А. Соловьева, Б. Ибраимова
Тұқымқуалаушылық пен өзгергіштік – тірі ағзаларға тән ортақ қа-
жүктеу/скачать 3,37 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Барлық кептерлер бір арғытектен таралған
| Тұқымқуалаушылық пен өзгергіштік – тірі ағзаларға тән ортақ қа-
сиет. Тұқымқуалаушылық – тірі ағзалардың ата-аналарына ұқсау қабілеті (105-сурет). Яғни ататектеріне тән қасиеттерді сақтап, ол белгілерді ұрпақтарына береді. Көбею кезінде тірі ағзалардың бұл қасиеттері ДНҚ-ның бөлінуі (репликациясы) арқылы генетикалық ақпараттардың ұрпақтарына берілуін қамтамасыз етеді. Өзгергіштік – тірі ағзалардың өз ата-аналарынан ерекшелену қасиеті. Түр даралары жынысты жолмен көбейген кезде ата-аналарының белгілерін толығымен көшіріп ала алмайды. Олар ата-аналарының екеуінің де қасиеттерін өз ағзасында біріктіреді. Шынында, жыныссыз көбею кезінде де даралар ата-аналарының толық көшірмесі бола алмайды. Өзгергіштікті өлшеп, талдау жасауға болады. Ол қоршаған ортаның әртүрлі әсерінен пай- да болады. Вегетативті жолмен көбейген өсімдіктер бір жерде тіршілік еткеніне қарамастан бір-бірінен ерекшеленеді, олардың біреуі вируспен зақымданған, екіншісі зақымданбаған болуы мүмкін, үшінші біреуі көбірек қоректік заттармен қамтамасыз етіледі, төртіншісі көлеңкеде қалып қоюы мүмкін. өзгергіштіктің түрлері. Өзгергіштіктің екі түрі болады: тұқым қуалайтын және тұқым қуаламайтын. Сонымен бірге тұқым қуалаушылық үйлесімдік (комбинативтік) және мутациялық деп бөлінеді . 105-сурет. Барлық кептерлер бір арғытектен таралған Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Кни а е ста ена иск чите н б аз ате н х е х с асн иказа инист а б аз ани и науки ес уб ики Казахстан т 17 а 2019 а 217 204 Тұқым қуаламайтын модификациялық өзгергіштікте – ДНҚ молекуласындағы гендер мен хромосомалар өзгермейді. Егер арғы тегіндегі ата-аналары ірі болмаса, қорек жетіспесе ағза ешқашан да ірі болмай- ды. Бір түрге жататын суық климатта тіршілік ететін сүтқоректілердің жылы аймақтарда тіршілік ететін туыстарына қарағанда терісінің жүні қалың болады. Егер бұл жануарлардың тіршілік ортасын өзгертетін бол- са, түлеуден кейін терісінің жүні жұқарады. жүктеу/скачать 3,37 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|