??
№51
№51
(623)
(623)
16
16
желтоқсан
желтоқсан
2016 жыл
2016 жыл
ҰЛТТЫҚ АПТАЛЫҚ Газет 2005 жылдың 7 қаңтарынан шыға бастады
www.jasqazaq.kz vk.com.jasqazaq Jasqazaq Жас қазақ
МЕРЕЙ
БИРЖАМЕТР
БИРЖАМЕТР
РУБЛЬ
5,45
EURO
353
DOLLAR
335,5
МҰНАЙ
(brent)
54,30
Нұрсұлтан
Нұрсұлтан НАЗАРБАЕВ
НАЗАРБАЕВ,, Қазақстан Республикасының Президенті:
Қазақстан Республикасының Президенті:
«Тәуелсіздіктің 25 жылы – біздің буынның уақыт өлшеміне сыймайтын теңдессіз ерлігі. Осы мерейтойлық
«Тәуелсіздіктің 25 жылы – біздің буынның уақыт өлшеміне сыймайтын теңдессіз ерлігі. Осы мерейтойлық
жылда Қазақстанның Біріккен Ұлттар Ұйымы Қауіпсіздік Кеңесіне сайлануының символдық мәні бар. Парламент
жылда Қазақстанның Біріккен Ұлттар Ұйымы Қауіпсіздік Кеңесіне сайлануының символдық мәні бар. Парламент
қабылдаған Тәуелсіздіктің 25 жылдығы декларациясы біздің ұлы жетістіктеріміз бен жеңісімізді айшықтаған
қабылдаған Тәуелсіздіктің 25 жылдығы декларациясы біздің ұлы жетістіктеріміз бен жеңісімізді айшықтаған
маңызды саяси-құқықтық құжатқа айналды. Жетекші халықаралық сарапшылардың пікірі бойынша, еліміз
маңызды саяси-құқықтық құжатқа айналды. Жетекші халықаралық сарапшылардың пікірі бойынша, еліміз
әлемге Қазақстанның «экономикалық ғажайыбының» жарқын үлгісін көрсетті. Біз бейбітшілік пен келісімнің
әлемге Қазақстанның «экономикалық ғажайыбының» жарқын үлгісін көрсетті. Біз бейбітшілік пен келісімнің
бірегей моделін қалыптастырдық. Жалпы халықтың қалауымен құрылған Халық ассамблеясы барлық ұлтты
бірегей моделін қалыптастырдық. Жалпы халықтың қалауымен құрылған Халық ассамблеясы барлық ұлтты
қанатының астына алып, басын біріктіре білді. Ең бастысы, кез келген адам «Мен – қазақстандықпын, бұл – менің
қанатының астына алып, басын біріктіре білді. Ең бастысы, кез келген адам «Мен – қазақстандықпын, бұл – менің
елім, мен мұнда бақытымды таптым!» деп айта алатын әділетті қоғамды орнаттық. Жаңа елдің іргесін қалаған
елім, мен мұнда бақытымды таптым!» деп айта алатын әділетті қоғамды орнаттық. Жаңа елдің іргесін қалаған
бүгінгі замандастардың ерен еңбегі уақыт өте келе, тіпті мың жылдан кейін де ұрпақтарымызға Отанымызды одан
бүгінгі замандастардың ерен еңбегі уақыт өте келе, тіпті мың жылдан кейін де ұрпақтарымызға Отанымызды одан
әрі ілгерілету жолында демеу болып, септігін тигізе береді. Бәрімізге болашақта мерейлі табыстар тілеймін. Көк
әрі ілгерілету жолында демеу болып, септігін тигізе береді. Бәрімізге болашақта мерейлі табыстар тілеймін. Көк
байрағымыз ашық аспанымызда мәңгі желбірей берсін! Тәуелсіздігіміз тұғырлы, елдігіміз ғұмырлы болсын! Ұлы
байрағымыз ашық аспанымызда мәңгі желбірей берсін! Тәуелсіздігіміз тұғырлы, елдігіміз ғұмырлы болсын! Ұлы
белестерді бағындыруға – алға Қазақстан! Ұлы мақсаттарды орындау жолында алға, халқым!
белестерді бағындыруға – алға Қазақстан! Ұлы мақсаттарды орындау жолында алға, халқым!
