Ба қы лау сұ рақ та ры 1. Нью тон ның ІІІ за ңын тұ жы рым даң дар.
2. Нью тон ның ІІІ за ңы ның орын да лу ын тә жі ри бе жү зін де қа лай тек се ру ге
бо ла ды?
3. Өза ра әре кет те се тін де не лер дің жыл да мдық та ры мен мас са ла ры ның қа ты-
нас та ры қан дай?
4. Іш кі күш тер бай ла ныс қан де не лер жүй есін қоз ға лыс қа кел ті ре ала ма?
Не лік тен?
5. Ав то кө лік тір ке ме ні тар та ды. Нью тон ның ІІІ за ңы бой ын ша тір ке ме ні тар-
та тын күш тір ке ме ав то кө лік ке әрекет ете тін күш ке тең. Не лік тен тір ке ме
ав то кө лік тің со ңы нан қоз ға ла ды?
4-тапсырма ь тонның заңының
табиғатта,техникада,
тұрмыстақолданылуына3
мысалданкелтіріңдер.
Назар аударыңдар! Екідененіңөзараәрекеттесукүштерісандықмәндерібойыншатең,бағыттарыбойынша
қарамақарсы,бірақбірбірінтеңгермейді.
Бірденегетүсірілгенсандықмәндерітең,бағыттарықарамақарсыкүштердіңқосын
дысынөлгетең.
Бұл қызық! Техникатарихындаөнертапқыштардың ь тонның
заңын ескермеуінен туындаған оқиға жазылған.
аңдыбіріншітікұшақты(геликоптерді)сынаукезінде
ғана еске алған. ырылдауық (пропеллер) оңнан
солғақарайайналатынболғандықтан,тікұшақкор
пусықарамақарсыжаққасолданоңғақарайайнала
бастаған.Тікұшақайналмалыәткеншеккеайналып,
оғанбірдебірұшқышотыруғакеліспеген.Бұлкем
шілік тікұшаққа қарамақарсы жаққа айналатын екі
зырылдауық орнату арқылы түзетілді
(1 4сурет) .
Корпустыңайналуытоқтады,себебіеківинттіңқоз
ғалысы өзара теңгерілді де, жоғарыға бағытталған
көтергішкүшсақталды.
1 4-сурет. Тікұшақтыңұшуы