Биосфера Қазақстанның табиғат зоналары және биіктік белдеулер Климат пен өсімдіктің өзгерісін талдай отырып олардың арасындағы тығыз байланысты
анықтаған – А.Гумбольд Зоналылықтың жалпы табиғат заңы екенін дәлелдеген – В.В.Докучаев Ландшафт – неміс тілінен аударғанда жергілікті жер деген мағына. Ландшфтарды
физикалық географияның бір саласы ландшафттану зерттейді.
Ландшафтану ғылымның қалыптасуына үлес қосқан ғалымдар – А. Гумбольдт, К. Риттер, В.В. Докучаев, Л.С. Берг Табиғи кешендерге антропогендік әсер етуді бағалаудың әдістемесін жасаған;
Қазақстанның ландшафтық карталар сериясын құрастырған; «Арал маңының
шөлейттенуімен күрес» бағдарламасын жасаған ғалым – Г.В. Гельдыева Табиғат кешендерінің факторлары – зоналы фактор, азоналы фактор Зоналы факторға жататындар – климат, су, топырақ, өсімдік, жануарлар дүниесі. Азоналық факторға жататындар – геологиялық құрылым, тау жыныстары мен жер бедері Қазақстанның табиғат кешендері Зоналылық (сыртқы фактор) Географиялық белдеу:
Қоңыржай
Табиғат зоналары: орманды дала, дала,
шөлейт, шөл
Азоналылық (ішкі фактор) Физикалық-географиялық аудандар:
Шығыс Еуропа, Батыс-Сібір, Тұран, Орал,
Сарыарқа, Оңтүстік Сібір таулары,
Орталық Азия таулары
Қазақстанның табиғат зоналары Орманды дала зонасы – ең шағын, аумағы 4,2% және ең жас. Батыс Сібір жазығын
қамтиды.
Топырағы – құнарлы сілтілі қара және сұр
Шілде айының орташа температурасы – +18
0
С ... +20
0
С
Қаңтар айының орташа температурасы – -16
0
С ... -18
0
С
Жауын-шашын мөлшері – 300 мм жоғары, ең көп – 370 мм
Орманды дала зонасындағы көлдер («дала тарелкалары») саны – 6000 мыңнан астам