ТӘУЕЛСІЗДІГІМІЗ ТҰҒЫРЛЫ,
ТӘУЕЛСІЗДІГІМІЗ ТҰҒЫРЛЫ,
ЕЛДІГІМІЗ ҒҰМЫРЛЫ БОЛСЫН!
ЕЛДІГІМІЗ ҒҰМЫРЛЫ БОЛСЫН!
РУХ
РУХ
БЕРЕР ҰҒЫ
М
БЕРЕР ҰҒЫМ
Биыл Қазақстан Тәуелсіздігіне – 25 жыл.
Егемендікке қол жекізген сонау 1991 жылдан
бері қазақ елі даңғыл даму жолынан өтті. Небір
қиын кезеңдер мен ауыртпалықтарды бастан
кешірді. Биік асуларды бағындырып, орасан
жетістіктерге жетті. Әлбетте, осы шаруаның
ешбірі оңайға түскен жоқ. Тәуелсіз мемлекеттің
жүріп өткен жолын қайта бағамдау маңызды
әрі тағылымы мол.
1991 жылғы 16 желтоқсан – тұғырлы тәуелсіздігіміздің,
ғұмырлы мемлекеттігіміздің бастауы болған күн. «Қазақстан
Республикасының мемлекеттік тәуелсіздігі туралы»
Конституциялық заңды қабылдап, т рткүл дүниеге
азаттығымызды жария еттік. Жұбан ақын жырлағандай, қазақ
«Мың ліп, мың тіріліп», осы қастерлі күнге жетті. Ата-бабамыз
тәуелсіздікті сан ғасырлар армандап тті. Егемендік үшін күресті.
Қазір қазақтың қай жерін алсаң да, асты толған зират, сүйек.
Күлтегінге арналған жырда «Сүйегі таудай үйілді, қаны судай
ағылды» деп бекерге айтылмаған. Қытайлар «Мыңжылдықтар
тоғысында мір сүрмеу керек» деп айтады екен. Біз мір сүріп
отырмыз. Дәуір мен дәуір, ғасыр мен ғасыр алмасып жатқанда,
халқымыз сан мың жылдар аңсаған мұратына жетті.
Тәуелсіздік алған тұста бес жыл елдің идеологиясын
басқардым. Сол кезде «Мына тәуелсіздікті қан т кпей алдық»
дегендер табылды. Солардың біразын шақырып алып, «Екі
жарым мың жыл ата-бабаң қанға шомылды. Қан жылады,
қырылды. Осы аз ба саған? Тағы қан к ргің келіп отыр ма?
Солардың к ксеген
арманына біз жетіп отырмыз. Ендігі
мақсат – осы тәуелсіздікті баянды ету» деп айтқаным бар еді.
Осылай Тәуелсіздіктің ақ таңын к ру бақыты біздің ұрпаққа
бұйырды. рине, бәрі бірден бола қойған жоқ. Алғашқы
жылдары экономика тұралап, ел күйзеліске ұшырап, халық
абдырап, жұртты үрей биледі. Түрлі шерулер, митингілер
к бейіп, қозғалыстар пайда болды. Неше түрлі арандатушылар,
небір «к семдер» шықты. Осындай жағдайда елді ұйыстырып,
оны жаңа белеске к теру оңайға түскен жоқ. Бірақ осынау
алмағайып кезеңде тізгінді қолына алған Нұрсұлтан Назарбаев
елді дұрыс бағытқа салды. Ел біртіндеп есін жиып, еңсесін
к тере бастады. Мемлекет басшысы содан бері к регенділік
пен даналық танытып, қазақ елін небір дағдарыстан алып
шығып, биік асуларға к теріп, мәртебесін асқақтатып келе
жатыр. Сондықтан халық Тәуелсіздік пен Президентті бір-
бірінен ажыратпай, тұтастықта қарайды. Жан-жақтан анталаған
кезеңде жанында болған, ерлігін, қайсарлығын, тәуекелшілдігін
к зімен к рген, елі үшін атқарған ерен еңбектерінің куәсі
болған адаммын. Тәуелсіздіктің қиын да күрделі жылдары 5
жыл бойы күні-түні қасында болып, тереңдігін, кемелдігін
к рдім. Елім дегенде ен дүниеге сыймай талай тебіренгенін,
талай ұйқысыз түндер мен тынымсыз күндерді басынан
кешіргенін к зіммен к ріп, жүрегіммен сездім. Арпалысқан,
аласапыран кезеңде үйреніскен қалыпты жүйенің астан-кестеңі
шығып жатқан, алда не боларын білмей жұрт сасқалақтаған
уақытта Нұрсұлтан Назарбаев именбей қол бастады, тар
кезеңнен жол тапты.
