7 класс. №1 жұмыс. Өлшеуіш цилиндр (мензурка)бөліктерінің құнын анықтау. Дененің көлемін өлшеу

жүктеу/скачать 3,72 Mb.

бет	35/44
Дата	02.03.2022
өлшемі	3,72 Mb.
	#26817

1 ... 31 32 33 34 35 36 37 38 ... 44

Жұмысты орындау:

1.Науаның горизонталь бөлігінің үстел бетінен биіктігін Н өлшеу.

2.Шардың сырғанай бастаганнан науаның горизонталь бөлігіне дейнгі биіктігін h өлшеу.

3.Шардың Н биіктіктен құлағандағы горизонталь бойымен қозғалатын қашықтығын ℓ өлшеу.

Кесте толтыру.

Өлшеулер	1	2	3
Н, м	0,23	0,23	0,23
Н₁,м	0,39	0,39	0,39
h,м	0,16	0,16	0,16
ℓ₁,м	0,235	0,225	0,27
ℓ₂,м	0,24	0,245	0,278
ℓ₃,м	0,245	0,248	0,298
ℓ_ср.	0,24	0,239	0,282
R,м	0,0125	0,009	0,01
m,кг	0,073	0,023	0,005
J,кг/м³	0,102*10^-5	0,168*10^-6	4,255*10^-7

4.Әрбір шар үшін тәжірибені 2-3 рет қайталап, орташа мәнін табу.

ℓ_орт=ℓ₁ +ℓ₂+ℓ₃/ 3=0,25м;

5.Инерция моментін есептеу.

Бақылау сұрақтарына жауап беріңдер:

1.Берілген жұмыстағы дененің инерция моментін табу әдісін түсіндіріңдер.

Шардың айналмалы қозғалысының кинетикалық энергиясы мен бұрыштық жылдамдығын білу және биіктікті өлшеу әдісі.

2.Осы әдісті науаның идеал тегіс жағдайына колдануға бола ма?

Бұл әдісті науаның идеал тегіс жағдайында қолдануға болмайды.

3.Сендер бұдан да баска инерция моментін анықтаудың кандай эксперименттік әдістерін білесіндер?

4.Берілген жұмыста колданылған әдістің артыкшылығы мен кемшілігі қандай? Артықшылығы жұмыс жеңіл орындалады.

Кемшілігі өлшеуде қателік кездеседі,өлшеу құралдары көрсетілмеген.

Қорытынды:Өлшеу және есептеу нәтижесі бойынша шардың инерция моментін тауып, ол шарды массасына тәуелді екенін білдік.

№3 жұмыс.

Дененің кинетикалық энергиясының өзгеруі мен серпінділік күшінің жұмысын салыстыру.

Жұмыстың мақсаты: Кинетиқалық энергия туралы теоремаға сүйене отырып, дененің кинематиқалы энергиясының өзгеруі мен серпінділік күшінің жұмысын салыстыру.

Керекті құралдар: жаппай жұмысқа арналған штатив — 2 дана, мектеп динамометрі, шар, жіп, миллиметрлік бөлігі бар ұзындығы 30 см өлшеуіш сызғыш, штативі бар мектеп таразысы, гірлер.

Теориялық түсінік.

Кинетикалық энергия туралы теорема бойынша, денеге түсірілген күштің жұмысы дененің кинетикалық энергиясының өзгерісіне тең:

Осы тұжырымдаманы эксперимент жүзінде дәлелдеу үшін 13.3-суретте көрсетілген қондырғы қолданылады.

Штативке горизонталь динамометр бекітіледі. Оның ілгішіне

ұзындығы 60-80 см жіп арқылы шар байланады. Осындай биіктіктеекінші штативке қысқыш бекітіледі. Қысқыштің шетіне шарды орна-тып, екінші штативке шармен бірге, шарға динамометрсеріппесінің тарапынан F_сер. Серпінділік күші әрекет ететіндей жерге қашықтатады. Сосын шарды жібереді. Серпімділік күшінің әрекетінен шар жылдамдық алады да оның кинетиқалық энергиясы нөлден m²/2-ге дейін өзгереді.

Шардың F_сер.серпімділік күшінің әрекетінен алған жылдамдығының модулін табу үшін шардың Н биіктіктен еркін құлағандағы ұшу қашықтығын S өлшеу керек:

Осыдан жылдамдық модулі υ=sg/ -қа тең, ал кинетиқалық энергия

_k= mv²/2= m s²H (13.5)

Гук заңы бойынша шарға әрекет ету кезіндегі серпімділік күші F_cер1-ден F _сер2-дейін сызықтық өзгереді. Сонда серпімділік күшінің орта мән F_{орт.серп}= F_сер1+ F_cер2/2 =F_cер1/2.

Серіппенің деформациясын х өлшеп, серпімділік күшінің жұмысын есептеуге болады, ол А = F_{орт.серп.}х= ½ F_серп1х. (13.6)

Бұл жұмыстың мақсаты мына теңдікті тексеру болатын: А= Wк,

Яғни ½ F _серп1х=ms²g/4H. (13.7)

жүктеу/скачать 3,72 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 31 32 33 34 35 36 37 38 ... 44