&7 XVIII ғасырдың басындағы қазақ-орыс қарым-қатынасы • Қазақ-орыс қатынасының тарихы бастау алатын кезең: XVI ғасыр


Жоңғар жерiне қазақтардың қайта оралуына жол бермеу



Pdf көрінісі
бет7/11
Дата16.02.2023
өлшемі0,56 Mb.
#68606
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Жоңғар жерiне қазақтардың қайта оралуына жол бермеу 
• Қытай Тарбағатай аймағындағы және Іле өзені бойындағы қазақтардың ежелгі қоныстарын 
пайдалануына рұқсат еткен уақыт: 1767 жыл 
• Қазақ пен қырғыз шегарасында тыныштық орнатуға арналған бірқатар шараларды жүзеге 
асырған хан: Абылай 
• Абылай қырғыздарға жорық жасауға мәжбүр болған жыл: 1779 жыл 
• 1779 жылғы Абылайдың қырғыздарға жасаған жорығының нәтижесі: бейбіт келісім жасаумен 
аяқталды 
Абылай қырғыздардан құрастырып, Қазақстан аумағына қоныстандырған екі болыс ел: 
Жаңақырғыз және Байқырғыз 
• Абылай дүние салған жыл: 1781 жыл 


Құрастырған: Мадалим Еркежан
• 1781 жылы дүние салған хан: Абылай 
• Абылай жерленген жер: Қожа Ахмет Ясауи кесенесі 
Абылай ханның қайтыс болғанын естіп көңіл айтып, елші жіберген ел: Қытай 
• «Ол (Абылай. – авт.) қалыптасқан нақты жағдайларға қарай бiрде Ресейге, бiрде Қытайға, ендi 
бiрде Жоңғарияға шын берiлген болып көрiне бiлдi, ал шын мәнiнде ешкiмге де бас иген жоқ» деп 
жазған: орыс ғалымы И. Крафт 
• Қазақтардың басын қосып бiрiктiру үрдiсiне басшылық етіп, ұлан-байтақ далада бiр орталыққа 
бағынатын мемлекет құруға зор ықпал жасаған хан: Абылай 
• Жоңғар және Едiл қалмақтарын тас-талқан етiп, жеңiп шығуда аса маңызды рөл атқарған хан: 
Абылай 
• Қазақтардың Тарбағатайдағы және Iле өзенi өңiрiндегi байырғы дәстүрлi мал жайылымдарын 
қайтарып алуына қол жеткiзген хан: Абылай 
• Алатау қырғыздарының қазақтарға шабуыл жасауын тоқтатқан хан: Абылай 
• Қазақтар жауға аттанғандағы ұраны: «Абылай! Абылай!» 
• Абылайдың атын Сiбiр казактарының ұран ретiнде пайдаланатыны туралы жазған: Ә. Бөкейхан 
• Абылайдың атын Сiбiр казактарының ұран ретiнде пайдаланатыны туралы жазылған 
Ә.Бөкейханның еңбегі: «Қырғыздар»
• «Абылай!» деп ұран тастау тiптi Сiбiр казак-орыстарында да бар. Олардың бiреуi өзiнiң ұлын 
1904–1905 жылдардағы орыс-жапон соғысына аттандырып тұрып, оған бата ретiнде: «Абылай! 
Абылай!» деп атой сал... «Абылай деп шабуыл жаса!» дегенiн көрдiм» деп жазған: Ә. Бөкейхан 
• Абылай ханның есімі берілген жоғарғы оқу орны: Алматыдағы Қазақ мемлекеттiк 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет