Aбaй aтындaғы Қaзaқ ұлттық педaгогикaлық универcитеті

 
37 
 
концептуалдаудың  ерекше  амал-тәсілдерін  талап  етеді.  Атап  айтқанда,  үй 
қасиетінің  репрезентациясы  жоғары  стильдік  сипатта  беріліп,  ғажайып 
идеясы  мен  ерекше  бір  құндылықпен  байланысты  бірқатар  эмоционалды-
экспрессивтік тілдік бірліктер арқылы концептуалданады.  
«Houses»  тілдік  бірлігі  «abodes»  жоғары  мағынадағы  атауға  ие  болып 
келеді.  Су  астындағы  үйдің  қабырғалары  маржан  және  кәріптастармен:  the 
walls  of our  abodes  are  encrusted  with  coral  and  amber the  walls  of our  abodes 
are  encrusted  with  coral  and  amber  -  Біздің  монологтардың  қабырғалары 
маржан  мен  кәріптаспен  қапталған,  көмкерілген.  безендірілген;  сан  алуан 
түрлі-түсті жалбыздармен:  entwined with sea-flowers of every hue - кез-келген 
түсті теңіз гүлдерімен көмкерілген, сәнделген; үйдің едені інжу тастармен:  
the  floors  are  all  strewn  with  pearls  -    қапталған.  Үйдің  шатырындағы  гауһар 
тастарының  жарығы:  the  roof  sparkles  with  diamonds  and  other  gems  of  such 
brightness соншалықты керемет мұхитты ең бір терең тұсының өзінде де жер 
бетіндегі күндіздей жап-жарық болып кетеді: their rays make our deep grottos 
in the ocean hillsides as light as day.  
Осымен  байланысты  келесі  эпитеттер  су  асты  әлемінің  ғажайып 
әдемілігі  мен  әсемдігін  білдіреді:  glittering,  gold,  soft  and  sweet,  beautiful  - 
жарқыраған,  алтын,  жұмсақ  және  тәтті,  әдемі
  (көзге  көрінетін  сипаттамалар). 
Мұхитты  тереңінен  ерекше  бір  дыбыстар  естіледі,  олар  ғажайып  мекеннің 
дыбыстық, есту арқылы берілетін сипаттамалар: ...he heard a sea-weedy sort of 
song; the flute-like melody of the merrymaid’s voice -
 
ол балдырлар әнін естіді; 
періште  дыбыстық  әуен  сияқты.  Су  айдыны  –  шекара  болып  саналады. 
Ағын  немесе  теңіз  бейнесіндегі  су  еңсерілмейтін  кедергі  мағынасында 
қолданылады.  Ағылшын  ертегілерінде көп  жағдайда  су  айдыны  өзінің  және 
өзгенің кеңістігі арасындағы шекара қызметін атқарады.  
«The Lady of Llyn y Fan Fach» - «Леди Лилин мен Фан Фах» ертегісінде 
жас  жігіт  көл  қызын  жер  мен  су  шекарасында  күтіп  отырады:  «So,  the  next 
day, long before first light Gronw was walking along the water margin of the lake 
with  the  half-baked  bread  held  in  his hand, staring  fixedly  into  smooth  waters»  - 
«Келесі  күні,  Грону  алғашқы  жарықтан  бұрын,  көлдің  жағасында  жүріп, 
қолында  жартылай  пісірілген  нан  ұстап,  тегіс  суларға  көз  тастады».  Бұл 
шекарадан  аттап  өту  «өзінің»  кеңістігінен  «өзгеге»  түсу  дегенді  білдіреді: 
«Then  they  came  to  a  stream  of  water  as  clear  as  crystal,  which  ran  across  the 
lane. It was, however, very dark, and Cherry paused to see how she should cross 
the  river”»  («Cherry  of  Zennor»)  –  «
 
Содан  кейін  олар  аллеяның  бойымен 
мөлдір кристалл сияқты өзенге қарай беттеді. Алайда, өте қараңғы болды, ал 
Шери өзеннен қалай өту  керектігін  көруді  тоқтатты  (« Зеннордың  шиесі  »). 
Бұл  ретте  «cross»  -  «тоғысу»  етістігінің  семантикасы  қозғалыс  мағынасын 
айқындайды: «to pass from one side to the other» - «бір жағынан екінші жағына 
өтіңіз».  Яғни  бір  жақтан  екінші  бір  жаққа  өту  мағынасын  білдіреді.  Ал 
метафоралық  мағынасы  –  шекарадан  асып,  «өзінің»  кеңістігінен  «өзге» 
кеңістікке өту дегенді айқындайды.  

 
38 
 
Су  ағынынан  өту  түсініксіз  дыбыстардан  қорқыныш  сезімінен  арылу, 
құтылу деп түсініледі: «Gradually the sounds grew fainter as he speeded along, 

жүктеу/скачать 1,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: