Ас пан сфе ра сы – кез кел ген ра диус та ғы бар лық кө рі не тін ас пан де не ле рі проек- ция ла на тын ой ша алын ған сфе ра. 66суретте
P P ′
дүниеосі депаталатынайналу
осікөрсетілгенаспансферасыберілген.
Солтүстікжартышардаорналасқанбақылау
шыүшінаспансферасыныңдүниеосіменқиылы
су нүктесін
солтүстік пол с Р деп атайды, ол
Темірқазық жұлдызының маңында орналасқан.
Оңтүстік жартышарда орналасқан бақылаушы
үшінаспансферасыныңдүниеосіменқиылысу
нүктесі
оңтүстікпол с ′депаталады.
Экватор жазықтығы аспан сферасын сол
түстік және оңтүстік жартышарға бөледі және
айналуосінеперпендикуляр.
Экватор жазықтығының
аспан сфера
сымен қиылысу сызығын
аспан экваторы деп
атайды.ПолюстержәнебақыланатыншырақМ
арқылыөтетінсфераныңүлкендөңгелегі
еңістік дөңгелегі депаталады.
Кү ті ле тін нә ти же Осы параграфты игергенде: • ас пан сфе ра сы ның не гіз гі эле ме нт те рін атау ды • жұл дыз ды ас пан ның жыл жы ма лы кар та сынан жұл дыз дар дың ас пан коор ди на тала рын анық тау ды үй ре не сің дер. Жауабы қандай? 1. Не лік тен жұл дыз ды ас пан ды ба қы ла ған да күн мен сағатты көр се ту ке рек? 2. Жұл дыз дар ды анық тай алу дың ма ңыз ды лы ғы не де? Еңістік
дөңгелегі
Экватор
жазықтығы
Аспан
экваторы
Дүние
осі
Көктемгі
күнментүннің
теңелунүктесі
P M Q 0
α
0