№9 обөЖ сабағына арналған таратпа материал

басталады. 

Оттегіге

 қаныққан қан алдымен 

қолқа күретамырынана

, одан ірі және ұсақ 

күретамырларына жеткізіледі. Қан қсақ күретамырларымен ішкі 

органдарға

, жүректің 

өзіне, бұлшықеттерге, сүйектерге барады. Органдарда күретамырлар тарамдалып, 

қылтамырларға бөлінеді. 

Қылтамырлардың жұқа қабырғалары арқылы қан дене 

жасушаларына

 қоректік заттар мен 

оттекті таратады. Жасушалардан көмірқышқыл газын қажетсіз өнімдерді жинап, көктамыр 

қанына (Венақа) айналады. Оны көктамыр жүректің оң жақ жүрекшесіне құяды. 

басталады. Ондағы көктамыр қаны өкпе күретамыры арқылы өкпеге келеді. Өкпеде 

күретамырынан түзілген қылтамырлар торында газ алмасады. 

Қан оттекке қанығып, көмірқышқыл газынан тазартылады да, көктамыр қаны күретамыр 

қанына айналады. Одан төрт өкпе көктамырлары арқылы күретамыр қаны жүректің сол 

жақ журекшесіне құйылады. Қан сол жақ жүрекшеден сол жақ қарыншаға өтіп, қайтадан 

үлкен қанайналым шеңберінің қантамырларына бағытталады. 

Кіші қанайналым шеңбері —> жүректің оң жақ қарыншасынан басталып —> өкпеге қан 

тартады —> жүректің сол жақ жүрекшесімен аяқталады. 

Кіші қанайналым шеңбері деп аталу себебі - қан тек өкпеге барып, оны оттегімен 

байытылады да қайтадан жүрекке келеді. Бұл қанайналым шеңберін кейде өкпелік 

шеңбер деп те атайды.