А. Ж. Сағындықова, О. Н. Ефимова, И. В. Казанина,О. П. Живаева ауыл шаруашылығында жарықтандыру және сәулелендіру жабдығЫ

60 
а–ОТ–400 – МИ; б–ОТ–400 – МЕ; в–ОТ–1000 – МЕ; г-ОСП 03-750-001; 
д-ГСП26-400-001 (ГСП26–1000–001); е – РСП15–2000–01; ж – бір жақты әсер ететін 
"Светотрон" 020П сәулелейтін арматура; з – ОГС 01 "Фотос–4"; и – ЖСП18-400 
6.1 сурет - Жылыжай сәулелендіру қондырғыларының конструкциялары 
Құрылымдық белгілері бойынша сәулелендіру қондырғылары: 
1) стационарлық; 2) жылжымалы; 3) жылжымалы. 
Стационарлық 
сәулелендіру 
қондырғылары, 
әдетте, 
мынадай 
артықшылықтарға ие: 1) көздің үлкен бірлі-жарым қуаты; 2) қызмет көрсетуге 
аз шығындар; кемшіліктері: 1) үлкен белгіленген қуат; 2) үлкен бір жолғы 
күрделі шығындар. 
Жылжымалы
сәулелендіру қондырғыларының белгіленген қуаты 2 
еседен астам аз болуында артықшылығы бар; мұндай қондырғылардың 
кемшілігі неғұрлым күрделі конструкция болып табылады. 
Қозғалмалы
сәулелендіру қондырғыларының келесі артықшылығы бар-
жер бетінде сәулеленудің біркелкі таралуына байланысты өсімдіктердің 
сәулелену жағдайларын жақсарту. 
Сәулелендіргіштерді қолдану саласы: 
а) жоғары қысымды газ разрядты шамдармен (ГЛВД): 
1) Үлкен үлестік қуаттар мен сәулелену алаңдары кезінде; 
2) Үлкен масса алу мақсатында сәулелену;
б) люминесцентті шамдармен: 
1) Шағын үлестік қуаттар мен сәулелену алаңдары кезінде; 
2) Көшеттерді айдау. 
ГЛВД бар сәулелендіргіштердің артықшылықтары: 
1) Ықшамдылық (табиғи жарыққа көлеңке түсірмеңіз); 
2) Үлкен бірлік қуаты (нәтижесінде: үлкен нақты қуат, үлкен жарық 
беру); 

61 
3) Төмен қысымды газ шығаратын шамдармен салыстырғанда күрделі 
және пайдалану шығындары аз. 
ГЛВД бар сәулелендіргіштердің кемшіліктері: 
1) 
Колба зақымданған кездеУК-сәулелену (өсімдіктердің өлуі, 
бәсеңдеуі); 
2) Үлкен жылу сәулесі (суспензия биіктігін арттыру қажеттілігі).
 
 
Артықшылықтары
сәулелендіру 
құралдарын 
люминесцентті 
шамдармен: 
1)
Шамның төмен температурасы (суспензияның төмен биіктігі және 
сәулелендіргіш өсімдіктердің тәжіне орналастырылуы мүмкін). 
Төмен қысымды газ разрядты лампалары бар сәулелендіргіштердің 
кемшіліктері: 
1) Үлкен өлшемдер (көлеңкелеу), металл және материал сыйымдылығы; 
2) Шағын меншікті қуаты; 
3) Жоғары операциялық шығындар. 
6.1 кесте - Жылыжай сәулелегіштерінің түрлері мен параметрлері 
Түрі 
Қуат, Вт 
Шам түрі 
ОТ400 
400 
ДРЛФ–400 
ССПО–750–01 
750 
ДРВ–750 
ОТ1000 
1000 
ДРФ–1000 
О2ДП2000 
2000 
ДРИ–2000 
СОРТ1–10000 
10000 
ДКсТЛ–10000 
ОГС01 «Фотос» 
1000 
2000 
3500 
ДРИ–1000 
ДРИ–2000 
ДРИ–3500 
ПОУ–2 (светотрон) 
24000 
(72000) 
ДРИ–2000 
Парниктік сәулелендіргіштердің тиімділігін келесі мысалда бағалауға 
болады-E ≈ 20 Вт/м
2
ФАРаймағында сәулелену кезінде S = 230 м
3
алаңның бір 
жылыжай модуліне өсімдік көшеттерін сәулелендіру. (Орта ендіктерде 
көкөніс көшеттерін өсіру үшін Е = 25-60 Вт/м
2
және гүлді өсімдіктерді өсіру 
үшін Е = 15-30 Вт/м
2
қажет). 
Жылыжайдың 
сәулелендіру 
қондырғыларының 
тиімділігін 
салыстырмалы бағалау 6.2 кестеде келтірілген. 

62 
6.2 кесте - Жылыжай сәулелегіштерінің тиімділігін бағалау 
Сәулеленді
ру 
құралының 
түрі 
Нормалан
ған нақты 
қуат., 
Вт/м
2
Сәуле-
шылар 
саны, дана 
аспа 
биіктігі, м 
Шам түрі 
Жарық 
ағынын 
пайдалану 
коэффици
енті, % 
Тұтыну эл. 
500 сағат 
кезеңіндег
і энергия, 
кВт
⋅
ч 
ОТ–400 
220 
125 
1–1,2 
ДРЛФ–400 
55 
25 × 10
3 
РСП–15 
114 
14 
1,8–2,0 
ДРЛ–2000 
63 
14 × 10
3 
СОРТ1–
10000 
300 
7 
3,0–3,5 
ДКсТЛ–
10000 
60 
35 × 10
3 
ОГСО–
1000 
80 
18 
2,0–2,2 
ДРИ–1000 
60–80 
9 × 10
3 
ПОУ–1 
(Свето–
трон») 
70 
8 ламп 
3,5 
ДРИ–2000 
70–80 
8 × 10
3 

жүктеу/скачать 2,18 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: