқыға түсті. Бұл жөнінде аудандық ауыл
шаруашылығы бөлімінің бастығы
О.Қаңтарбай хабарлады. О.Қаңтарбайды
тыңдай келе, малдың өсуі, оның жайы-
лымы мен қыста қолға қараған кездегі
жем-шөбін əзірлеп алар шабындықтың
тапшылығымен қатар, қазіргі көше кезіп,
өріп жүрген қаңғыбас ит-мысықтың адам
өміріне қауіптілігі, өлген малдың өлексесін
арнайы орынға апаруға кім міндетті деген
мазмұндағы мəселелер көтерілді.
Қойылған сұрақтарға О.Қаңтарбаймен
қатар жиынға қатысқан аудан əкімінің
орынбасары Х.Беков барынша жауап
берді.
Жиын соңында қоғамдық кеңес хат-
шысы Ə.Ашимов кеңес шешімін оқыды.
Тазагүл Пішенбаева
Қоғамдық кеңес
отырысынан
В канун празднования знаменательной
для всей страны даты - 70-летия Великой
Победы в Великой Отечественной войне
1941-1945 гг., в СШ им. К. Шайменова со-
стоялось торжественное открытие Зала
Боевой Славы. Выражаем искреннюю
благодарность и признательность дирек-
тору СШ им. К. Шайменова Нидерквель
М.С. за инициативу создания Зала Боевой
Славы на втором этаже школы, акиму
села Ляпуновой Н.В. - за содействие в со-
ставлении списков ветеранов, за оказание
финансовой помощи - директору ТОО
«Шахтерское» Прокоп Г.Г.,за сбор инфор-
мации об участниках Великой Отече-
ственной войны - преподавателю НВП
Рахимбекову К.К.,за идею при оформле-
нии и проявление творческого дизайна -
заместителю директора по воспитатель-
ной работе Юсуповой Ж.К., педагогиче-
скому коллективу и техническому
персоналу СШ им.К.Шайменова, за их ог-
ромную работу по увековечению памяти о
людях, отдавших свои жизни за Победу
над фашистской Германией.
Пенсионеры села Шахтерское
Янина В., Лаврина А., Лапитан Т.,
Шушпанова Л. Журавлева О.,
Царева В., Кондыбко Л. Шоданова У.,
Сейтжанов О.
Благодарность
26 мая 2015 года прокуратурой Нурин-
ского района запланированы выездные
встречи с жителями сс. Пржевальское,
Шахтер, Тассуат и Кертинды, с одновре-
менным приемом граждан.
Данные встречи и прием граждан будут
осуществляться прокурором Нуринского
района Каратаевым Б.С. по следующему
графику:
- 26.05.2015 года, в 10.00 час., акимат
с.Пржевальское;
- 26.05.2015 года, в 12.00 час., Дом куль-
туры с.Шахтер;
- 26.05.2015 года, в 15.00 час., Дом куль-
туры с.Кертинды;
- 26.05.2015 года, в 17.00 час., Дом куль-
туры с.Тассуат.
В период с 27 по 28 мая 2015 года за-
планированы аналогичные выездные ме-
роприятия в сс. Баршино, Соналы, Жан-
бобек, Куланутпес, Ткенекты, Талдысай и
п.Шубарколь.
Убедительно просим принять активное
участие в проведении данных мероприя-
тий.
По всем интересующим вопросам мо-
жете обращаться в прокуратуру Нурин-
ского района по адресу: п.Киевка ул.Абая,
д.43, телефоны: 22-4-92, 21-8-35.
ВНИМАНИЕ! До начала данных
мероприятий ежедневно с 09.00 до 18.30
часов в здании прокуратуры района будет
осуществляться прием обращений, в том
числе круглосуточно по телефону дове-
рия: 22-3-75.
Прокуратура
Нуринского района
УВАЖАЕМЫЕ ЖИТЕЛИ НУРИНСКОГО
РАЙОНА!
«Рrіnсіріum» сөзі - принцип, латыннан
шыққан, бір нəрсенің негізі немесе негізгі
бастамасы, шығу жағдайы дегенді білді-
реді. Қылмыстық процестің принциптері
деп қылмыстық процестің сипаты мен
мəнін анықтайтын, қылмыстық сот
өндірісінің субъектілеріне бағытталған,
мемлекеттік билік талаптарын
айқындайтын жетекші құқықтық норма-
ларды, негізгі идеяларды атау
қабылданған.
Қылмыстық процесс принциптері негізі-
нен Қазақстан Республикасының Консти-
туциясында көрсетілген жəне бекітілген,
сонымен қатар Қылмыстық іс жүргізу ко-
дексінде, басқа да заңдарда айқындалған.
Қылмыстық процестің жалпы жəне жеке
(нақты) нормаларының өзара байланысы
барлық қылмыстық істер бойынша
қолданудың тұтастығы мен тəртібін, сот
өндірісіндегі заңдылықтың сақталуын қам-
тамасыз етеді жəне қылмыстың процесс
принципі ретінде оның бір немесе бірнеше
сатыларында əрекет ететін мəн-жайлар та-
нылуы мүмкін:
- қылмыстық процесс принциптері барлық
қылмыстық іс жүргізу қызметінде
қолданылады;
- олар қоғамдық дамудың нақты
əлеуметтік-экономикалық шарттарына
сəйкестендіріледі;
- принциптер қылмыстық сот өндірісін
жүзеге асырудың негізі болып табылады;
- қылмыстық процесс принциптері құқықтық
нормаларда бекітілген идеяларды
айқындайды;
қылмыстық процестің жеке принципі
басқалармен тығыз байланысты болады
жəне бірыңғай жүйені құрайды.
Қылмыстық сот өндірісінің барлық прин-
циптері кұқықтық негіздер жиынтығын, яғни
принциптер жүйесін құрайды,
Қылмыстық процесс принциптерінің мəні
сот əділдігі органдарының іс жүргізу
барысындағы шешім қабылдау кезінде
заңдылықтың сақталуымен тұжырымда-
лады. Қылмыстық процесс принциптерін
бұзу (ҚР ҚІЖК 9-бабы) мыналарға əкеліп
соғады:
-соттағы қылмыстық істі алып тастауға
жəне оны қайтадан қосымша тергеуге жібе-
руге немесе жаңадан сот тергеуін
жүргізуге;
-анықтау, тергеу органдарының немесе
қылмыстық іс бойынша сот шешімдерін
алып тастауға;
-қылмыстық іс бойынша тергеуде
жинақталған материалдардың
дəлелдемелік күші жоқ деп тануға.
Əдебиеттерде жекелеген авторлар
қылмыстық іс жүргізу принциптерінің əр
түрлі жүйелері мен түрлерін ұсынады,
алайда олар өзінің мəні жөнінен заңда
көзделген жəне жалпыға танымал принци-
птерге өте жақын, кейде солармен бірдей
болып келеді.