Қабылдаған:Қайырбекова А.Қ. Тапсырған: Амангелдіқызы А



бет11/13
Дата16.02.2022
өлшемі2,42 Mb.
#25662
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13
Байланысты:
Амангелдіқызы А. Рухани жаңғыру

Бейбіт Қойшыбаев: Ең алдымен біз «жаңару» мен «жаңғыру» деген ұғымдардың өзін дұрыстап түсініп алуымыз керек.Жаңғыру дегеніміз түлеу деген сөз, «ренессанс», «возрождение».Ал модернизация-жаңару.Осы сөздерді орынды қолданбай жүрген сияқтымыз. Өйткені,Елбасы мақаласында сананы жаңарту, заманға бейімделу жайында айтылады.Яғни, менің ойымша,жоқ нәрсені жаса деп отырған жоқ,бұрыннан барды заманға лайықтап жаңарту керек.

Елбасы осы мақаласында таяу жылдарда орыналуға міндетті бірнеше жобаларды ұсынған болатын.Олардың алдыңғы орынында қазақ тілін латын әліпбиіне көшіру керектігін айтқан болатын. «Қазақ тілін біртіндеп латын әліпбиіне көшіру жұмыстарын бастау керекпіз.Қазақ тілінің әліпбиі тым тереңнен тамыр тартатынын білесіздер.VI-VII ғасырлар-ерте орта ғасыр кезеңі.Бұл уақытта Еуразия құрлығында ғылымға «Орхон-Енисей жазулары»деген атаумен танылған көне түркілердің руникалық жазуы пайда болып,қолданылды. V-XV ғасырларда түркі тілі Еуразия құрлығының аса ауқымды бөлігінде ұлтаралық қатынас тілі болды.Мәселен,Алтын Орданың бүкіл ресми құжаттары мен халықаралық хат хабарлары негізінен ортағасырлық түркі тілінде жазылып келді.Халқымыз Ислам дінін қабылдаған соң руникалық жазулар біртіндеп ысырылып,араб тілі мен араб әліпбиі тарала бастады.1929 жылы 7тамыда КСРО Халық Комиссарлары Кеңесінің Президиумы латындандырылған- «Біртұтас түркі алфавитін» енгізу туралы қаулы қабылдады.Латын әліпбиінің негізінде жасалған жазу үлгісі 1929жылдан 1940 жылға дейін қолданылып,кейін кириллицаға ауыстырылды.1940жылғы 13қарашада «Қазақ жазуын латындандырылған әліпбиден орыс графикасы негіздегі жаңа әліпбиге көшіру туралы» заң қабылданды.Осылайша,қазақ тілінің әліпбиін өзгерту тарихы негізінен нақты саяси себептерменайқындалып келді.»



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет