3. Уақыт.Жылдамдық.Жол. Кері үлесті шамалар 1. 1) Бірінші машина жолыққанша неше км жол жүрді? 65∙3=195км.
2) Екінші машина қанша жол жүрді? 360-195=165км.
3) Екінші машинаның жылдамдығы қандай? 165:3=55км/сағ.
Былай шығарылады.
1) Әр сағатта бір-біріне неше км-ден жақындады?360:3=120км/сағ.
2) ЕКІнші машинаның жылдамдығы қандай? 120-65=55км/сағ.
2.1) Сағат сайын 2 машина жолдың қандай бөлігін жүрді? 1:3=.
2) Бір машина қандай бөлігін жүрді? 1:5=бөлігі.
3) Онда екінші машина жолдың қандай бөлігін жүреді? .
4) Машина сағат сайын жолдың бөлігін жүрсе, тұтас жолды қанша
уақытта жүріп өтеді?
1сағ~ бөлігі
х ~ 1 бөлік
х = 1: =7,5 сағ.
3. 1) Бір сағатта екеуі жұмыстың қандай бөлігін бітіреді?
0,13+0,07=0,20 бөлігі
2) Тұтас жұмысшы 1:0,2=5 сағатта бітіреді.
4. 1)Жүрген жолдарын аз жүріп өткен машинаның жолымен теңестірейік. Сонда екеуі 330-30=300км жол жүреді.
2) Ал аз жүргені 300:2=150км жүреді
3) Көп жүргені 150+30=180км
4) Біреуінің жылдамдығы 18:3=60км/сағ.
5) Екіншінің жылдамдығы 150:3=50км/сағ.
5. 1) Секунд сайын неше метр жақындайды? 20-15=5м.
2) Қанша уақыттан кейін жетеді?400:5=80 секунд.
6. Тұйық жол дегенді стадиондағы футбол алаңын айналып жүреді деп түсінейік. Велосипедшілер қазір бірге тұрғанмен, тез жүретіні екіншісін қуып жету үшін, бір айналым артық жүру керек. Ал бір рет артық айналып шығу – 400м жол артық жүру керек деген сөз. Жарыс түзу жолмен өтетін болса, олар бір-бірінен 400м қашықтықта деп түсіну керек.
Сонымен
1) Қандай жылдамдықпен жақындайды? 15-13=2м/с.
2) 400 метрге қанша уақытта озады? 400:2=20 секундта.
3) Сол уақыттың ішінде жылдам жүруші велосипедші қанша жол жүреді? 15∙200 =3км.
4) Екіншісі - 13∙200=2600 =2,6км жол жүреді.
7. 1.- т ә с і л. 1) Соңғы машина қуып жеткенше қанша уақыт өтеді?
4000:20=20 секунд
2) 300 метрге қандай жылдамдықпен жақындады?
300:200=1,5м/с.
3) Алдыңғы машинаның жылдамдығы қандай?20-1,5=18,5м/с.
2-т ә с і л. 1) Неше секундта қуып жетті? 4000:20=200с.
2) Алдында кеткен машина қанша жол жүрді?
4000-300=3700м.
3) Оның жылдамдығы: 3700:200=18,5м/с.