А. Байтурсынов 1-том final indd


«Сөздің өнер болатын мәнісі



Pdf көрінісі
бет164/172
Дата27.09.2023
өлшемі1,77 Mb.
#111203
түріБағдарламасы
1   ...   160   161   162   163   164   165   166   167   ...   172
«Сөздің өнер болатын мәнісі
».
Түпнұсқадағы
«Бірінші түрде тілдерде, мәселен, араб, латын, 
ионан сияқты ескі жұрттардың тілдерінде дауысты дыбыстардың 
кейбіреулері созылып, ұзын айтылады»
деген сөйлем 1991 жылғы ба-
сылымда «
1-ші түрде тілдерде дауысты дыбыстардың кейбіреулері 
созылып, айтылады
» болып, ғылыми тұжырымы толық берілмей
сөйлем қысқартылған. Ал, 1989 ж. жинақта осы мәтіндегі «
түрде
» 
сөзі
 «...түрдегі...»
деп өзгертілген. 


374
Өлең шығару.
Түпнұсқа мен 1991 жылғы жинақтағы:
«Ашуын бұған бассын», – деп, 
Жерімді саған тастадым.
«Олжа ңылып жатсын», – деп,
Елімді саған тастадым.
(«Кенесары
-
Наурызбай»)
деген үзінді 1989 ж. жинақта кездеспейді. 
Шумақ түрлері.
Түпнұсқадағы:
«Күніңмен алтын қуанбай, 
Гүліңмен жібек жуанбай. 
Жеттің де, тез өттің, жаз! 
Ағаш, шөптер қураған, 
Айдын да құрып, суалған 
Қаңқылдар қайда, қоңыр қаз» –
деген өлең жолдары 1989 жылғы жинақта түпнұсқадағыдай берілсе, 
1991 жылғы басылымда:
«Күніңмен алтын қуантпай
Гүліңмен жібек жұбантпай, 
Жеттің де тез еттің жаз! 
Ағаш шөптер қуарған
Айдын да құрып, суалған, 
Қаңқылдар қайда қоңыр қаз?!» –
болып, тармақтың орналасу реті өзгеріске ұшыраған. Өзгеріс 2003 
жылы орнына келтірілген. Біз де осы нұсқаны негізге алдық. 
Тармақ тұлғалары
.
Түпнұсқа мен 1989 ж. жинақтағы
«Тармақ 
тұлғалары»
деген тақырып атауы 1991 ж. жинақта
 «Тармақ толғау- 
лары
» болып өзгерген. 
Сондай-ақ, түпнұсқадағы: 
Балалар/, оқуға бар/ жатпа қарап/ 
Жуынып/, киініңдер/ шапшаңырақ/ 
Шақырды әтеш мана әлдеқашан/ 
Қарап тұр/ терезеден/ күн жалтырап/
деген өлең шумағы 1991 басылымда алғашқы жолының әрбір сөзінен 
кейін үтір арқылы, қалған үш тармағы таяқшасыз берілген. 1989 
жылғы басылымда бұл мәтін таяқшасыз берілген. 
Өлең ағындары. 
Түпнұсқадағы:
4
«Не себептен / / хан Кене
5
Қырғызға мұнша / / өшікті?
4
Ақ қалпақты / / қырғыздан


375
5
Қазаққа берді / / несіпті.
5
Ат мініп, қару // асынған, 
4
Бізді аяма / / кесібті
4
Есіркесең // болмай ма?
5
Жолыңда жатқан // бесікті»
(Нысанбай жырау) 
деген үзінді екі жинақта да кездеспейді.
Түпнұсқадағы:


4
«Бір қазақ // қала шықты // мата ала,


4
Тиеп ап // тері-терсек //, жегіп шана.


4
Ұрлатып // жүгін жолда //, жұрдай болып,


4
Үйіне / / қайтты байғұс / / құр қол ғана»
ХХХ // ХХХХ // ХХХХ
ХХХ // ХХХХ // ХХХХ
ХХХ // ХХХХ // ХХХХ
ХХХ // ХХХХ // ХХХХ
деген ұйқас түрлерінің 1991 жылғы басылымда өлең жолдары ғана 
берілген. 1989 жылғы жинақта өзгермеген. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   160   161   162   163   164   165   166   167   ...   172




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет