А. Д. Бугубаева (жауапты редактор)

167 
Г.Т.Исагулова, К.Б.Калимжанова 
Қарағанды қаласы, «Айсұлу» КМҚК бөбекжайы
 
МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ БІЛІМ БЕРУ ҰЙЫМЫ ПЕДАГОГТЕРІНІҢ 
АҚПАРАТТЫҚ-КОММУНИКАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ҚОЛДАНУЫ 
Қазіргі қоғамның дамуы ғылыми-техникалық прогреспен тығыз байланысты. Осыған 
орай Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңында білім беру жүйесінің басты 
міндетінің бірі ретінде оқытудың жаңа технологияларын енгізу, білім беруді 
ақпараттандыру, халықаралық ғаламдық коммуникациялық желілерге шығу қажеттілігі 
туралы айтылған. Бұл міндеттерді шешу үшін әр педагог жаңарысқа қарсы тұрмай, заман 
талабына сай қазіргі технологияларды өз қызметінде ұтымды пайдалана білуі тиіс [1]. Себебі 
ақпараттық-коммуникациялық технологиялар адам өмірінің барлық салаларына мықтап 
енуде, бұл өз кезегінде мектепке дейінгі мекемелердің тәрбиелеу-білім беру процесіне де 
әсер етпей қоймайды. Ақпараттық -коммуникативтік технологияларды енгізудің басты 
мақсаты білім беру мекемесінің бірыңғай ақпараттық кеңістігін, білім беру процесінің 
барлық қатысушылары: әкімшілік, педагогтар, балалар және олардың ата-аналары қатысатын 
және ақпараттық деңгейде байланысатын жүйені құру болып табылады. 
Ақпараттық -коммуникативтік технологиялардың құралдары педагогқа тәрбиелеу-білім 
беру процесін қолдау формаларын әртараптандыруға, тәрбиеленушілердің ата-аналарымен 
жұмыс сапасын арттыруға, сондай-ақ осы технологияларды меңгеруге көмектеседі.
Отбасы мен балабақша ынтымақтастығын ұйымдастыру мектепке дейінгі білім беру 
ұйымына біртұтас тәрбиелеу-білім беру кеңістігін құруға көмектесуге тырысады. Ал осы 
тәрбиелеу-білім беру кеңістігін құруда қазырғы таңда ақпараттық және коммуникациялық 
технологиялардың көмегі зор деп атап өтуге болады. Педагогтарға аталған технологияларды 
пайдалану нақты тәрбиелеу- білім беру міндеттерін шешуге, мектеп жасына дейінгі 
балалардың танымдық белсенділігі мен мотивациясын арттыруға көмектеседі. 
Мектепке дейінгі білім беруде ақпараттық-коммуникациялық технологияларды 
қолдану ақпараттық қоғамның қарқынды дамуымен, мультимедиялық технологиялардың, 
электрондық ақпараттық ресурстардың таралуымен байланысты. АКТ қарым-қатынас, 
тәрбиелеу-білім беру, әлеуметтік кеңістікті интеграциялау құралы ретінде пайдалануға 
мүмкіндік береді. 
Педагогика ғылымында «ақпараттық-коммуникациялық технологиялар» терминін 
анықтауда көптеген тәсілдер бар. Педагогикалық тұрмыстық сөздікке сәйкес, ақпараттық-
коммуникациялық технологиялар - бұл жаңа сапа (ақпараттық өнім) туралы ақпарат алу үшін 
ақпараттық деректерді түрлендірудің құралдары мен әдістерінің жиынтығы деп анықталады 
[2]. 
Мектеп жасына дейінгі балаларға білім беру әдістерін білім көзі мен танымдық іс-
әрекеттің сипаты бойынша бөлуге болатындығы белгілі. Мектеп жасына дейінгі балаларға 
білім көзі бойынша білім беру әдістері ретінде демонстрация әдісін, иллюстрация әдісін, 
жаттығуларды қолдануды ұсынуға болады. Демонстрация әдісін мектеп жасына дейінгі 
балалар зерттеу мақсатында зерттелетін объектілерді, құбылыстарды, процестерді 
визуализациялау үшін қолдану керек. Иллюстрация әдісі объектілерді, процестерді, 
құбылыстарды олардың таңбалық бейнесінде (фотосуреттер, суреттер) көрсетуді қамтиды. 
Ал практикалық әдістерге дағдыларды қалыптастыруға бағытталған жаттығулар жатады. 
Жаттығулар сөйлеуді, зейінді, есте сақтауды, танымдық қабілеттерді, жеке қасиеттерді 
дамытуға және оларды қолдану дағдыларын дамытуға ықпал етеді, мысалы, жаттығулар 
ретінде Paint графикалық редакторында сурет салу және редакциялау тапсырмаларын беруге 
болады.

168 
Мектеп жасына дейінгі балаларды тәрбиелеу-білім беруде мультимедиялық 
бағдарламалық жасақтаманы, балаларға арналған электронды презентацияларды, 
дидактикалық 
ойындарды, 
мультимедиялық 
ақпарат 
базасы 
бар 
электронды 
энциклопедияларды, компьютерлік ойындарды қолдануға болады [3]. 
Тәрбиеші презентациялар жасау үшін Microsoft PowerPoint бағдарламасын, оларды 
көрнекі және дидактикалық материал ретінде пайдалану үшін слайд-шоуларды қолдана 
алады. Презентацияларды дайындау үшін презентация жанрын анықтау, мазмұнын таңдау, 
слайдтың орналасуын жасау қажет: слайдқа тақырып, мәтін, суреттер енгізу, слайдтың 
фонын жасау, мәтіннің, суреттердің анимациясын конфигурациялау. Презентация 
интерактивті, 3D форматында болса, балаларға өте қызықты, тартымды болады.
PowerPoint бағдарламасында дидактикалық ойын құру үшін тәрбиеші: 
1. Мектеп жасына дейінгі балалар үшін түсінікті ережелер мен ойынның қызықты 
сюжетін әзірлеу (зерттелетін материалдың мазмұнын таңдау, жұмыс режимін таңдау 
мүмкіндігін қамтамасыз ету). 
2. Әрекет алгоритмі сипатталуы керек (барлық әрекеттерді көрсеткілермен, тартымды 
белгішелермен, бөлектеумен, объектінің көлемін ұлғайтумен көрсету қажет. Бұл балаға 
қажетті объектіге назар аударуға, іс-әрекет тәртібін есте сақтауға мүмкіндік береді). 
3. Ойынның мақсаты мен міндеттерін анықтау қажет. 
4. Ұйымдастырылған іс-әрекет мәселесін шешуге бағытталған дидактикалық ойын 
барысында мектеп жасына дейінгі баланың әрекеттерін анықтаған жөн. 
5. Ойын мотивациясының анық болуы тиіс (біз не істейміз, кім үшін және не үшін). 
6. Мектеп жасына дейінгі балаларға тапсырманы орындау тәсілін көрсету керек (мұны 
қалай жасау керек). 
Ойынды қайталағысы келетін ойын ережелерін жақсы меңгерген балаға ойынның 
басталу слайдына өту мүмкіндігі берілуі керек. 
Заманауи ақпараттық технологияларды сауатты пайдалану балалардың танымдық 
қызығушылықтарын едәуір арттыруға мүмкіндік береді. Көз тартарлық түстер, қозғалыстар 
және дыбыстармен сүйемелденуі баланың зейінін аудартады. Бұл олардың қабілеттерін 
кеңінен ашуға, ақыл-ой белсенділігін арттыруға ықпал етеді. 
Біздің балабақша педагогтары да ақпараттық технологияларды өз тәжірибелерінде 
белсенді қолдануда деп сеніммен айтуға болады. Оған дәлел ретінде инстаграм парақшасын, 
балабақшаның ресми сайтын атауға болады. Балабақшамыздың инстаграм парақшасы 
арқылы ата-аналар балабақшаның күнделікті тыныс тіршілігімен танысып, ондағы болып 
жатқан барлық тәрбиелеу-білім беру процестеріне байланысты жұмыстармен ақпараттанып 
отырады. Сонымен қатар біз ақпараттық технологияларды қолдану арқылы ата-аналармен 
ақпараттық, кеңес берушілік виртуалдық жүздесулерді ұйымдастырып отырамыз. Әрине бұл 
бетпе-бет жүздесулерді алмастырмаса да, ата-аналарға жұмыстан үнемі сұрана беру 
ыңғайсыздығын тудырмас үшін, қолайлы ақпарат алу көзі болып табылады. Балабақша 
әкімшілігі тарапынан ұдайы ана-аналардың пікірлерімен санасу, ақпарат алмасу мақсатында 
google платформасында еркін сауалнамалар ұйымдастырылып тұрады. Ондай сауалнаманың 
мақсаты белгілі бір ата-ана тарапынан ұсыныс туындап жатса,оны ескеру және жүзеге асыру 
мақсатында жүзеге асады. Сондай-ақ бала тәрбиесіне байланысты жас отбасыларға арнайы 
кеңес беру мақсатында әртүрлі ақпараттық кештер ұйымдастырылады. Ол кештер 
ұйымдастырылып отырған жұмыс бағыты бойынша презентациялар арқылы өткізіледі. 
Осының барлығы ата-аналарды балабақшамен серіктестік қарым-қатынасқа тарту. Ата-
аналардың педагогикалық мәдениетін арттыру болып табылады. Себебі бала тәрбиесінде 
отбасы мен білім беру ұйымы бірлесе отырып ынтымақтастыққа жұмыс жасаса тиімді 
болары анық.
Сонымен, ақпараттық-коммуникациялық технологиялар мектеп жасына дейінгі 
балаларды тәрбиелеу мен оқытуда оң нәтиже бере ме деген сауалға әрине деп жауап беруге 
болады. Әрине, АКТ-ны болашақ ұрпақтың физиологиялық және психологиялық тұрғыдан 
қалыптасуына зиян келтірмейтіндей, МДҰ қызметіндегі тәрбиелеу-білім беру процесінде 

169 
ұтымды қолданған абзал. Себебі қоғамның ақпараттандырылуы бұл бүгінгі күн талабы 
екенін ұмытпауымыз керек.

жүктеу/скачать 7,01 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: