7 класс. №1 жұмыс. Өлшеуіш цилиндр (мензурка)бөліктерінің құнын анықтау. Дененің көлемін өлшеу

1. Штативтің біріне динамометрді бекітіп және екінші штативке дина-мометрмен бірдей деңгейде (40 см биіктікте) шар қоятын қысқыш орнатылады. Динамометр ілгішіне жіпке байланған шар ілінеді ( 13.3 –сурет).

2.Шарды штатив қысқышында ұстай отырып, штативті динамометрдің көрсету 2Н болғанға дейін қашықтатады. Сосын шарды босатып оның үстел бетіндегі түскен орнын белгілейді.Тәжірибені 2-3 рет қайталап, шардың ұшу қашықтығының s орта мәнін табыңдар.

3.Таразымен шар массасын өлшеп, серпімділік күші әрекетінен болған шардың кинетиқалық энергиясының өзгерісін есептеңдер:

 = m²/2= ms^2/4H

4.Cерпімділік күшінің 2Н мәніндегі динамометр серіппесінің х деформациясын өлшеп, серпімділік күшінің А жұмысын есептеңдер:

A = F _{орт. серп.}х= ½ F_серп1х.

5.Кинетикалық энергияның өзгерісі мен серпімділік күшінің жұмысын

анықтаудағы өлшеулер мәнінің қателік шегін тауып, оны бағалаңдар.

Серпімділік күші жұмысының алынған мәнін шардың кинетиқалық энергиясының өзгерісімен салыстырыңдар. Одан қорытынды шағарыңдар.

6.Динамометр көрсеткішін 3 Н–ға дейін үлкейтіп, тәжірибені қайталаңдар.

Кесте салу.

F,Н	m, кг	S1,м	S2,м	S3,м	Sорт.м	H,м	ΔWк,Дж	X1,м	X2,м	Δx,м	A,Дж
2	0,01	0,8	0,78	0,82	0,8	0,4	0,04	0,03	0,065	0,035	0,04
3	0,01	1,23	1,18	1,27	1,2	0,4	0,09	0,03	0,09	0,06	0,09

Бақылау сұрақтарға жауап беріңдер.

1. Қандай шарт орындалған кезде мәні ретінде оның бастапқы және соңғы мәндері қосындысының жартысын алып, айнымалы күштің жұмысын есептеуге болады?