А. Соловьева, Б. Ибраимова



Pdf көрінісі
бет143/250
Дата23.10.2023
өлшемі3,37 Mb.
#120642
түріОқулық
1   ...   139   140   141   142   143   144   145   146   ...   250
Байланысты:
httpsokulyk.kzwp-contentbooks311311.pdf 2

қалқанша без 
тироксин
гормонын бөледі (96-сурет). Тироксин гор-
моны қалыпты түзілуі үшін ағзада йод жеткілікті болуы керек. Егер де 
ересек адам тамақпен және сумен жеткілікті мөлшерде йод алып отырма-
са, 
эндемиялық­зоб­
ауруына шалдығады.
­
Бұл
­–­
қалқанша безінің ісінуі. 
Жас балаларда йодтың жетіспеуінен 
кретинизм
ауруы пайда болады. 
Тироксин ағзадағы зат алмасудың негізгі бөлігін реттейді. Оның 
қызметіне байланысты ағзада қоректік заттар қорға жиналады (ағзаға 
қажетті нәруыздар, майлар түзіледі) немесе ыдырап энергия түзіледі.
Егер ағзада тироксин аз мөлшерде түзілетін болса, қоректік заттардың 
барлығы қорға жиналады. Соның салдарынан 
микседема
ауруы пай-
да болады. Адам семіреді. Оның дене температурасы 35°С болып, үнемі 
тоңады, күш-қуаты аз, әлсіз болып, ұйқысы келе береді. 
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Кни а
е
ста ена
иск
чите н
б аз ате н х
е
х
с
асн
иказа
инист а
б аз ани
и
науки
ес уб ики
Казахстан
т
17 
а
2019 
а
217


171
Тироксин мөлшерден көп бөлінген жағдайда қоректік заттардың өте 
көп бөлігі энергияға жұмсалады. Содан Базедов (бадырақ көз) ауруы 
пайда болады. Ауру адамның жүйке жүйесі шектен тыс қозады, жүрегі 
жиі соғып, тыныс алуы жиілейді, дене температурасы 37–38°С бола-
ды, ұйқысы қашады, арықтайды, көп тамақ жейді, бірақ жеген тамағы 
ағзаға сіңбейді. Көздің бұлшық еттеріне күш түсіп, көзі бақырайып 
кетеді. Мұндай адамдардың жүрегі және басқа да мүшелері тез ауруға 
шалдығады. Қазақстанда қалқанша безi ауруларының санын азайту мақ-
сатында йод тапшылығының алдын алуы туралы заң қабылданған.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   139   140   141   142   143   144   145   146   ...   250




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет