Қабылдау туралы жалпы түсінік Қабылдау мен қызметтің дамуы 5

4. Ес түрлері

• 
  1) Қозғалыс есі - еңбек әрекетіне байланысты қимыл-қозғалыстарды есте қалдырып, оны қайта жаңғырту есі;
  
• 
  2) Сезімдік ес - бұл адамның басынан өткізген сезімдерін есте қалдыру;
  
• 
  3) Бейнелі ес - заттар мен құбылыстардың қасиеттерінің нақты бейнесін есте қалдырып және қайта жаңғырту;
  
• 
  4) Сөз логикалық ес - бұл адамның ойыныңтүрлі формаларын есте қалдыруды айтамыз.
  

• 
  1) Ырықты ес – түрлі мәліметтерді есте сақтауға саналы мақсаттың қойылуы;
  
• 
  2) Ырықсыз ес – адамның мақсат қоймай материалды есте сақтауы.
  

• 
  1) Қысқа мерзімді есте қалдыру;
  
• 
  2) Ұзақ мерзімді есте қалдыру (ұзақ мерзімді ес);
  
• 
  3) Оперативті ес - өзімізге керекті материалдарды дер кезінде еске түсіру, есте сақтау және қайта жаңғыртуды айтамыз.
  

• 
  1) Қысқа мерзімді есте қалдыру;
  
• 
  2) Ұзақ мерзімді есте қалдыру;
  
• 
  3) Оперативті есте қалдыру;
  
• 
  4) Ырықты есте қалдыру. Жаттау - ырықты есте қалдырудағы ең негізгі тәсілдердің бірі болып табылады. Жаттаудың белсенді болуы уақытқа байланысты;
  
• 
  5) Ырықсыз есте қалдыру;
  
• 
  6) Логикалық есте қалдыру;
  
• 
  7) Механикалық есте қалдыру - заттар мен құбылыстардың мазмұны есте сақталмай, олардың ерекшеліктері мен формалары есте сақталады.
  

• 
  1) Есте сақтауға тиісті материалдың жоспарын құрастыру.
  
• 
  2) Салыстыру.
  
• 
  3) Материалды топтастыру және жіктеу.
  
• 
  4) Есте қалдыру мен қайта жаңғыртуды алмастырып отыру.
  
• 
  5) Бейнелі байланыстарға сүйену.
  
• 
  6) Есте қалдыруда өзін-өзі бақылау.
  
• 
  7) Мағыналы байланысты орнату.
  

Қайта жаңғыртудың біртүрі – еске түсіру. Еске түсіру – белгілі қиындықтарды жеңумен байланысты ерік күшін жұмсауды талап ететін санасы қайта жаңғыртуды айтады. Қайта жаңғырту 2-ге бөлінеді: 1) Ырықты. 2) Ырықсыз.