2. Изобаралық процесс:p=const және dр=0 болады.
Бұл кезде орындалатын жұмыс:
. (6.4)
болады.
Изобаралық процесс кезінде орындалатын жұмысты температура арқылы да өрнектеуге болады. Ол үшін Клапейрон-Менделеев теңдеуінен (V2 -V1) шамасын анықтаймыз.
және ,
Осыдан .
Бұл (V2 -V1) мәнін (6.4) өрнегіне қойсақ, жұмыс:
. (6.5)
болады.
Соңғы өрнек, R газ тұрақтысының физикалық мағынасын тағайындауға мүмкіндік береді: eгер, , (бір моль), болса, онда болады.
Демек, R - тұрақтысы деп, 1моль идеал газды 1К температураға қыздырған кездегі орындалатын, сан жағынан изобаралық ұлғаю жұмысына тең шаманы айтады.
Изобаралық процесс үшін термодинамиканың бірінші бастамасының жазылуы:
3. Изотермиялық процесс: .
Бұл процесс кезіндегі орындалатын жұмыс:
. (6.6)
болады.
Бұл өрнекті қорыту барысында Клапейрон-Менделеев пен Бойль-Мариотт теңдеулерін пайдаландық. Ішкі энергия тек температураға тәуелді, сондықтан T=constкезінде ішкі энергия U=const, яғни ішкі энергияның өзгерісі (dU=0) болмайды. Бұл процесс үшін термодинамиканың бірінші бастамасының жазылуы:
, (6.7)
яғни, изотермиялық процесс кезінде газға берілген барлық жылу мөлшері тек сыртқы күштерге қарсы істелген жұмысқа жұмсалады, . (6.8)
Изотермиялық процесс кезінде температура кемімеу үшін жүйеге сыртқы жұмысқа эквивалентті жылу мөлшерін беру қажет. Шын мәнінде, бұл жүйе жылулық энергияны механикалық энергияға айналдыруды іске асырады.
Идеал газдың ішкі энергиясы Идеал газдар молекулаларының арасында өзара әсерлесу болмайды. Сондықтан, өзара потенциалдық энергиялары нольге тең болады. Идеал газдардың ішкі энергиясы жеке молекулалардың кинетикалық энергиялардың қорытындысынан тұрады деп саналады.
Бір моль идеал газдың ішкі энергиясы:
U= (6.9)
Кез келген мөлшердегі массасы m- идеал газдың ішкі энергиясы
U=
болады. Мұндағы молярлық масса; - моль саны;