МІНБЕР
(
3-¾
)
ӘУЛЕТ
Қалай қарасаң да, ұқыпты қолдың
табы анық байқалады. Сатушысы да
иман жүзді. Адам тілдескенше деген
емес пе, қас пен к здің арасында
ел жайы, халықтың тұрмысы
т ңірегіндегі әңгіме сабақталып
кетті. С йтсек, з кәсібін д ңгелету
үшін біршама ауыртпалықты
бастан кешуге тура келіпті. сіресе,
тәуелсіздіктің алғашқы жылдары.
Жолаушы екенімізді білген соң,
дүкеннен қарға адым жердегі
шаңырағына бас сұғып, дәм татуға
шақырды. Астан үлкен емеспіз,
шақыруын құп алдық. Үйінде
үлкен адамы бар екен. Қайын енесі.
Алдымен үлкен кісіге сәлем бердік.
Ауыл-аймақтың амандығынан кейін
тәуелсіздік жылдарының
шежіресі ріліп жүре
берді.
– Тәуелсіздік
алғанымызда елмен бірге
шүкіршілік айттық. Ата-
бабамыздың аңсаған
арманы ғой. Еншалла,
біздің қолымыз жетті,
– дейді мина әжей, –
рас алғашқы жылдары
қиын болды. Жалғыз
біз емес, осы Жақсы
ауылында ішерге ас
таба алмай қиналып
қалғандар да болды
десем, жалған айтпаған
болармын. Дәтке
қуаты, менің жолдасым
Сайлаубек ғұмыр бойы
теміржол саласында
жұмыс істеген болатын.
кесі бастаған кәсіпті
баласы Сапарбек те
жалғастырып сол
теміржолда жұмыс
істеді. Теміржолдың бір жақсы жері
үздіксіз жұмыс істеп тұрады ғой.
(
3-¾
)
Ақмола өңіріндегі Жақсы
ауылында іссапарда жүр
едік. Әлдене қажет болып
азық-түлік сататын дүкенге
бас сұқтық. Құрқылдайдың
ұясындай жып-жылы. Әр
зат өз орнында жайнап тұр
екен.
ЖАҚСЫНЫҢ
ЖАҚСЫНЫҢ
ЖАҚСЫЛАРЫ
ЖАҚСЫЛАРЫ
«ЖАС ҚАЗАҚ» КОНФЕРЕНЦИЯСЫ
(
6-¾
)
Отаны бірдің -
Отаны бірдің -
тілегі бір
тілегі бір
СӨЗСЫРҒА
(
7-¾
)
Бауыржан Момышұлының леңмен жазылған
шығармалары жеткілікті екені мәлім. Олар
мірдің оғындай нысанаға д п тиетіндігімен де
құнды. Солардың бірінде:
«Барлығы әйел заттың үйші емес,
Сарнатқан домбыраны күйші емес.
Тырбаңдап аяқ-қолын сілтегенмен,
Барлығы «жорғалардың» биші емес.
н салуға алдымен ақыл керек,
Ырғақтың мағынасына болар тірек.
Ой бар ма, жүрек бар ма, лебіз бар ма,
К рермен, тыңдарманға солар керек?!» –
делінер еді. Даңғаза-дақпыртты ұнатпай, ұлттық мүддені к бірек діттеп,
нағыз нерді дәріптеген батырдың талай жылдар бұрын жазылған осы
шумақтары дәл бүгінгі олқылықтарды шенегендей естілмей ме.
Бүгінгінің сөзі
Бүгінгінің сөзі
Ол бейне құттықтауда
екі ел арасындағы
стратегиялық серіктестік пен
ынтымақтастыққа да 25 жыл
толғанын атап тті.
Елшінің айтуынша, біздің
елдігіміз достық, екі жақты
құрмет пен мақсаттарға
негізделген. Д.Крол «Мен
Қазақстандағы кезеңімде
стратегиялық әріптестіктің
қарқыны мен халықтар
арасындағы достықтың
ркендеуінен қатты әсер
алдым. АҚШ Қазақстанның
ДСҰ-ға мүше болуын, БҰҰ-
ның Қауіпсіздің Кеңесіне
сайлануын қолдады. Біздің
серіктестігіміз болашақ ұрпақ
үшін! Тәуелсіздік күні құтты
болсын!», – деген ізгі ниетін
білдірді.
Америка Құрама Штаттарының Қазақстандағы
елшісі Джордж Крол Ел Тәуелсіздігінің 25
жылдығымен әдеттегідей қазақ тілінде
құттықтады.
БЕЙБІТ ӨМІРГЕ
БЕЙБІТ ӨМІРГЕ
БАСТАЙТЫН
БАСТАЙТЫН
ШЕШІМ
ШЕШІМ
Парламент Сенатының төрағасы Қасым-
Жомарт Тоқаев «Парламентшілер ядролық
қаруды таратпау және жою жолында»
(PNND) халықаралық ұйымының жаһандық
үйлестірушісі Алан Варэні қабылдады. Қ.Тоқаев
«Ядролық қарусыз әлем құру» халықаралық
конференциясын табысты өткізуге қосқан
қомақты үлесі үшін парламенттік ұйымға алғыс
айтты. Семей ядролық полигоны жабылуының
25 жылдығына арналған форум биылғы 29
тамызда Астанада өткен болатын.
А.Варэ тамыз конференциясының
қатысушылары қабылдаған «Астана к зқарасы:
радиоактивті түнектен ядролық қарусыз
әлемге қадам» декларациясын БҰҰ және басқа
халықаралық ұйымдарда таныстырылғаны
туралы хабардар етті. Үйлестірушінің айтуынша,
халықаралық қоғамдастық қарусыздану және оны таратпау саласындағы Қазақстан
Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың к шбасшылығы мен сындарлы ұсыныстарын
атап туде. PNND Қазақстанның, оның ішінде еліміздің БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесіне
мүше болған кезеңдегі саясатын жан-жақты қолдауды жалғастыра беруге ниеттеніп
отыр.
(Ө
)
№51 (623) 16 желтоқсан 2016 жыл
2
ww
www.ja
w.jasqazaq.kz E-mail: jas_qazaq@mail.ru
sqazaq.kz E-mail: jas_qazaq@mail.ru
168
168
САҒАТ
САҒАТ
Мерей
Мерей
АПТАНЫҢ АЙТАРЫ
АПТАНЫҢ АЙТАРЫ
28
28
мың адам. Тәуелсіздік
мерекесіне орай
осынша азамат
рахымшылыққа ілігеді
25
25
мың ағаш. Жамбыл
облысында 25 гектар
жерге отырғызылды
4,7
4,7
млн теңге.
Отандық кәсіпкердің
шығарған бір
смартфонының бағасы
Амер
Ізгі ниет
КРОЛ ҚАЗАҚША
КРОЛ ҚАЗАҚША
ҚҰТТЫҚТАДЫ
ҚҰТТЫҚТАДЫ
БІЗДІҢ БҮГІНГІ
КҮНІМІЗ – ТАҒДЫР
СЫЙЛЫҒЫ
Тәуелсіздіктің 25 жылында еліміздің азаматтары
арасында келісімге, өзара сенімге негізделген
қарым-қатынас орната білдік. Бізде этносаралық
келіспеушілікке жол берілген жоқ. Нұрсұлтан
Назарбаев осындай салиқалы саясатты үнемі жүргізді.
Қазақстан Халқы ассамблеясы мен бүкіл қоғамның
бірлескен жұмысы туралы айтар болсақ, Мемлекет
басшысы бір сөзінде «Қазақстан Халқы ассамблеясы
– бұл Қазақстанның бүкіл халқы» деп айтқан еді. Бұл
Ассамблеяның жұмысына берілген жоғары баға.
Менің ұлтым – шешен, мен Ассамблеядан сайланған
Парламент депутатымын. Мұндай этностық өкілдік
ҚХА арқылы іске асырылады. Біз үш шақырылымда
тоғыз адамнан сайландық. Саяси бағытта этникалық
топтардың мүддесін ескеріп отырмыз. Осылайша,
азаматтық бірегейлік негізінде мемлекетіміздің
бірлігі жарасқан бір ұлтын қалыптастыру мақсатын
ұстандық. Ел ішінде діни, ұлттық мәселелер бойынша
адамдарды араздастыратын жайттарға жол бермедік.
Біздің бүгінгі күніміз – тағдыр сыйлығы. Қазақстан
халқы елімізде әрқашан тыныштық, тұрақтылық,
бірлік пен келісім болуы үшін көп еңбектеніп келеді.
Мұның зор жауапкершілігін әркім түсінеді. «Мәңгілік
Ел» патриоттық актісінде тәуелсіздіктен кейін
тұрақтылық, халықтың ынтымағы мен достығы аса
маңызды екенін жазып қойдық. Ең үлкен табысымыз
осы. Ал экономика түрлі жағдайларға байланысты
бірде өседі, бірде құлдырайды. Террористік актілер
бүкіл әлемде, кез келген қоғамда қашанда болған
дүние. Адамдардың бай-кедейі де әрқашан болады.
Осының бәрі тек тұрақтылық пен келісім болғанда
ғана шешілетіні даусыз. Алдағы күніміз қандай
болмақ? Біздің «Қазақстан-2050» стратегиямыз
бар. Кейбір скептиктер бұл стратегияны тек жақсы
жазылған құжат деп есептейді. Бұл құжатты мұқият
зерделеп қарап, экономикалық жағын таразыласақ,
оны орындауға мүмкіндігіміз бар. Яғни 30-35 жылдан
кейін, мүмкін ертерек, Қазақстан ең дамыған
мемлекеттердің деңгейіне жетеді. Жоғары деңгейде
дамыған елдер дегеніміз не? Бұл өз елін мақтан
тұтатын еркін адамдар, олар өз Отанының патриоты.
Осындай елде тұратын азаматтардың әлемдегі орнына
байланысты күмәні жоқ. «Қазақстан – бұл мен» деген
ұғымды қалыптастырған кезде осы критерийлерге
де қол жеткіземіз. Мен әлемдік қауымдастықтағы
біздің болашағымыз
абыройлы болатынына
сенімдімін. Біздің
айналамызды
тұрақтылығымызды
шайқауды көздейтін
оқиғалар көп болған
сайын, қазақстандықтар
киелі тәуелсіздігіміз
мен бірлігімізді сақтау
үшін жұмыла түседі.
Ахмед МҰРАДОВ,
Мәжіліс депутаты
ҰРАНЫМЫЗ –
ҰРАНЫМЫЗ –
«АЛҒА, ҚАЗАҚСТАН!»
«АЛҒА, ҚАЗАҚСТАН!»
Мемлекет басшысы Нұрсұлтан
Назарбаев з кілеттілігін Парламент
пен үкімет арасында үйлестіру мәселесін
к терді. Елбасы «Жаңа мемлекет құру
мен реформалардың сәтті іске асуына
мықты президенттік билік себеп болды.
Оны Тәуелсіздік тариxы ашық к рсетті.
Елімізде президенттік басқару формасы
бұған дейін болған, болады да. Соның
барлығы Атазаңымызда к рсетілген.
Біздің тариxымыз да, салт-дәстүріміз
де соған сай келеді. Дегенмен, бүгінде
Президент, парламент пен үкімет
арасындағы кілеттіліктерді үйлестіру
мәселесін қайта қарап шығатын уақыт
келді. Арнайы комиссия осыны жан-
жақты зерделеп, тиісті ұсыныстарын
жасауы тиіс. Заңдарды згертеміз
бе, бәлкім, Конституцияға да згеріс
енгізуге тура келетін шығар», – деп
атап к рсетті. Сондай-ақ Президент
Нұрсұлтан Назарбаев бокстан Олимпиада
чемпионы Данияр Елеусіновтің
«Қазақстанның ұраны «Алға Қазақстан!»
болса» деген ұсынысын қолдады. Рио
Олимпиадасының алтын жүлдегері бұл
ұсынысты Тәуелсіздік сарайында тіп
жатқан салтанатты жиында с йлегенде
айтқан болатын. Мемлекет басшысы
«Ертеңгі Қазақстанның азаматтары
бүгінгіден де білімді, денсаулықтары
мықты, парасатты болсын. з отанын,
халқын ғана емес, басқа да халықтарды,
барша адамзатты сүйетін ғаламшар
балалары болып ссін. Біз мектептерде,
университеттерде осындай адамдарды
тәрбиелейміз. Біз осындай қоғам құруға
ұмтылып жатырмыз. Жаңа Олимпиада
чемпионы Данияр Елеусінов айтқандай,
ұранымыз – «Алға, Қазақстан!» болсын!»,
– деді.
