Биіктік ауруы

Биіктік ауруы дегеніміз не?

Биіктік ауруы (биіктіктегі гипоксия) — бұл тауларда жоғары пайда болатын деммен жұту ауасындағы оттегінің парциалды қысымының төмендеуіне байланысты, сондай-ақ ауа қысымы қалыпты атмосфералық қысымға жақын немесе сәл төмен (мысалы, параплан, дельтаплан, герметикалық емес гондоласы бар әуе шарлары, ұшақтар), мұхит деңгейінен шамамен 2000 метр және одан жоғары.

Қысқаша тоқталым!

• Белгілері бас ауруы, құсу, шаршау сезімі, ұйқы проблемалары, бас айналу
• Себептері: жоғары биіктікте оттегінің төмен мөлшері
• Түрлері: жедел тау ауруы, өкпенің биік таулы ісінуі , мидың биік таулы ісінуі, созылмалы тау ауруы
• Дифференциалды диагноз: сарқылу, вирустық инфекция, асып кету , дегидратация , улы газбен улану
• Дәрі-дәрмек: Ибупрофен, ацетазоламид , дексаметазон, оттегі терапиясы
• Қауіп факторлары: алдыңғы эпизод, белсенділіктің жоғары деңгейі, биіктіктің тез өсуі
• Асқынулар: биіктіктегі өкпе ісінуі (HAPE), мидың биіктіктегі ісінуі (HACE)

Алтын 3 ереже !

Тау ауруының алдын алудың үш "алтын ережесі":

1 – ауруының белгілерімен ешқашан көтерілмеңіз;

2 – Тау ауруы белгілері күшейсе, онда төмен түсу керек;

3 - Егер альпинист биіктікте өзін нашар сезінсе, онда басқа аурулардың айқын белгілері болмаса, оның таулы ауруы бар деп есептеп, тиісті ем жүргізу керек

Созылмалы Биіктік ауруы

Созылмалы тау ауруын 1829 жылы атақты Перу ғалымы Карлос Монх сипаттаған , сондықтан оны Монх ауруы деп те атайды. Созылмалы тау ауруы әлдеқайда аз кездеседі, 3500-4000 м биіктікте тұратын таулардың аз бөлігі онымен ауырады.

• Ол физикалық және ақыл-ой қабілетінің төмендеуімен сипатталады және орталық жүйке жүйесіндегі өзгерістер басым болады. Гипоксемияның өсуіне байланысты (қандағы оттегінің төмендеуі) айналымдағы қан көлемінің, оның өкпедегі көлемінің ұлғаюы байқалады, жүректің, бауырдың оң жақ жартысы мөлшерінің ұлғаюы байқалады. Кеуде бөшке тәрізді пішінді алады, көбінесе саусақтардың қалыңдауын ("барабан таяқшалары"), айқын цианозды байқауға болады. Науқастар созылмалы таулы аурумен жиі шағымданады жөтел, қан түкіру, ентігу, ауыру қызуының көтерілуі, қан кету пайда тағам арнада. Монх ауруының маңызды диагностикалық белгісі-жазық жерге түскеннен кейін оның толықтай жоғалуы. Созылмалы тау ауруының айқын көріністерінде жедел тау ауруы сияқты шаралар мен емдік препараттар қолданылады [

Тау ауруының даму факторлары

Тау ауруының дамуына келесі жеке факторлар әсер етеді:

адамдардың оттегінің жетіспеушілігіне жеке төзімділігі (мысалы, тау тұрғындары);

жасы (жастар гипоксияға төзбейді);

физикалық, психикалық және моральдық жағдай;

жаттығу деңгейі;

биіктікті алу жылдамдығы;

оттегі ашығуының дәрежесі мен ұзақтығы;

бұлшықет күшінің қарқындылығы;

өткен «биік» тәжірибе.

Таулы аурудың өткір түрі жоғары тауларда, әдетте 3500 м-ден астам биіктікте (бірнеше сағат ішінде) бейімделмеген адамдардың тез қозғалуымен пайда болады.клиникалық белгілері тез дамиды. Тау ауруының субакутты түрінде олар тез дамымайды және ұзаққа созылады (10 күнге дейін). Тау ауруының екі түрінің клиникалық көріністері Жалпы сәйкес келеді

• Таулы аурудың өткір түрі жоғары тауларда, әдетте 3500 м-ден астам биіктікте (бірнеше сағат ішінде) бейімделмеген адамдардың тез қозғалуымен пайда болады.клиникалық белгілері тез дамиды. Тау ауруының субакутты түрінде олар тез дамымайды және ұзаққа созылады (10 күнге дейін). Тау ауруының екі түрінің клиникалық көріністері Жалпы сәйкес келеді

Назарларыңызға рахмет!

Назарларыңызға рахмет!

жүктеу/скачать 0,92 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: