Адам анатомиясы



Pdf көрінісі
бет66/177
Дата06.10.2023
өлшемі11,6 Mb.
#113293
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   177
Байланысты:
Атлас адам анатомиясы 2 том

Lig.falciforme hepatis
Diaphragma
Ventriculus
Lig.hepatogastricum
Lig.gastrolienale
Omentum majus
Lig.teres hepatis -
Vesica fellea
Foramen
epiploicum
Lig.hepatoduodenale
Duodenum
Colon transversum
Colon ascendes
80-сурет. Іш қуы сы н ы ң м үш елері, ж оғарғы қаб ат, ал ды ң ғы көрініс.
деген табақшаларға айырылып, іш қуысы 
ішастарының париеталді бөлігіне жалғасады.
Үлкен шарбы, 
omentum majus,
бүктеліп, ал- 
жапқыш тәрізденіп, асказан мен тоқ ішектің 
көлденең жиек ішегінін арал ығында орналас­
кан 4 қабатты ішастар (№70, 73, 74, 75, 80 
суретті караңыз).
Одан әрі, ұйқыбездің алдыңғы бетін жа­
уып орналаскан ішастардың жоғарылаған 
бөлігі кокетке карай бағыт алса, төмендеген 
бөлігі кері бағытта өтіп, тоқ ішектің көлденең 
жиек ішегін интраперитонеалді жағдайда жа­
уып, шажырқайын, 
mesocolon transversum,
құрап, іш куысының арткы кабырғасы ішас- 
тардын париеталді болігіне жалғасады.
Ток іш ектін ш аж ы ркай ы , 
mesocolon
transversum,
бүктеліп орналаскан 2 кабатты 
сірлі қабықтың аралығында орналаскан қан- 
тамырлардан тұрады. Үлкен шарбынын ара-
лық куысы кабысып, май қатпарының ор- 
наласуы на байланы сты , асқазан мен тоқ 
ішектің көлденең жиек ішегінің ішастарымен 
бірігіп, асказан — ток ішек байламын, 
lig.
gastrocolicum,
кұрайды . Ү лкен шарбыны 
көтергенде то к іш ектің колденен ж иек 
ішегінің ілесіп котерілуі сол себепті.
- Іштің артқы қабырғасының париеталді 
ішастары төмендеп, жіңішке ішектін аш және 
мыкын боліктерін барлық жағынан жауып, 
оның шажырқайын, 
mesenterium,
және киғаш 
орналаскан жіңішке ішек шажыркайының 
түбірін, 
radix mesenterii,
(№81 суретті караңыз) 
кұрап, тоқ ішектің соқыр ішегін және оның 
құрттәрізді өсіндісін барлықжағынан жауып, 
құрттәрізді осіндінің шажыркайын, 
meso-
appendix,
кұрайды. (№82 суретті қараңыз) 
Одан әрі ток іш ектің жоғарылаған және 
төмендеген бөліктерін мезоперитонеалді


Vesica urinaria
Promontorium
Ureter
Recessus intersigmoideus 
Mesocolon sigmoideum
Cavitas pelvis 
Rectum
Pars abdominalis 
Recessus superior omentalis 
Vv.hepaticae 
V.cava inferior
Lig.hei
Lig.hepatorenale 
Pars pylorica ventriculi 
Lig.triangulare dextrum
aortae
Pars superior duodeni
Colon ascendes
Flexura duodenojejunalis 
Ren sinister
Jejunum 
Radix mesenterii
Pars abdominalis aortae
V.cava inferior
Colon descendes
A.et v.iliacae externae
Cavitas pelvis
omentale pancreatis
Mesocolon transversum
Pancreas (caput)
Pars descendens duodeni
Ren dexter 
Pars horizontalis 
(inferior) duodeni
celiacus 
Diaphragma 
Esophageus 
' A.gastrica sinistra 
lig.coronarium hepatis 
1 ig.phrenicolienale
Pancreas (cauda)
81 -сурет. liu куы сы н ы ң м үш елері, алды ң ғы көрін ісі (асқазан , ж ің іш ке іш ектің ш аж ы ркай л ы бөлігі ж әне 
көлд енен бәлігі ал ы н ы п тасталған, бауыр ж оғары көтерілген).
жауып, кейін іш ектің сигм атәрізді ж иек 
ішегін интраперитонеалді жауып, кіші жам­
бас куысына өтеді.
- Жамбас қуысында тік ішектің жоғарғы 
бөлігі сигматәрізді жиек ішектің тікелей жа- 
лғасы болғандықтан, барлық жағынан инт- 
раперитонеалді, аралык бөлігі үш жағынан 
мезоперитонеалді, төменгі бөлігі тек кана ал- 
дыңғы жағынан, экстраперитонеалді жабы- 
лып, әйел адамдарда жатыр мен несепқуық- 
ты (несеп толык кезінде) үш жағынан жау­
ып, аралығында ұңғыл (шүңқыр) кұрап, іш 
куысының алдыңғы қабырғасының парие- 
талді бөлігіне жалғасады.
- Іш қуысы ішастарының туындыларына 
жекелеп талдау жасап, олардың топография- 
лы к орналасу орны на және практикалы к 
мәніне тоқталу үшін іш куысын 3 кабатқа:
а) жоғарғы кабат — кокеттен тоқ ішектін 
көлденең жиек ішегіне дейін;
ә) ортаңғы кабат — ток, ішектің көлденең 
жиек ішегінен кіші жамбас куысына дейін;
б) кіші жамбас қуысына боледі (№83 сурет).
-Іш қуысынын жоғарғы кабаты, кокет пен
ток ішектің көлденен жиек ішегінің аралы- 
ғында орналаскан. Ішастардын іш қуысынын 
жоғарғы кабаттағы туындыларына катпар, 
жалғамалар, шарбылар жатады.


Lig.gastrolienale
Recessus superior omentalis 
Lobus caudatus hepatis 
Plica gastropancreatica 
Lig.hepatogastricum 
>
, Lobus hepatis sinister 
i > 
• 
Pancreas
Lig.hepatoduodenale 
Lobus hepatis dexter
Foramen epiploicum 
Vesica
' ; 

Ventricus (pars cardiaca)
Flexura duodenojejunalis 
Lig.gastrophrenicum
Mesocolon transversum
Pylorus
Lig.hepatocolicum
Recessus inferior 
omentalis
Flexura coli 
dextra
Duodenum
Ren dexter 
Colon ascendes
Ureter dexter
V.cava inferior
Plica ileocecalis 
Recessus ileocecalis 
superior
Ileum
Plica ileocecalis 
Recessus ileocecalis 
inferior
Mesoappendix 
Cecum
Appendix 
vermiformis 
A.iliaca externa
V.iliaca externa
Rectum
Vesica urinaria
parietale
Ureter sinister 
Aorta
Colon descendens 
Promontorium 
Mesocolon sigmoideum
Colon sigmoideum
Recessus lienalis 
bursae omentalis
Colon transversum
Lig.phrenicoelicum
duodenalis inferior
Plica duodenalis inferior 
Radix mesenterii
Flexura coli sinistra 
Plica duodenalis 
superior
Recessus duodenalis superior 
Pars ascendes duodeni
Ren sinister
82-сурет. Іш ку ы сы н ы ң м үш елері, алды ңғы көрін ісі (асқазан , ж ің іш к е іш ектің ш аж ы ркай л ы бөлігі ж ән е 
көлд ен ең бөлігі алы н ы п тасталған, бауыр ж оғары көтерілген)


I бел омыртқасы деңгейінде іш қуысының көлденен кесіндісі (жоғарыдан қарацыз)
1. Іш тің т ік бұлшыкеті
2. О рактәрізді байлам
3. Бауы рды ң о н үлесі
4. Т өм енгі куы с венасы
5. Көкет
6. О м ы р ткаар ал ы қтесік
7. Бауы рды н сол үлесі
8. Қабырға
9. Бауы рды н кұйры кты үлесі
10. Іш тік ко л қ ан ы н төмендеген бөлігі
11. А сқазан
12. Көкбауы р
13. Ж ұлы н
14. Б о й л ы к кеуде ж эн е м ы кы н - 
қабы рға бұлш ыкетгері
15. О м ы ртка денесі
1. М . rectus abdominis
2. Lig. falciforme
3. Lobus dext. hepatis
4. V. cava inf.
5. Diaphragm a
6. Discus intervertebralis
7. Lobus sin. hepatic
8. Costa
9. Lobus caudatis hepatis
10. A orta abdom inalis - pars descendens
11. G aster
12. Lien
13. M edulla spinalis
14. M .longissimus thoracis et m. 
iliocostalis
15. C orp u s vertebrae
83-сурет.
I. 
Топограф иялы қ орналасуына қарай 
өзара бір-бірінен шектеліп орналаскан: бау­
ыр, шарбы және асказаналды қапка бөлінеді.
а) 
Бауыр қабы, 
bursa hepatica,
жоғарғы 
қабырғасы - көкетпен; медиалді қабырғасы 
- ішастардың орақтәрізді байламымен, 
lig.
falciforme hepatis',
арткы кабырғасы — тәждік 
байламмен, 
lig. coronarium
шектеледі. Құра- 
мында: бауырдың оң үлесі.
ә) Асқазаналды қабы, 
bursa pregastrica,
ол 
бауырдын о р ақтәр ізд і б ай л ам ы н ы ң , 
lig.
falciforme hepatis,
сол жағында орналаскан. 
Құрамында: бауырдын сол үлесі, асказан, 
кокбауыр жэне ұйкыбез.
б) 
Шарбы қабы, 
bursa omentalis,
ол жалпы 
кұрсақ куысының бір бөлігі болып саналады 
(№ 73, 74 суреттер). Алдынғы қабырғасы: 
кіші шарбы мен асқазанның арткы беті; жо- 
ғарғы кабырғасы: бауырдын кұйрыкты үлесі, 
lobus caudatus',
төменгі қабырғасы: үлкен шар- 
бының арткы беті мен тоқ ішектің көлденең 
ж иек іш ектің ш аж ы рқай ы , 
mesocolon
transversum',
артқы қабырғасы: іш куысының 
арткы қабы р-ғасы н, сол бүйрекүсті безін, 
ұйкыбезді жауып орналаскан париеталді 
ішастар табағы кұрайды. Шарбы кабының өзі 
фронталді жазықтыктың бойында орналас­
кан. Шарбы қабының кіреберіс бөлігі және
Дененің колденен кесіндісі (МР-томограмма)




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   177




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет