Пайдаланылатын әдебиеттер:
1 «Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы» Қазақстан Республикасының
2002 жылғы 8 тамыздағы № 345 II Заңы.
2 Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2020-2025 жылдарға
арналған мемлекеттік бағдарламасы (Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2019 жылғы 27
желтоқсандағы № 988 қаулысы).
3 «Коронавирустық инфекцияның таралуына байланысты шектеу шаралары кезеңінде
мектепке дейінгі ұйымдар мен мектепалды даярлық сыныптарында ұйымдастырылған оқу
қызметтерін ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсынымдар» Қазақстан Республикасы Білім
және ғылым министрінің 2020жылғы 13 тамыздағы № 345 бұйрығы.
Касымжанова Ж.М
Қарқаралы қаласы, әдістемелік кабинеті КММ
Абзал М.Е.
Қарқаралы қаласы, «Жас терек» КМҚК бөбекжайы
Робототехникамен ІТ-технологиялар платформасын
пайдалана отырып, мектеп жасына дейінгі
балалардың ғылыми-зерттеу қызметін дамыту
Қазіргі заман балалары белсенді ақпараттандыру, компьютерлендіру және робот
жасау дәуірінде өмір сүреді. Техникалық жетістіктер адам өмірінің барлық салаларына
тезірек еніп, балалардың заманауи техникаға деген қызығушылығын оятады. Техникалық
нысандар бізді барлық жерде, тұрмыстық техника мен аппараттар, ойыншықтар, көлік,
құрылыс және басқа да машиналар түрінде қоршайды. Кішкентай кезінен бастап балалар
қозғалатын ойыншықтарға қызығушылық танытады. Мектепке дейінгі жаста олар оның
қалай жұмыс істейтінін түсінуге тырысады. Қазіргі кезеңде мектепке дейінгі жаста
балаларды техникалық объектілер құрылымының негіздерімен таныстыру мүмкіндігі пайда
болды. Іс-әрекетке бағытталған тәсіл алдыңғы қатарда: проблемалар мен міндеттердің
шешімін өз бетінше іздеуге, баланың өз бетінше міндеттер қою қабілетін дамытуға, оларды
шешу жолдарын жобалауға, олардың жетістіктерін бақылауға және бағалауға бағытталған
ілім. Ол үшін моторлы LEGO модельдері және қарапайым бағдарламалау қолданылады.
LEGO модельдері баланы сұрақтар қоюға шақыратын және күнделікті өмірдегі мәселелерді
шешуге арналған құралдарды ұсынатын практикалық, "ойлау" жаттығуларының шешімін
ұсынады. Робототехника автоматтандырылған техникалық жүйелерді құрумен айналысатын
қолданбалы ғылым болып табылады. Работотехника (ЛЕГОТЕКА) балалардың тек
31
логикалық ойлау қабілеті жетіліп қана қоймай, сонымен қатар балалардың танымдық
қабілеттерінің дамуына зор ықпал етеді айқын. Атап айтқанда: ІТ технологиялрмен
қолдануды үйрене отырып, математикалық, алгоритмдік жалпы қабілеттері мен электронды
сызбаларды түсіну, өз ойын нақты және дұрыс жеткізу, проблемаларды түрлі жолдармен
шешу, топпен жұмыс жасау секілді басқа да ғылыми-зерттеушілік біліктіліктерін де
дамытады. Нәтижесінде келешекте балалар өз жобаларын жүзеге асыру мүмкіндігіне ие
болады.
Тәрбиеленушілер сұрақтар қойып, мәселелерді шешеді. Бұл материал балаларға білуі
керек нәрсенің бәрін бермейді. Керісінше, олар білгендері туралы ойланады және әлі
игерілмеген сәттерді зерттейді. Сонымен қатар, балалар ақпараттық-коммуникациялық
технологияларды меңгереді.
Робототехника
арқылы
мектеп
жасына
дейінгі
балаларда
техникалық
шығармашылықты дамыту және ғылыми-техникалық кәсіби бағдарлауды қалыптастыру
дағдысы дамиды. Қойылған мақсатқа қол жеткізу мынадай міндеттерді шешуді көздейді:
1. Робототехника, оның адам өміріндегі маңызы, техникалық құралдарды ойлап табумен
және өндірумен байланысты мамандықтар туралы алғашқы идеяларды қалыптастыру.
