4-5 жастағы балалардың қолын диагностикалау әдістерінің жүйесі
жүктеу/скачать 38,48 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ұсақ моториканың дамуы
| Есте сақтау
6 жаста есте сақтау құрылымы есте сақтау мен еске түсірудің ерікті түрлерінің айтарлықтай дамуымен байланысты және өзгерістерге ұшырайды. Механикалық есте сақтау деңгейін анықтау үшін мағынасыз сөздер жиынтығы беріледі: жыл, піл, қылыш, сабын, тұз, шу, қол, еден, көктем, ұл. Бала осы қатарды тыңдап, есте сақтаған сөздерін қайталайды Қайта орындауды қолдануға болады – сол сөздерді қосымша оқығаннан кейін- кешіктіріп орындау, мысалы, тыңдаудан бір сағат өткен соң, 6 жасқа тән механикалық есте сақтаудың осындай көрсеткіштерін байқалады: бірінші рет бала 10 сөздің кем дегенде 5 сөзін қабылдайды; 3-4 оқығаннан кейін 9-10 сөз орындайды; бір сағаттан кейін бұрын орындалған 2 сөзден артық ұмытпайды; материалды дәйекті есте сақтау процесінде «сәтсіздіктер» пайда болмайды, өзінің тәжірибелік әрекетімен ұсынылатын бір оқығаннан кейін бала бұрынғыға қарағанда аз сөздерді есіне алады (бұл әдетте шаршағандық белгісі). Ұсақ моториканың дамуы Ересек мектеп жасына дейінгі балаларда дене мен аяқтың бұлшықеттері жақсы дамыған, бірақ сонымен бірге жазу кезінде дәл және ұсақ қимылдарды қамтамасыз ететін қолдың кішкентай бұлшықеттері әлі дамымаған. Бастауыш сынып мұғалімдері қазіргі бірінші сынып оқушыларын оқытудағы ең үлкен мәселе қолдың жазуға дайын еместігін айтады. Сондықтан бірінші сынып оқушыларына жазу өте қиын, ал графикалық жаттығуларды орындау кезінде олар тез шаршайды. Қолдың бұлшық еттерінің жеткілікті дамуы, саусақтармен кішігірім әрекеттерді орындау қабілеті баланың жазуды оңай үйренуінің кепілі болады Баланы жазуға дайындау кезеңінде пайдалы сабақтар: - штрихтау; - әр түрлі үлгідегі дизайнерлермен жұмыс; - қайшымен, ермексазбен жұмыс - торкөздерге сурет салу; - екінші жартысын аяқтап салыңыз ; - кеңістіктегі бағдар; - бірдей суреттерді бояңыз. - альбомдарда сурет салу (қарындаштар, бояулар). Балаларды мектепке дайындауда сөйлеу дайындығы маңызды рөл атқарады. Баланың оқуға сөйлеу дайындығы деген ұғыммен не түсіну керек? Ең алдымен, бұл байланыстырып сөйлеудің дамуы. Бала өз пікірін білдіре, оның барысын түсіндіре білуі керек, өз пікірін дәлелдей алады. Бұл біліктердің алғы шарты-баланың жеткілікті сөздік қоры, қарым-қатынас құралы ретінде ана тілін білуі болып табылады. Мектепте оқуға дайындық критерийлері: Байланыстырып сөйлеу; - негізгі ойды дәйекті түрде тұжырымдау. Сөйлеу түріне сәйкес келетін тілдік құралдарды қолданыңыз. Сөйлеу түріне сәйкес келетін тілдік құралдарды қолданыңыз. - толық және қысқаша баяндау дағдысын меңгеру, сипаттау әңгімесін құрастыру, сурет бойынша, суреттер сериясы бойынша, жеке тәжірибеден әңгіме құрастыру. - сөйлеу этикетінің нормаларын меңгеру: сыпайы сөйлеудің қабылданған нормаларын қолдану (әңгімелесушінің жасына сәйкес қарым- Баланың жасына сәйкес сөздік қоры. Баланың сөздік қоры 3500 сөзге дейін. Бала заттарды топтарға бөліп, жіктей білуі керек: тек жыл мезгілдері, көкөністер, жемістер, саңырауқұлақтар, жидектер және т. б. ғана емес, сонымен қатар бас киімдер, маталар, ыдыс-аяқ, көлік, мамандықтар, құралдар, үй өсімдіктері, геометриялық фигуралар, мектеп керек-жарақтары, қыстайтын және ұшып кететін құстарды, жануарлардың төлдерін атайды; Біліктерді қамтитын фонематикалық есту: - сөйлеу ағынында берілген дыбысты бөлу; - буынға бөлу; - 3-4 сөзден тұратын сөйлем құру; - суреттер сериясына, сюжеттік сурет бойынша, берілген тақырыпқа әңгіме құрастырыңыз; - заттар туралы әңгімелер құрастыру (ересектерге ұсынылған жоспар бойынша); - шағын әдеби мәтіндердің мазмұнын өз бетінше, мәнерлі, дәйекті түрде жеткізу; Сөздің дыбыстық-буындық құрамын талдау және синтездеу дағдылары: - берілген дыбысты сөзден ажырата білу (мұндай дыбыс бар ма, жоқ па); - сөздердегі бірінші және соңғы дыбысты ажырату; - дыбыстың орнын, сондай-ақ олардың саны мен сөздегі дыбыстардың сабақтастығын анықтау; - сөздегі буын санын анықтау, берілген буын санымен суреттерді таңдай білу. Грамматикалық дұрыс жазылған сөз: - сөзді өзгерту мен сөзді қайта жазуда әртүрлі тәсілдерді қолдану (үстел-шағын үстел, кілем-шағын кілем, шие тосабы, ананас шырыны-ананастық); - сөйлеу кезінде зат есімдерді жекеше және көпше түрде (құлақ – құлақтар, жапырақ-жапырақтар, көптеген қарындаштар) құрастыру және қолдану; - зат есімдерді сын есімдермен үйлестіру (қызғылт юбка, жасыл пальто); - қатыстық сөйлемдерде және тәуелдік сын есімдерді (түлкінің құйрығы, аюдың құлағы) дұрыс қолдану; - қарапайым ғана емес, сонымен қатар күрделі көмекші сөздерді және т.б. қолдану (үстелдің астынан, ағаштың арқасында). Сөйлеудің дыбыстық мәдениеті. Бірінші сыныпқа барғанда бала ана тілінің барлық дыбыстарын нақты айтуы керек. Мектепте оқу үшін бала дыбысты айтудың кемшіліктерін жеңуі тиіс. Ол үшін міндетті түрде логопед-маманға баруы қажет. жүктеу/скачать 38,48 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|