«ҚАЗАҚ ТІЛІНІҢ МӘРТЕБЕСІ
ӨРКЕНДЕДІ»
Елбасы егемендік жылдарындағы
қазақ тілінің ахуалына баға берді.
Біз қасиетті қазақ тілі мен ұлттық
мәдениетіміздің жаһандық гуманитарлық
кеңістікке еркін енуін қамтамасыз
еттік. здеріңіз к ріп, естідіңіздер,
қазақтың тілі Біріккен Ұлттар Ұйымы
Бас Ассамблеясының т рінен естілді.
Ол ғарыштан да естілді, бүгінде
интернеттің де тілі. Отандық ақпарат
құралдарының басым к пшілігі қазақша
шығады. Естеріңізде болса, бір кезде,
Тәуелсіздікке дейін Алматыда бір ғана
қазақ мектебі бар еді. ткен 25 жылда
елімізде қазақ тілінде білім беретін 1
мыңнан астам мектеп ашылды.
Осы орайда Мемлекет басшысы
қазақтың тілі АҚШ, Ұлыбритания,
Германия, Қытай, Оңтүстік Корея,
Мажарстан, Польша, зірбайжан,
Армения сияқты елдердің белді
университеттерінде оқытылып
жүргендігін жеткізді. Қазіргі таңда
мектеп оқушыларының үштен екісінен
астамы, студенттердің 60 пайызға жуығы
мемлекеттік тілде білім алып жатыр.
Еліміз бойынша қазақ тілін оқытатын 350
орталық табысты жұмыс істеуде.
ЗЕЙНЕТАҚЫ МЕН
ЖӘРДЕМАҚЫ ӨСЕДІ
Келер жылы зейнетақы мен
балалардың дүниеге келуіне орай
берілетін жәрдемақы 20 пайызға
седі. Мемлекет басшысы үкіметке
осындай тапсырма берді. Бұл шамамен
2,2 миллион отандасымызды қамтуы
тиіс. Сонымен қатар 2017 жылдың 1
шілдесінен бастап баланың дүниеге
келуіне орай берілетін бір реттік
жәрдемақы м лшерін 20 пайызға
сіруді тапсырды. Салтанатты жиын
барысында мемлекет басшысы
отандық бизнес кілдеріне алғыс
айтты. Елбасы «Бүгінде қалыптасқан
бизнесмендерімізде мүліктікті мұра
қалдырып, бастапқы капитал б ліп
берген миллионер әкелері болған жоқ.
Олар з күшімен суырылып шықты.
зінің еңбегімен іскерлігін және
елдің болашағын құрған еңбекқор
адамдар реформалардың құндылығын
арттырғанын үнемі айтып жүрмін»,
– деді. Осы орайда Президент қазіргі
кезде мұндай адамдар елімізде мір
сүріп жатқандықтан, Қазақстан зінің
күш-қуатына сенімді екенін атап тті.
Елбасы Тәуелсіздіктің 25 жылдығына
арналған салтанатты шара барысында
елдің дамуына жұмыс істеген барша
қазақстандықтарға алғыс айтты. Барша
отандастарымызға, мереке күндері де
жұмыс істеп жатқан қызметкерлерге,
демалыссыз, тынбай еңбек ететін
ндіріс ошақтарының жұмыскерлеріне,
фермерлер мен ұстаздарға, дәрігерлерге,
ғалымдарға, кәсіпкерлер мен әскери
қызметкерлерге, нер иелеріне,
жастарға елдің гүлденуі жолында еңбек
еткендері үшін алғыс білдірді. Мемлекет
басшысының айтуынша, Тәуелсіздік
жылдары экономикамыз 20 есеге сті.
25 жылдың 17 жылында ол тынымсыз
суде. Елбасы ең күрделі кездің зінде
отандастардың қолдауы күш-жігер
бергенін айтып тті. 1991 жылдың 10
желтоқсанында, яғни 25 жыл бұрын
мен Президент лауазымына келдім.
Халқым үшін кез келген сынаққа т теп
беруге дайын болдым. 25 жыл ткен соң
Тәуелсіздігіміздің мерейтойында осы
с здерді қайталағым келеді. Президент
з ойын былай түйіндеді: «Мен үшін
Қазақстан халқына адал қызмет етуден
асқан бақыт жоқ».
(Ө
)
Тәуелсіздік жылдарындағы тағдырлы
шешімдердің ешбірі оңайға түскен жоқ. рқашан
күмән мен күдік болды. Алғашқы қарбалас
жылдарда Нұрсұлтан Назарбаевтың жүзеге
асырмақ болған кейбір ойларына келіспей, қарсы
шыққандар аз болмады. Мемлекет басшысының
ойлары мен идеяларын кезінде к бі з мәнінде
түсіне алмады. Қиын мәселелер бойынша бізбен
ақылдасатын, бірақ бәрібір жолды зі табатын.
лі күнге дейін солай. Бұл кісі бір мәселені
айтқан кезде, біз байыбына барып, түсіне
бермейтінбіз. Алдағыны болжайтын адам ғой.
Елдің, мемлекеттің ауыртпалығын мойынға
алғаннан кейін сол жолдан таймай келе жатыр.
Байқап қарасақ, Президенттің шешімдерінің
дұрыстығын, к регенділігін уақыт к рсетті.
К пшіліктің к ңілін күпті етіп, күмән туғызған
осындай бастамалардың бірі ел астанасын
Алатаудың баурайынан Сарыарқа т сіне к шіру
болған еді. Сол кезде, ел әлі есеңгіреп, есін
жинамаған уақытта Елбасының бұл ұсынысын
к пшілік түсінбеді және құптамады. Дағдарыс
жағдайында жаңа қала салу деген к п жұртқа
ақылға қонбайтын қиял сияқты к рінді. Мен де
қарсы болдым. Ел астанасын к шіру бойынша
Мемлекет басшысы бәрімізбен ақылдасып
жүрген кезде мен ол кісіге «Жұрт 3-4 ай
жалақысын, балалар шәкіртақысын, қарттар
зейнетақысын ала алмай жүр. Қайда к шеміз?
Ел жалаңаш, жалаң аяқ, жалаң бас. Қалай
саласыз, қалай к шесіз?» дедім.Біз к шіп бара
жатқан жұртты шығарып салдық. «Біз Алматыға
сыймай емес, қимай кетіп бара жатырмыз» деді
олар. Астананы ең қиын кезде, тәуекелге барып,
Арқаның қақ т ріне к шіру батырлық еді. Ол
мемлекетке қажет болды. Бұны ол кезде біріміз
түсінсек, біріміз түсінбедік. Мұның үлкен астары
бар болатын.
2000 жылы Астанаға Еуразия ұлттық
университетіне ректор болып келдім. Міне,
содан бері 16 жыл тіпті. Осы уақытта Астана
маған ерекше ыстық, жақын қала болып
кетті. К з алдымда елдің мақтанышына
айналған ғажап әсем қала бой к терді.
Алғашқы жылдары Астананың бас
жоспарын к рген кезде қатты таң
қалғаным бар. Аз жылда осындай
ғажайып қаланың салынуы мүмкін
еместей к рінген. Енді сол ертегіні
к зіміз к ріп отыр. К ріп қана қоймай,
Астананың сәулетіне сән қосуға з
үлесімді де қосып жүрмін.
Сол кезде берген сұхбатымда
«Астана тек Қазақстанның емес, құдай
қаласа, Еуразияның астанасы болады»
деп айтқан болатынмын. Міне, қазір солай
болды. Біз мірі армандамаған Еуропадағы
қауіпсіздік және
ынтымақтастық
ұйымының
саммитін ткіздік.
Ал қазір ешкімнің
ңі түгіл, түсіне
кірмеген БҰҰ-ның
Қауіпсіздік Кеңесіне
мүше болып
отырмыз. Күні
кеше ғана Қытайда
әлемдегі ең ықпалды
20 мемлекеттің
басшыларының
ішінде біздің
Елбасымыз
отырды. Нұрсұлтан
Назарбаев қазір
айтса, с зі тетін,
істесе, қолынан
келетін үлкен
әлемдік тұлғаға
айналды.
Тәуелсіздікпен
бірге қазақтың
шкені жанып,
лгені тірілді. Ұлттық сана-сезіміміз оянып,
арғы-бергі тарихымызды зерделей бастадық.
Салт-дәстүр, әдет-ғұрып, ұлттық мәдениет
жаңғырды. Тіліміз бен дінімізді қайтардық.
Тәуелсіздік алған тұста атқарылған істердің
үлкен бір парасы ретінде тарихи санадағы
сілкіністі, рухани згерісті атап тер едім. Сол
жылдары отаршыл саясаттың салдарынан езіліп
қалған елдің еңсесін тіктеп, оның санасын,
рухын ояту үшін бабаларға арнап ас беру
ұйғарылды. Ең алдымен Ахмет Байтұрсынов
пен Міржақып Дулатовтың тойлары тті. Одан
кейін іле-шала республика деңгейінде Б генбай,
Қабанбай, Сыпатай батырлардың тойларын
ткіздік. Азаттық үшін күрескен батырлардың
есімін ұлықтап, бүгінгі ұрпаққа үлгі ету үшін бұл
тойлардың маңызы зор болды.
Сол кезде жоқ жерден дау іздегендер де
болмай қалған жоқ. «Тойшыл боп кетті» деген
күңкілдер естіліп жатты. Бірақ біз той аңсап,
қарын тойдыру үшін жүрмегендіктен ондай
с здерді елең қылмай, ісімізді жалғастыра
бердік. йткені азаттық үшін қасық қанын
қиған боздақтарға, арыстарға, аруақтарға қанша
уақыттан бері ас берілген жоқ еді. Осылайша, ел
ұйыса түсті, оның қалғыған тарихи санасы қайта
жаңғырып, намысы оянып, жұртта, әсіресе,
жастар арасында мақтаныш сезімі пайда болды.
Той болғасын шығынсыз болмайды, дегенмен,
бұл орайда халықтың з игілігі зіне жұмсалды,
республика бюджетінен арнайы қаржы б лінген
жоқ. Сондықтан, бұл тойлар тәуелсіздік алған
тұста тарихи миссия атқарды десек, артық
айтпағандық болар еді.
з тәуелсіздігіне қолы жеткен қазақ
халқының тарихындағы айтулы оқиға 1992
жылы болды. Осы жылы жер бетіндегі
барша қазақтың басын қосқан Дүниежүзі
қазақтарының тұңғыш құрылтайы шақырылды.
Ол кезде бүгінгідей алшаң басып жүрген
бизнесмендер де жоқ. Обалы не керек, жаңа
қылтиып келе жатқан, кәсіпке енді араласа
бастаған азаматтардың к мегімен құрылтай
ұйымдастырдық. Сонда шетелден келген
ағайынды әуежайда қарсы алдық. Жата қалып,
жерді сүйді олар. Таң қалдық. Елге, жерге деген
сағыныш, махаббат қандай десеңізші!
Биыл тәу еткен Тәуелсіздігімізге ширек
ғасыр толды. Егемендіктің туын тігіп, оны
баянды ету маңдайына жазылған ұрпақ елінің
кемел келешегі үшін тер т гіп келеді. Бүгінге
дейін мен де Тәуелсіздікке қызмет етіп келе
жатырмын. зімді бақытты санаймын. Бүгінгі
ұрпақ ең бақытты ұрпақ. Сол басына қонған
бақты бағалай білсе деп ойлаймын. йткені,
тәуелсіздіктен артық, дербестіктен қымбат
еш нәрсе жоқ. Мемлекет құру, оны дамыту,
әлемге таныту, сырт к зден сақтап отыру оңай
емес қой. Бабаларымыз мір бойы зар илеп,
халықты бірлік пен ынтымаққа шақырды. Бірлік
болмаған жерде, тірлік болмайды. Тәуелсіздік
орнаған күннен бастап Президент елдің бірлік-
ынтымағын Қазақстан тәуелсіздігінің тұғыры
етті. Осы бізді құтқарып келе жатқан, талай
пәледен де сақтап
қалды. Мәңгілік
ел болудың даңғыл
жолына түстік.Енді
Алла осы жолдан
тайдырмасын!
Достарыңызбен бөлісу: |