А. Байтурсынов 1-том final indd


«Сөздің өнер болатын мәнісі



Pdf көрінісі
бет164/172
Дата27.09.2023
өлшемі1,77 Mb.
#111203
түріБағдарламасы
1   ...   160   161   162   163   164   165   166   167   ...   172
Байланысты:
Байтұрсынұлы

«Сөздің өнер болатын мәнісі
».
Түпнұсқадағы
«Бірінші түрде тілдерде, мәселен, араб, латын, 
ионан сияқты ескі жұрттардың тілдерінде дауысты дыбыстардың 
кейбіреулері созылып, ұзын айтылады»
деген сөйлем 1991 жылғы ба-
сылымда «
1-ші түрде тілдерде дауысты дыбыстардың кейбіреулері 
созылып, айтылады
» болып, ғылыми тұжырымы толық берілмей, 
сөйлем қысқартылған. Ал, 1989 ж. жинақта осы мәтіндегі «
түрде
» 
сөзі
 «...түрдегі...»
деп өзгертілген. 


374
Өлең шығару.
Түпнұсқа мен 1991 жылғы жинақтағы:
«Ашуын бұған бассын», – деп, 
Жерімді саған тастадым.
«Олжа ңылып жатсын», – деп,
Елімді саған тастадым.
(«Кенесары
-
Наурызбай»)
деген үзінді 1989 ж. жинақта кездеспейді. 
Шумақ түрлері.
Түпнұсқадағы:
«Күніңмен алтын қуанбай, 
Гүліңмен жібек жуанбай. 
Жеттің де, тез өттің, жаз! 
Ағаш, шөптер қураған, 
Айдын да құрып, суалған 
Қаңқылдар қайда, қоңыр қаз» –
деген өлең жолдары 1989 жылғы жинақта түпнұсқадағыдай берілсе, 
1991 жылғы басылымда:
«Күніңмен алтын қуантпай, 
Гүліңмен жібек жұбантпай, 
Жеттің де тез еттің жаз! 
Ағаш шөптер қуарған, 
Айдын да құрып, суалған, 
Қаңқылдар қайда қоңыр қаз?!» –
болып, тармақтың орналасу реті өзгеріске ұшыраған. Өзгеріс 2003 
жылы орнына келтірілген. Біз де осы нұсқаны негізге алдық. 
Тармақ тұлғалары
.
Түпнұсқа мен 1989 ж. жинақтағы
«Тармақ 
тұлғалары»
деген тақырып атауы 1991 ж. жинақта
 «Тармақ толғау- 
лары
» болып өзгерген. 
Сондай-ақ, түпнұсқадағы: 
Балалар/, оқуға бар/ жатпа қарап/ 
Жуынып/, киініңдер/ шапшаңырақ/ 
Шақырды әтеш мана әлдеқашан/ 
Қарап тұр/ терезеден/ күн жалтырап/
деген өлең шумағы 1991 басылымда алғашқы жолының әрбір сөзінен 
кейін үтір арқылы, қалған үш тармағы таяқшасыз берілген. 1989 
жылғы басылымда бұл мәтін таяқшасыз берілген. 
Өлең ағындары. 
Түпнұсқадағы:
4
«Не себептен / / хан Кене
5
Қырғызға мұнша / / өшікті?
4
Ақ қалпақты / / қырғыздан


375
5
Қазаққа берді / / несіпті.
5
Ат мініп, қару // асынған, 
4
Бізді аяма / / кесібті
4
Есіркесең // болмай ма?
5
Жолыңда жатқан // бесікті»
(Нысанбай жырау) 
деген үзінді екі жинақта да кездеспейді.
Түпнұсқадағы:


4
«Бір қазақ // қала шықты // мата ала,


4
Тиеп ап // тері-терсек //, жегіп шана.


4
Ұрлатып // жүгін жолда //, жұрдай болып,


4
Үйіне / / қайтты байғұс / / құр қол ғана»
ХХХ // ХХХХ // ХХХХ
ХХХ // ХХХХ // ХХХХ
ХХХ // ХХХХ // ХХХХ
ХХХ // ХХХХ // ХХХХ
деген ұйқас түрлерінің 1991 жылғы басылымда өлең жолдары ғана 
берілген. 1989 жылғы жинақта өзгермеген. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   160   161   162   163   164   165   166   167   ...   172




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет