28 маусымындағы шешімімен баспаға ұсынылды



Pdf көрінісі
бет147/176
Дата30.09.2024
өлшемі2,13 Mb.
#146196
1   ...   143   144   145   146   147   148   149   150   ...   176
Байланысты:
9e6c0eda3dd9ea94e26c2b2470b9a301

3. Деректемелік синтез 
Деректерді объективті түрде іріктеу және талдаунегізінде оларды синтездеу 
мүмкішілігі туындайды.Деректерді синтездеу зерттеу жұмысының соңғы 
кезеңі. Деректанушы талдаудан өткізген деректерді жинақтап бір бірімен 
салыстырып оларды кешенді түрде зерттеу процесіне енгізеді. Деректерді 
синтездеу барысында бір объекті жөнінде жиналған бірнеше ақпарат көздері 
салыстырыла отырып пайдаланылады. 
Жекеленген тарихи дерек зерттеу объектісі бойынша толық ақпарат бере 
алмайды. Сондықтан ол деректер жүйесіне енгізіледі. Сөйтіп бірнеше деректің 
бір тақырып бойынша берген ақпараттары шынайы көріністерді айқындайды. 
4. Деректердің генеологиялық байланысының түрлері 
Деректердің генеологиялық байланысының бірнеше түрлері бар: 
1.Бір мәселе жөнініде әр жылдары пайда болған бірнеше дерек болады.Егер 
зерттеуші соңғы жылдардағы құжатты пайдаланса дұрыс қорытындыға келе 
алмайды. Сол себепті мәселе туралы бірнеше деректі салыстыра, толықтыра 
отырып пайдаланса сол мәселенің шешім табу процесінің барысы анықталады. 
Мәселен, Қазақстан астанасының Алматыдан Ақмолаға көшуі туралы мәселе 
бір күнде шешімін тапқан жоқ. Бұл мәселе ресми орындарда бірнеше рет 
қаралды. Ақыры 1994 жылы 6 маусымда Қазақстан Республикасының Жоғарғы 
Кеңесінде астананың Ақмолаға көшірілуі туралы шешім қабылданды. Тек 1997 
жылдың желтоқсанында Ақмола қазақ елінің орталығына айналды. Тарихшы 
осы тақырыпты ашу үшін деректердің бірнеше түрін кешенді пайдалануы 
қажет. 
2. Дерек бірден дүниеге келмейді. Алдымен оның жоспары жасалады, содан 
кейін сол туралытуған ой-пікірлер қағазға түсіріледі. Автор әртүрлі ой-
пікірлерді жинақтап жұмыстың алғашқы нұсқасын жазады, оны әріптестерімен 
талқылайды. Сонан соң дерек жарияланады. Сондықтан келешекте сол деректі 
зерттейтін ғалым автордың «лабораториясына»кіреді. Деректі тек кешенді 


138 
түрде зерттегенде ғана одан объективті, шынайы ақпарат алу мүмкіндігі 
туындайды. 
3.Әртүрлі авторлар жазған, бірақ бір уақытта пайда болған шығармалардың 
жиынтығы. 
Жоғарыда айтылғандарды қортындылай келе деректемелік синтез деректерді 
талдаудың ең соңғы кезеңі. 
Деректерден алынған объективті ақпаратты зерттеуші өз шығармасына 
пайдаланады. Тағы бір ескертетін жәйіт тек шынайы ақпарат қана тарихи 
шығарманың сапалы болуына кепілдік бере алады. 
Әдебиет 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   143   144   145   146   147   148   149   150   ...   176




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет