&7 XVIII ғасырдың басындағы қазақ-орыс қарым-қатынасы • Қазақ-орыс қатынасының тарихы бастау алатын кезең: XVI ғасыр

сияқты ғажайып жыр-дастандар, сондай-ақ «Ақсақ құлан», «Жошы хан» т.б. күй

жүктеу/скачать 0,56 Mb.

Pdf көрінісі

бет	10/11
Дата	16.02.2023
өлшемі	0,56 Mb.
	#68606

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

Байланысты:
8-кл 7-16 тақырып базасы (3)

Ш. Уәлиханов • Материал ретінде қолданылған қатты ағаштар: қайың, қараағаш, үйеңкі • Ағаштан киіз үйдің негізін жасайтын шеберлер: үйші
А. Гейнс • Кілем даярлаудың өте күрделілігіне байланысты жасалып отырған әдет: асар

сияқты ғажайып жыр-дастандар, сондай-ақ «Ақсақ құлан», «Жошы хан» т.б. күй
туындылары

&15-16. XVIII ғасырдағы қазақтардың материалдық мәдениеті
• «Көшпелі адам малмен ішіп-жеп, киінеді, ол үшін мал өз тыныштығынан да бағалы.
Қырғыздардағы (қазақтардағы – авт.) амандасу да: мал-жан аман ба? деген сөзден басталады» деп
жазған: Ш. Уәлиханов
• Материал ретінде қолданылған қатты ағаштар: қайың, қараағаш, үйеңкі
• Ағаштан киіз үйдің негізін жасайтын шеберлер: үйші
• Темір өңдеумен айналысатын мамандар: ұста
• Ер-тұрман әбзелдерін жасаумен айналысқан: ершілер
• Жамандықтан сақтайтын таза металл: күміс
• Далалықтар тұрмысында аса кең таралған материалдардың бірі: тері
• Тері өңдеумен негізінен айналысқан: ерлер
• Қазақ халқы арасында кең таралған өнер: киіз басу
• Киіз басумен негізінен айналысты: әйелдер
• Кілемнің тоқылу ерекшелігіне қарай бөлінуі: түкті және түксіз (тықыр)
• Қазақтардың киіз үйіндегі кілемдер туралы айтқан: Георги
• «Үйге киіздер немесе кілемдер төселеді...» деп айтқан: Георги
• Далалықтарда айтарлықтай дамыған кілемдер туралы жазған: А. Гейнс

Құрастырған: Мадалим Еркежан
• «Қой жүнінен жасалған киізден бөлек, жіп те иіреді, оларды түрлі түске бояп, ұзын маталар
тоқиды; бұндай тоқымалар кілем орнына, ал кейде күймелі арбаның, жолым үйдің қоршауын
даярлауға және онда шымылдық құруға қолданылады» деп жазған: А. Гейнс
• Кілем даярлаудың өте күрделілігіне байланысты жасалып отырған әдет: асар
• Асардың мәні: кілем тоқитын үйдің иесі ауылдастар мен туысқандарын көмекке шақырған.
Олар іскер шебердің бақылауымен кілем тоқыған
• Көшпелілердің негізгі ою түрі: «қошқармүйіз»
• Ою-өрнектің мәні: далалықтарда байлық пен еркіндікті, дербестікті және молшылықты

жүктеу/скачать 0,56 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11