&7 XVIII ғасырдың басындағы қазақ-орыс қарым-қатынасы • Қазақ-орыс қатынасының тарихы бастау алатын кезең: XVI ғасыр


сияқты ғажайып жыр-дастандар, сондай-ақ «Ақсақ құлан», «Жошы хан» т.б. күй



Pdf көрінісі
бет10/11
Дата16.02.2023
өлшемі0,56 Mb.
#68606
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
сияқты ғажайып жыр-дастандар, сондай-ақ «Ақсақ құлан», «Жошы хан» т.б. күй 
туындылары 
 
&15-16. XVIII ғасырдағы қазақтардың материалдық мәдениеті 
• «Көшпелі адам малмен ішіп-жеп, киінеді, ол үшін мал өз тыныштығынан да бағалы. 
Қырғыздардағы (қазақтардағы – авт.) амандасу да: мал-жан аман ба? деген сөзден басталады» деп 
жазған: Ш. Уәлиханов
• Материал ретінде қолданылған қатты ағаштар: қайың, қараағаш, үйеңкі 
• Ағаштан киіз үйдің негізін жасайтын шеберлер: үйші 
• Темір өңдеумен айналысатын мамандар: ұста 
• Ер-тұрман әбзелдерін жасаумен айналысқан: ершілер 
• Жамандықтан сақтайтын таза металл: күміс 
• Далалықтар тұрмысында аса кең таралған материалдардың бірі: тері 
• Тері өңдеумен негізінен айналысқан: ерлер 
• Қазақ халқы арасында кең таралған өнер: киіз басу 
• Киіз басумен негізінен айналысты: әйелдер 
• Кілемнің тоқылу ерекшелігіне қарай бөлінуі: түкті және түксіз (тықыр) 
• Қазақтардың киіз үйіндегі кілемдер туралы айтқан: Георги 
• «Үйге киіздер немесе кілемдер төселеді...» деп айтқан: Георги 
• Далалықтарда айтарлықтай дамыған кілемдер туралы жазған: А. Гейнс 


Құрастырған: Мадалим Еркежан
• «Қой жүнінен жасалған киізден бөлек, жіп те иіреді, оларды түрлі түске бояп, ұзын маталар 
тоқиды; бұндай тоқымалар кілем орнына, ал кейде күймелі арбаның, жолым үйдің қоршауын 
даярлауға және онда шымылдық құруға қолданылады» деп жазған: А. Гейнс 
• Кілем даярлаудың өте күрделілігіне байланысты жасалып отырған әдет: асар 
• Асардың мәні: кілем тоқитын үйдің иесі ауылдастар мен туысқандарын көмекке шақырған. 
Олар іскер шебердің бақылауымен кілем тоқыған 
• Көшпелілердің негізгі ою түрі: «қошқармүйіз» 
• Ою-өрнектің мәні: далалықтарда байлық пен еркіндікті, дербестікті және молшылықты 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет