А. М. Сма но ва Кө ке баева Г. К



Pdf көрінісі
бет6/38
Дата07.01.2022
өлшемі1,19 Mb.
#18969
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   38
Байланысты:
Тарихи түсініктер мен терминдер сөздігі by Кокебаева Г.К. (z-lib.org)

Ға лам дық мә се ле лер – әлем нің бар лық мем ле кет те рі мен ха лық-

та ры ның бір лес кен әре ке ті нә ти же сін де ға на ше шу ге бо ла тын 

мә се ле лер. Бұл мә се ле лер ді еле меу бү кіл адам зат өр ке ниеті не 

қа уіп  төн ді ре ді. 



Ге ге мо ния – же тек ші лік, бас шы лық жа сау, ба сым орын алу. 

Ге но цид – нә сіл дік, ұлт тық не ме се ді ни бел гі ле рі бо йын ша тұ тас 

ха лық тар ды не ме се ха лық тың же ке топ та рын қы рып-жою.



Геосая сат  –  мем ле кет тің  геог ра фия лық  ор на ла су  жағ дайы ның 

оның сырт қы саяса ты на жә не ха лы қа ра лық қа ты нас тар ға әсе-

рін си пат тайт ын тү сі нік.

Гэн ро – Жа по нияның тә жі ри бе лі қарт са яс ат кер ле рі нен құ рал ған 

им пе ра то рлардың жанын да ғы ке ңес ші ор ган. Гэн ро мү ше ле-

рі им пе ра тор ға аса ма ңыз ды саяси мә се ле лер жә не ми ни стр-

лер ка би не ті нің құ ра мы ту ра лы ке ңес тер бер ді. Соң ғы гэн ро  

Сай онд зи қайт ыс бол ған соң 1940 ж. гэн ро өмір сүр уін  тоқ тат ты. 

Ге рилья – Ис па нияда ғы жә не Ла тын Аме ри ка сын да ғы пар ти зан-

дық қоз ға лыс тың атауы.



Гом руль  –  Ир лан дия ның  Бри тан  им пе риясы  ая сын да  ав то но-

мия алу бағ дар ла ма сы, бұл бағ дар ла ма XIX ғасырдың соң ғы 

шире гін де – ХХ ғасырдың ба сын да ұсы ныл ған бо ла тын. 

Гу ге нот тар – XVI-XVII ға сыр лар да Фран цияда каль ви низм жақ-

тау шы ла ры. Гу ге нот тар дың әлеу мет тік құ ра мы – қа ла ның тө-

мен гі топ та ры, ор та ша топ та ры, ру лық дво рян дық тың бө лі гі 

(әсі ре се оң түс тік те гі), қа ла лық ма ги ст рат тар бө лі гі, кө пес тер. 

Сол түс тік Фран ция ның фео дал дық ақ сүйек те рі мен дво рян да-

ры ка то лик тік шір кеуді қол да ды. XVI  ға сыр да гу ге нот тар мен 

ка то лик тер ара сын да ғы кү рес ді ни азамт тық со ғыс қа ай нал ды 

(ұлас ты).



Гу лаг – Ке ңес Ода ғын да ғы ла герь лердің Бас бас қар ма сы. 


13

Ғы лы ми-тех ни ка лық ре во лю ция (ҒТР) – ғы лым ды ті ке лей өн дір-

гіш  күш ке,  қо ғам ның  дам уын ың  же тек ші  фак то ры на  ай нал-

ды ру не гі зін де өн дір гіш күш тер ді са па лы түр де қайта құ ру. 

Да да изм – 1916-1924 ж. Ба тыс Еуро па, не гі зі нен, фран цуз жә не 

не міс өне рін де орын ал ған мо дер нис тік ағым; да да изм нің не-

гіз гі си па ты – өнер де гі байыр ғы әдіс тер мен шарт ты лық тар ға 

на ра зы лы ғын мән сіз, ақыл ға си майт ын әдіс тер мен бей не леу. 



Де валь ва ция – ұлт тық ва лю та ның ал тын ға не ме се бас қа ел дер дің 

ва лю та сы на қа тыс ты ал ған да ғы мөл ше рін тө мен де ту. 



Дек рет – жо ғар ғы өкі мет тің бел гі лі бір мә се ле ге ар нал ған заң дық 

кү ші бар қаулы сы.



Де ма го гия    өз де рі нің  пай да кү нем дік  мақ сат та рын  іс ке  асы ру 

үшін өті рік уәде лер бе ру, шын дық ты бұр ма лау ар қы лы адам-

ға ық пал жа сау.

Де мар ка ция – нақ ты бір жер лер де мем ле кет тік ше ка ра ны бел гі-

леу.


Де ми ли тар лан ған бел деу – бір де бір мем ле кет әс ке рін ор на лас-

тыр майт ын,  бе кі ніс тер  жә не  бас қа  әс ке ри  құ ры лыс тар  сал-

майт ын жер, бұл жер де тәр тіп сақ тайт ын жә не жер гі лік ті тұр-

ғын дар дың  қа уіп сіз ді гін  қам та ма сыз  ете тін  по ли ция  не ме се 

бас қа іш кі күш тер ға на ор на ла са ала ды. 

Де мог ра фиялық  сая сат  –  ха лық тың  ұдайы  өсуі  үшін  мем ле кет 

та ра пы нан жү зе ге асы ры ла тын әкім ші лік, әлеу мет тік, эко но-

ми ка лық жә не құ қық тық ша ра лар жүйесі.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   38




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет