А. Ж. Сағындықова, О. Н. Ефимова, И. В. Казанина,О. П. Живаева ауыл шаруашылығында жарықтандыру және сәулелендіру жабдығЫ



Pdf көрінісі
бет6/32
Дата26.12.2023
өлшемі2,18 Mb.
#144438
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   32
Жарық шамалары жүйесі 
Жарық ағыны 
Ф

лм 
Жарық күші 
I
v
кд 
Жарықтық 
M
v
лм/м

Жарықтық 
L
v
кд/м
2
Жарықтандыру 
E
v
лк 
Жарық экспозициясы 
H
v
лк·с 
Фотосинтетикалық шамалар жүйесі 
Фотосинтез ағыны 
Ф
Ф 
фт 
Фотосинтетикалық сәулеленудің күші 
I
Ф
фт/ср
Фотосинтетикалық сәулелену 
M
Ф
фт/м
2
Фотосинтетикалық экспозиция 
H
Ф
фт·ч/м
2
Өмірлік шамалар жүйесі 
Өмірлік ағын 
Ф

вит 
Өмірлік сәулелену күші 
I
B
вит/ср
Виталді сәуле 
M
B
вит/м
2
Виталдісәулелендіру 
E
B
вит/м
2
Виталдіэкспозициясы 
H
B
вит·ч/м
2
Бактерицидтік шамалар жүйесі 
Бактерицидті ағын 
Ф
Б 
бк 
Бактерицидтік сәулеленудің күші 
I
Б
бк/ср
Бактерицидтік сәулелену 
M
Б
бк/м
2
Бактерицидтік сәулелену 
E
Б
бк/м
2
Бактерицидтік экспозиция 
H
Б
бк·ч/м
2
Бірдей әріптермен белгіленген шамаларды ажырату үшін жарық 
техникасында индекстер қолданылады: е — Жарық үшін, V — Жарық үшін, ф 
— фотосинтез үшін, в — өмірлік үшін; б — бактерицидтік үшін. 
Жарық шамалары жүйесінде көзге әсер ететін ФV тиімді жарық 
ағынының бірлігі үшін люмен (лм) қабылданады. Толқын ұзындығы 550 нм-ге 
тең біртекті сәулелену кезінде 1 лм = 1/683 Вт. Басқа 1 лм толқын 
ұзындығында 1/683 Вт қуат тең болмайды 
Тағы бір анықтама бар: 
люмен
бұл платинаның қатаю 
температурасында (2042 К) ауданы 0,5305 мм
2
болатын қара денемен 
шығарылатын ағын. Қарапайым түрде, мүлдем қара-бұл біркелкі және бір 
бағытта сәуле шығаратын дене, бірақ ол кіретін сәулелерді сіңіреді, яғни 
шағылысу қабілеті жоқ. 
Келесі мысалдар люменнің мағынасы туралы кейбір түсінік бере алады. 


10 
Жазда ашық Аспанмен жер бетінің 1 м
2
-ге түсетін ФV жарық ағыны 100 
000 лм-ге жетеді; 100 Вт, 220 В кернеуі бар қыздыру шамының жарық ағыны 
1000 лм құрайды; қалта шамының жарық ағыны шамамен 6 лм құрайды. 
ФV жарық ағыны туралы да айтуға болады, бұл дене (кеңістік) 
бұрышындағы жарық күшінің IV туындысы ω: 
, (1.8) 
мұндағы Ф
V
-қарапайым жарық ағыны, лм;
I
V
-жарық күші, кд (кандела);

-элементар кеңістіктік бұрыш, ср (стерадиан). 
Жарық күші 
I
V
-жарық ағынының кеңістіктік тығыздығы, яғни 
Ф
V
жарық 
ағынының дене бұрышының ω мәніне қатынасы, онда ол біркелкі бөлінеді: 
(1.9) 
Көрінетін сәулелену күшінің бірлігі-
кандела
; 1кд=1 лм/1 ср 
Стерадиан (ср) — сфераның (шардың) ортасында шыңы бар және сфера 
радиусының квадратына тең ауданы бар сфера учаскесіне сүйенетін қатты 
бұрыш. 
Есептеулерде қолданылатын тағы бір анықтама: кандела — бұл 
платинаның қатаю температурасында абсолютті қара дененің 1 м
2
-ден 
шығарылатын жарық күшінің 1/60 бөлігі. 
Жарықтық MV
-
ФV
жарық ағынының 
Sп
жарқыраған бетінің ауданына 
қатынасына тең, бетінен шығарылатын жарық ағынының беттік тығыздығы: 
. (1.10) 
Жарықтылық бірлігі-
бір шаршы метрге люмен
(лм/м
2

L
V
жарықтығы
-берілген бағыттағы жарық күшінің беттік тығыздығы, 
жарық күшінің I
V
-нің сол бағытқа перпендикуляр жазықтыққа жарық бетінің 
проекциялау ауданына қатынасына тең. 
, (1.11) 
мұндағы 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   32




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет