Байланысты: А в с д е шарты орындалатын болса, А, В, С, Д, е сан-www.emirsaba.org
A) сопақ B) алтыбұрыш C) жұлдыз D) үшбұрыш E) шаршы Шешуі: координаталық жазықтықта нүктелерді белгілеп салатын болсақ ординаталар осіне қатысты жұлдызша шығады.
у х vk.com/dostykteam
y = f(x) функциясы кестемен берілген. х пен у – тура пропорционал шамалар. Функцияны формуламен жазыңыз. A) у = - 1,5х B) у = 4,5х C) у = 1,5х D) у = 3х E) у = 13х Шешуі: Тура пропорция тәсілімен шешеміз.
х = - 3
у = 4,5
у = = - 1,5х
Жауабы: у = - 1,5х
x
-3
-2
-1
0
1
2
3
у
4,5
3
1,5
0
-1,5
-3
-4,5
vk.com/dostykteam
Координаталық түзуде тжәне псандары белгіленген. Төмендегі ұйғарымдардың бұрысы қайсысы? A) n-m> 0 B) mn<0 C) -m-n> 0 D) m3 E) n3> m3 Шешуі: т ( -1; 0) - теріс дәрежелі 1-ден кіші сан
п ( 1; ) - оң дәрежелі 1-ден үлкен сан A) n – m > 0 – дұрыс B) mn < 0 – дұрыс C) – m – n > 0 – бұрыс D) m3 < n3 – дұрыс E) n3 > m3 – дұрыс Жауабы: – m – n > 0 vk.com/dostykteam Матаны жуған кезде оның ұзындығы бөлігіне , ал ені бөлігіне қысқарады. Жуғанға дейін матаның ені м болды. Егер жуып болғаннан кейін матаның ауданы 221 м болса , жуғанға дейінгі матаның ұзындығы неше метр болуы керек?
A) 288 м B) 184 м C) 284 м D) 123 м E) 315 м Шешуі: a – матаның ұзындығы b – матаның ені ⤇
= 221 a = 288 Жауабы: 288 м vk.com/dostykteam Оқушылар жол бойына араларын бірдей етіп, 37 түп ағаш отырғызды Ең шеткі екі ағаштың арасы 198 м. Жол бойындағы он бесінші ағаш тоғызыншы ағаштан неше метр қашықтықта отырғызылған?
30 м
B) 31 м
C) 33 м
D) 32 м
E) 34 м Шешуі: 37 түп ағаштың арасы 36 198 : 36 = 5,5 м 15 – 9 = 6 5,5 ∙ 6 = 31 Жауабы: 31 м
vk.com/dostykteam Квадрат пішінді жерді қоршау үшін арақашықтығы 2 м болатын бағандар тұрғызылды. Бір қабырғаға 21 баған тұрғызылған болса, барлығы неше баған тұрғызылғанын анықтаңыз
80
B) 76
C) 40
D) 82
E) 84 Шешуі: Іргелес жатқан екі қабырғасының ортасындағы бұрышта орналасқан баған ортақ, квадратта 4 ортақ бұрыш бар 21 ∙ 4 – 4 = 80 Жауабы: 80
vk.com/dostykteam 21-баған
1-баған
Шеңберге іштей сызылған дұрыс алты бұрыштың қабырғасы 2 болса, боялған бөліктің ауданын табыңыз
А) B)
C) D)
E) 2π – 3 Шешуі: дұрыс алтыбұрыш 6 теңқабырғалы үшбұрыштан тұрады, олардың қабырғасы 2-ке тең. Боялған бөлік шеңбердің сегменті болып табылады, оның ауданы сектор мен үшбұрыш аудандарының айырмасына тең. = ∙ nº = = ∙ 60º - = 2π – 3 Жауабы: 2π – 3 vk.com/dostykteam Бекзат өзінің туған күнін анасымен бір күнде атап өтеді. Қазір анасының жасы Бекзаттың жасынан 11 есе артық. Ал бүгінгі күннен бастап 36 жыл өткенде, анасының жасы ұлыныкінен 2 есе артық болады. Бекзат қазір неше жаста?