2. Ғылыми-техникалық шығармашылыққа баулу: техникалық тапсырма қою, қажетті
ақпаратты жинау және зерделеу, мәселенің нақты шешімін табу және өзінің шығармашылық
идеясын материалдық тұрғыдан жүзеге асыру қабілетін дамыту.
3. Өнімді (жобалау) қызметті дамыту: балалардың робототехникалық құралдарды құрастыру
мен бағдарламалаудың негізгі әдістерін игеруін қамтамасыз ету, алынған деректерді талдау
және көрсету қабілетін дамыту.
4. Өз өмірінің қауіпсіздік негіздерін қалыптастыру: робототехникалық модельдерді жобалау
үшін қажетті компьютермен, материалдармен және бөлшектермен жұмыс істеу кезінде
қауіпсіз мінез-құлық ережелері туралы түсінік қалыптастыру.
5. Өз еңбегіне, басқа адамдардың еңбегіне және оның нәтижелеріне құндылық қатынасын
тәрбиелеу. Ынтымақтастық дағдыларын қалыптастыру: ұжымда, командада, шағын топта
(жұпта) жұмыс істеу.
Өз қолыңызбен ойыншықтарды схема бойынша немесе күн сайын өз дизайныңызбен
жасау – кез-келген баланың арманы. Және оны заманауи дизайнерлермен бірге жүзеге асыру
оңай. Сондықтан, бізде жеке тәжербиемізде балабақша бойынша ересек топтарында
робототека жобасын бірнеше жылдан бері қолданып келе жатырмыз. Жаңа материалда
бағдарламалау дағдыларынсыз 12 түрлі ойыншық үлгісін жасауға мүмкіндік беретін Uaro
робототехникасы туралы айтсақ... UARO-робототехника мен интерактивті бағдарламалауды
біріктіретін балабақша мен бастауыш мектепке арналған инновациялық дизайнерлер. 4-7
жастағы балаларға жарамды және жануарлардың, заттардың және көліктің әртүрлі үлгілерін
жобалауды қамтиды, пластикалық болттар мен бұрағыштармен жалғанған жарқын
бөлшектер, Lego Duplo кірпіштерін бекітуге арналған бөлшектер бар, арнайы өріске
орналастырылған түрлі-түсті текшелермен бағдарламалау, бағдарламалауға арналған uaro
мобильді қосымшасы, жиынтықта электр қозғалтқышы, LED дисплей, әуен ойнатқышы,
қозғалыс сенсоры (инфрақызыл), қосқыш бар балалар мен педагогтерге арналған сабақтары
бар тегін дәптерлер және құрастыру схемалары қамтылған. Сол себептен балалармен дәл
осы Lego-мен айналысуға шешімге келдік. Бөлшектерден 12 түрлі роботты құрастырылады,
соның ішінде: кран, әткеншек, Робот, машина, жираф, көбелек, бақа және т.б;
Схема бойынша 12 роботтан басқа, балалар роботтың жеке моделін жинап, онымен бірге
көрмелерге, білім беру мекемелері арасындағы робототехника жарыстарына қатысып ,
тәжірибие алмаса отырып жүлделі орнындарды иеленген. Сондай-ақ легоның қарапайым
түрлері де бастапқы кезеңдерде қолданылады, атап айтсам Lego education және Learning
Resources конструкторы. Конструктор элементтері Lego-мен үйлесімді және FGOS-қа толық
сәйкес келеді. Жинақтар педагог жұмысын жеңілдететін егжей-тегжейлі схемалар мен
құрастыру нұсқауларын қамтиды. Аталмыш жобаны жүргізу барысында баланың
робототехника туралы алғашқы білімі мен қарапайым идеялары пайда болады, бала робот
32
модельдерін дербес жасайды, бала өзінің білімі мен дағдыларына сүйене отырып, өзінің
шығармашылық-техникалық шешімдерін қабылдауға қабілетті болаалады, бала ойларды
нақты логикалық дәйектілікпен жеткізе алады, өз көзқарасын қорғай алады, жағдайды талдай
алады және логикалық пайымдау арқылы сұрақтарға өз бетінше жауап таба ала отырып,
командада жұмыс істей алып міндеттерді тиімді бөле алады.
Достарыңызбен бөлісу: |