A) 6 B) 4 C) 2 D) 3 E) 5 Шешуі: х – анасының жасы у – Бекзаттың жасы ⤇ + 11у + 36 = 2у + 72 9у = 36 у = 4 Жауабы: Бекзат қазір 4 жаста vk.com/dostykteam Атасы 58 жаста, оның баласы 32 жаста, немерелері 11 жаста, 7 жаста. Неше жылдан кейін атасының жасы баласы мен немерелерінің жастарының қосындысына тең болады?
A) 3 жыл
B) 6 жыл
C) 4 жыл
D) 8 жыл
E) 6 жыл Шешуі. х жылдан кейін атасы 58 + х жаста, оның баласы 32 + х жаста, немерелері 11+ х жаста, 7 + х жаста болады: 58 + х = 32 + х + 11 + х + 7 + х 58 + х = 50 + 3х 2х = 8 х = 4 Жауабы: 4 жыл ҰБТ тапсырмаларында кездесетін осыған ұқсас есепті өздеріңізге шығаруға ұсынамыз: Шешесі 42-жасқа келгенде үлкен қызы 19, ортаншысы 11, кенжесіне 2 жас толды. Қанша уақыттан кейін шешесінің жасы үш қызының жасының қосындысына тең болады? A) 6 жылдан кейін B) 7 жылдан кейін C) 9 жылдан кейін D) 5 жылдан кейін* E) 8 жылдан кейін vk.com/dostykteam 13 жылдан кейін 4 баланың жасының қосындысы 97 болады. 7 жылдан кейін балалардың жасының қосындысы неше болады?
A) 90
B) 77
C) 73
D) 97
E) 84 Шешуі: х – балалар жасының қосындысы Уақыт әрбір бала үшін бірдей өтеді, яғни: 13 ∙ 4 + х = 97 ⤇ х = 97 – 13 ∙ 4 = 45 7 ∙ 4 + х = 7 ∙ 4 + 45 = 73 Жауабы: 73 ҰБТ тапсырмаларында кездесетін осыған ұқсас есепті өздеріңізге шығаруға ұсынамыз:
Бес адамның жастарының қосындысы 124. 6 жылдан кейін олардың жастарының қосындысы нешеге тең болатындығын табыңыз A) 148 B) 168 C) 134 D) 130* E) 154 vk.com/dostykteam Ағасы Әлішерден 3 жас үлкен, інісі Әлішерден 3 жас кіші, кіші інісі Әлішерден 3 есе кіші, әкесі Әлішерден 3 есе үлкен. Барлығының жастарының қосындысы 133-ке тең. Әлішердің жасын анықтаңыз.
A) 18 B) 16 C) 15 D) 12 E) 21 Шешуі: Әлішер х болсын. Ағасы х + 3 Інісі х – 3 Кіші інісі Әкесі 3х х + х + 3 + х – 3 + + 3х = 133 6х = 133 19х = 399 х = 21 Жауабы: 21
vk.com/dostykteam Егер 2 жыл бұрын ағасы қарындасынан 2 есе, ал 8 жыл бұрын 5 есе үлкен болса, қазір ағасы неше жаста?
A) 16 B) 21 C) 13 D) 28 E) 18 Шешуі: Ағасы – х Қарындасы – у ⤇ = 3у = 30 у = 10 х = 2 ∙10 – 2 = 18 Жауабы: 18 vk.com/dostykteam Қазір әкесі 34 жаста, баласы 11 жаста. Неше жылдан кейін әкесінің жасы баласының жасынан 2 есе артық болады?
A) 12
B) 20
C) 14
D) 16
E) 22 Шешуі: х жылдан кейін әкесінің жасы баласының жасынан 2 есе артық болады: 34 + х = 2 (11 + х) 34 + х = 22 + 2х х = 12 Жауабы: 12 vk.com/dostykteam Жанардың және оның жанұясындағы 4 адамның жастарының қосындысы 3 жылдан кейін 154 болады. 6 жылдан кейін олардың жастарының косындысы қанша болады?
A) 140 B) 160 C) 159 D) 139 E) 169 Шешуі: Жанардың жанұясындағы барлық адам саны – 5 (Жанар мен тағы 4 адам). Уақыт әрбір адам үшін бірдей өтеді, сондықтан 3 жылдан кейін десе 3 ∙ 5 = 15 жыл қосамыз. 6 жылдан кейін десе 6 ∙ 5 = 15 жыл қосамыз.